‘Gezocht: excellent allochtoon talent voor de ECHO Award 2013’. Zo luidt de kop van een artikel op de website van de Universiteit Leiden. Het gaat om een award, bedoeld voor niet-westerse allochtone studenten. Die award wordt voor de 13e keer op rij uitgereikt. Laat het even op u inwerken. Het gaat hier om een prijs speciaal voor niet-westerse allochtonen.
Op de website van ECHO zelf, de club achter de award, lezen we dat de prijs is bedacht om meer kansen te creëren voor talentvolle, niet-westerse allochtone studenten die tot de eersten uit hun omgeving behoren die studeren. De award wordt ‘ter stimulering’ uitgereikt. Alsof autochtonen allemaal uit gezinnen komen waar iedereen minimaal een HBO- of universtaire opleiding heeft afgerond. Alsof autochtone studenten per definitie geen stimulans nodig hebben. Alsof zo’n prijs alleen weggelegd zou moeten zijn voor niet-westerse allochtonen.
Waarom een eis stellen aan afkomst? Ik wil niet kans maken op een prijs omdat ik allochtoon ben. Of omdat ik vrouw ben. Om dezelfde reden waarom ik niet ergens aangenomen (of geweigerd) wil worden omdat ik vrouw of allochtoon ben. Alsof mijn geleverde prestatie nóg knapper is omdat ik van een bepaalde sexe ben, of omdat mijn ouders ergens anders zijn geboren. Ga toch weg. Een belediging, dat is het.
Juist dit soort awards zetten allochtonen in de hoek. Er wordt gedaan alsof er onderscheid gemaakt moet worden tussen autochtone en niet-westerse allochtonen. WAAROM? Gênant is het, niet meer dan dat. Ik zou me ervoor schamen. Een award als deze staat integratie alleen maar in de weg. Eenwording en samenstelling zijn synoniemen voor integratie. Een award uitreiken aan iemand met een vooraf bepaalde etnische achtergrond heeft daar niets mee te maken. Integratie is pas succesvol als een allochtoon een prijs wint omdat het een slimmerik is, zonder dat zijn allochtone achtergrond meespeelt.
Vanaf dit jaar wordt door ECHO ook de Bèta Techniek Award uitgereikt, ‘om de aandacht vestigen op de noodzaak van meer excellerende, hoogopgeleide afgestudeerden met een bèta-technische studie.’ Ja, dat is inderdaad een goed idee. Vooral gezien Nederland een dringend tekort heeft aan technisch personeel en grote jongens als ASML en Philips aan hebben gegeven personeel te moeten werven uit het buitenland. Hebben we per se NIET-WESTERSE ALLOCHTONE studenten nodig om dat almaar groter wordende tekort weg te werken? Neen. We hebben gewoon studenten nodig.
Stel je voor dat het een prijs was voor enkel autochtone excellente studenten. Ik zou het niet pikken. Ik zou het echt niet pikken als ik niet mee mocht doen aan wat voor prijs dan ook niet, omdat ik niet over de juiste achtergrond beschik. Waarom zou het dan wel goed zijn om een award uit te reiken aan allochtone studenten?
We moeten onderhand eens stoppen met allochtonen, Westers of niet, in aparte hokjes te duwen. Wanneer dat in negatieve zin gebeurt is de verontwaardiging groot. Er worden – ja ook anno nu – nog steeds allochtonen geweigerd voor bijvoorbeeld een baan op basis van afkomst. Dat is ernstig. Maar is positieve discriminatie op basis van afkomst niet minstens net zo erg?
Excellentie mag best geprezen worden. Achtergrond zou daar verder geen rol in moeten spelen.
Lamyae Aharouay vindt de ECHO Award racistisch, net zoals ze de Vrouw in de media-award discriminerend vind. Door een prijs uit te reiken en daar achtergrond of geslacht in mee te laten tellen neem je iemand niet serieus.