“Kan het kabinet na 18 maart wel verder met nieuw beleid of loopt de machine gewoon vast en zijn deze verkiezingen de onvermijdelijke voorbode van een nieuw kabinet?” Dit stelde Frits Wester, van RTL4 vooraf aan het grote RTL Verkiezingsdebat tussen Mark Rutte, Diederik Samsom, Emile Roemer, Alexander Pechtold en Sybrand Buma. Een debat dat in feite geen winnaars kende. Niemand zakte door het ijs. Ook een debat dat we inmiddels talloze malen hebben gezien in het parlement. De partijleiders hadden maar een doel: stemmen winnen voor hun partij. Ik denk dat kijkers naar het programma weinig interessante zaken hebben gehoord. Op één punt na. Mark Rutte deed een opzienbarende uitspraak tijdens het verkiezingsdebat: “Nederlanders die als jihadist naar Syrië of Irak reizen, kunnen maar beter daar sneuvelen dan dat ze terugkomen naar Nederland.”
De vier overige partijbonzen keerden zich allemaal tegen de stelling. Pechtold vond het standpunt van Rutte ‘een premier onwaardig’. Rutte, die goed in zijn vel stak, sneerde terug dat het grootste deel van Nederland achter hem staat: “Ik heb als premier de taak Nederland te beschermen en dat zal ik tot mijn laatste snik doen.” Een uitspraak die je uit de mond van PVV-leider Geert Wilders zou verwachten die schitterde door afwezigheid wegens griep. Maar nee, het is een uitspraak van onze minister-president. Is daar over nagedacht? Ja, wat dacht u dan. Rutte bereidt als geen ander alles goed voor. De wet van de V’s geldt voor hem als geen ander. Voorbereiden, voorbereiden en nog eens voorbereiden. Doel om de VVD weer terug te brengen naar tenminste 38 zetels. Het aantal waarmee de VVD begon te regeren samen met de PvdA na de Tweede Kamerverkiezingen in 2012.
De uitkomst van het eerste grote verkiezingsdebat zullen we gauw genoeg vertaald zien in het aantal zetels als er nu Tweede Kamerverkiezingen gehouden zouden worden. De opiniepeilers zijn al volop bezig. Maar het zijn heel simpel weg gezegd gewoon Statenverkiezingen. Hoewel jihadisten niet alleen uit Rotterdam, Den Haag en Amsterdam komen, maar vooral uit de provincie.
De uitspraak van Mark Rutte doet me denken aan de SGP, de enige partij die voor de doodstraf is in Nederland (moordenaars en verkrachters). Alleen als het om jihadisten gaat die in het Midden-Oosten moorden en verkrachten, gaat dit niet op. Dat verklaarde SGP-fractieleider Kees van der Staaij in een interview met ThePostOnline in november 2014. Zijn partijlid Lilian Janse vindt dat de doodstraf in ons land moet worden ingevoerd. Ze acht zichzelf in staat om ook de tenuitvoerlegging op zich te nemen. “Het hoeft geen show op de markt te worden zoals in de Arabische wereld gebeurt. Snel en niet extra pijnlijk of zo. Ja, ook zijn leven is van God gegeven, maar iemand die zulke gruwelijke dingen doet, heeft al zijn rechten verspeeld”, zei het Vlissingse SGP-gemeenteraadslid vorig jaar in diverse media. Rutte ziet Nederlandse jihadisten die moorden en verkrachten liever sneuvelen dan dat ze terugkeren naar Nederland. Ja, want terechtstellen voor een vuurpeloton is ook weer zo’n gedoe. En ook zo’n procesgang koste de samenleving onnoemelijk veel geld. Dus zoals Pechtold het verwoordde: “Ik vind het echt niet kunnen dat je zegt: ga maar dood in de woestijn.” Dus dan maar toch teruggekeerde jihadgangers voor de rechter brengen?
Er komen nog een aantal verkiezingsdebatten op televisie. Hoe groot de belangstelling zal zijn moet nog blijken aan de hand van de kijkcijfers. Het verkiezingsdebat dat de NOS maandagavond uitzond is door weinig mensen bekeken. Slechts 359.000 kijkers. In het rechtstreekse programma kwamen twaalf provinciale lijsttrekkers aan het woord over tal van zaken als energie, veiligheid en economie. Het spreekt kiezers kennelijk niet meer aan. Toch maar eens nadenken over een spetterende show? Een politieke show georganiseerd in de oude Tweede Kamer met opvallende decors, camera’s en presentatoren. Misschien is het wel een idee om dit maandelijks te organiseren tussen de zes grote partijen en afwisselend met de kleinere partijen. Ook met wisselende presentatiekoppels, bijvoorbeeld met de keuze uit Humberto Tan, Jort Kelder, Mariëlle Tweebeeke, Coen Verbraak, Sven Kockelman, Jeroen Pauw, Eva Jinek en Matthijs van Nieuwkerk. Of een doldwaze Paul de Leeuw en Gordon. Dat zal ongetwijfeld veel kijkers trekken. Maar ja, dat zal er niet van komen of toch?
Diederik Samsom treedt zaterdag op in het satirisch tv-programma De Kwis op NPO 1, een Vara- programma van Paul de Leeuw. In het programma wordt Samsom onderworpen aan opdrachten van vier cabaretiers. Of het over de Statenverkiezingen gaat? Zaterdag maar even kijken.
