Als ISIS een kernwapen weet te bemachtigen, dan zou dat ‘de grootste bedreiging’ voor de hele wereld zijn. Aldus president Obama bij de opening van de nucleaire top vrijdag in Washington. Het zal als aansporing bedoeld zijn voor de congresgangers om alle nucleaire troep zo snel mogelijk veilig te stellen. ISIS als boeman. En wie weet was het ook bedoeld om ISIS op een dwaalspoor te brengen. Wellicht hoopt Obama dat ISIS denkt: “Zijn ze daar bang voor? Dan gaan we een Bom maken!” en vervolgens vele jaren vergooid aan dat onzinnige plan. Ja, ze zijn gek, daar in Raqqa. Waarom met een kernwapen zeulen als een pondje semtex ruim voldoende is om het Westen op z’n kop te zetten?
De oorlog tegen ISIS verandert van karakter, dat is zeker. In Syrië/Irak wordt de islamitische staat steeds verder teruggedrongen, en er is een kans dat deze volledig van de kaart wordt gevaagd nog voordat haar tegenstanders (Russen, Syriërs. Koerden, Irakezen) elkaar te lijf gaan. Groter is de kans dat ISIS haar staat in Syrië opgeeft en er in Noord-Irak een ISIS-rompstaat overblijft, gesteund door de Turken, als wapen in de strijd tegen de Koerden en het Assad-bewind. Voor Europa is het eerste scenario verreweg het gevaarlijkste. In dat geval zullen duizenden strijders als ratten het zinkende schip verlaten en huiswaarts keren, om aldaar de strijd voort te zetten (een herhaling van wat zich dertig jaar geleden voordeed vanuit Afghanistan, richting Egypte, Algerije, Engeland, et cetera). Daarbij komt dat de aanslagen in Brussel duidelijk hebben gemaakt dat de ISIS-ronselaars zich tegenwoordig richten op (of geen bezwaar meer hebben tegen) grote en kleine beroepscriminelen, waardoor straks in de grote steden van Europa een professionele en zeer gedreven crimineel-salafistische Ondergrondse kan ontstaan. Kortom, hoe kleiner de Islamitische Staat, hoe gevaarlijker ISIS. Als Europa slim is, gooit het het op een informeel akkoordje met ISIS, waardoor het Kalifaat veel geleidelijker ineen zakt en de gevolgen beheersbaar blijven.
Tegelijkertijd (en niet onverklaarbaar) groeit in het westen het ongeduld met de ontwikkelingen binnen ‘de islam’ en wordt er steeds harder geroepen om militair ingrijpen. In zijn column in de Volkskrant van 2 april sombert Martin Sommer over de conclusie van het SCP (vier jaar geleden) dat voor islamitische jongeren hun geloof ‘identiteit nummer één’ is, en wijst hij erop dat de secularisatie onder moslims tot staan lijkt te zijn gekomen. Hij knoopt dit aan de opkomst van het islamisme dertig jaar geleden in het Midden-Oosten (dat het leven daar inderdaad een stuk vervelender heeft gemaakt), en constateert lekker breedsprakig:
“Het Westen en de islam: het zijn tektonische platen die schuiven en botsen. Stageplaatsen en kansen voor jongeren helpen niet. Hier is een clash of cultures van jewelste gaande.”
‘Wij’ niet-moslims kunnen er weinig aan doen, aldus Sommer (die de laatste tijd wel vaker uit dit vaatje tapt). Nooit onze beginselen opgeven, is zijn devies, en (de laatste regel van zijn stukje:) ‘Verder poot stijf houden.’
In een opiniebijdrage in de Sunday Times van 27 maart hanteert de Britse ex-premier Tony Blair dezelfde brede verfkwast, onder het mom dat hij ons de waarheid durft te vertellen. Ook hij start bij het islamisme:
“We moeten ophouden met ontkennen wat er binnen in de islam gebeurt. De afgelopen halve eeuw is er binnen de islam een beeld ontstaan van die godsdienst, van zijn plaats in de wereld, zijn doelstellingen en zijn relatie met de politiek en de samenleving. Dat beeld heeft zijn religiositeit verdiept en de aard van de interactie met andere godsdiensten gewijzigd en is nu fundamenteel onvergelijkbaar met de moderne wereld. (…) Miljoenen kinderen krijgen deze vorm van islam systematisch toegediend. Het is dit ‘islamisme’ dat aan de basis ligt van islamistisch extremisme, dat op zijn beurt tot geweld leidt.”
Blair schetst hier één islam die slechts één barbaarse ontwikkelingslijn kent. Miljoenen kinderen worden miljoenen pubers die straks met miljoenen bomgordels op weg gaan naar Europa. En moslimjongeren hier zijn ook niet te vertrouwen:
“Deze ideologie heeft nu delen van de Europese moslimgemeenschap bereikt. Ze is niet geïnteresseerd in samenleven en wil geen dialoog, maar dominantie. Om die reden kan ze niet worden gecontroleerd, maar moet ze worden verslagen.”
En dat laatste dus niet met stageplaatsen en ‘kansen’:
“We moeten een militaire capaciteit opbouwen die deze terroristen de baas kan, waar ze ook maar denken grondgebied te kunnen veroveren. (…) Grondtroepen zijn noodzakelijk voor de overwinning, en de onze zijn de beste.”
Dit alles is wartaal, natuurlijk. Militair ingrijpen vanuit het Westen zou de problemen hier alleen maar vergroten. Het vergroot de kans op de val van het Kalifaat (met een ander doel zullen militaire leiders geen genoegen nemen), en stimuleert uiteindelijk de exodus van strijders en de groei van het terrorisme in het Westen. Maar Tony Blair is geen eenzame gek. Hij verwoordt hier een groeiend verlangen binnen Europa, en dan met name in Europese defensiekringen, om deel te nemen aan het Eindspel tegen ISIS.
De diplomaten hebben hun kans gehad. Er is een wankel bestand, op zich al een godswonder, dat echter geen weg uit het conflict biedt. De afloop daarvan zal een militaire zijn, en daarbij staat het Westen nu buiten spel. Dat is pijnlijk voor de diplomaten (de winnaars dicteren immers straks de vrede), en leidt binnen Europa tot de roep om alsnog militair deel te gaan nemen aan het conflict. Een roep die elke militaire top als muziek in de oren klinkt. Dat betekent immers dat de Europese defensie weer een offensieve taak krijgt, meer geld en nieuw materieel. En dat na decennia van bezuinigingen. Man ist wieder da!
Blair laat alvast weten dat het Britse leger hiervoor het meest geschikt is. Dat staat al jaren te trappelen. Nog even, en heel Europa trappelt van ongeduld om deel te nemen aan het verslaan van ISIS. Kleine moeite, groot plezier.
En damn the consequences.
