Het is fors crisis in Griekenland en de Europese Unie en Griekenland hebben de grootste moeite om de problemen op te lossen. In de politiek is dat een ideaal moment om met een groot nieuw plan te komen, waarin alle Europese problemen worden opgelost. Dat deden de vijf presidenten dan ook (van de Raad, de commissie, het parlement, de Eurogroep en de ECB). Die presenteerden hun 5 presidenten rapport. Daar heeft de Nederlandse regering input voor gegeven, die ook een keer met de kamer gedeeld is.
Lees het want het gaat behoorlijk ver. Er staan voorstellen in voor een Europese Tesorie (zeg maar een Europees Ministerie van Financiën) en centrale middelen die een klap in één land moeten opvangen. Ofwel herverdeling via een stabilisatiefonds. Er moet meer in Europa vergaderd worden over de nationale begrotingen en verder wordt er over arbeidsmarkten, pensioenen en een heleboel andere zaken gesproken.
Het laatste hoofdstuk gaat over het versterken van democratische controle. Dat is keihard nodig, maar is het meest vage hoofdstuk. Want hoe doe je dat nu? Nou, laten we eens kijken wat de regering met dit rapport doet. Dijsselbloem schreef mee als voorzitter van de Eurogroep, dus niet als minister en hoeft dus geen verantwoording af te leggen.
De regering schrijft een eerste appreciatie en geeft dus wat richtingen aan. Maar ze schrijft zelf: ‘elementen van het rapport dienen nader bestudeerd te worden’. Je begrijp dat deze appreciatie pas een paar uur voor het debat aan de Kamer gestuurd is.
Partijen in de Kamer willen meer: heldere standpunten waar de regering mee instemt en niet mee instemt. Want als de regering heeft ingestemd met een (compromis)tekst, kun je nauwelijks meer terug. Als regeringspartij leg je je dan al dan niet morrend neer bij het compromis. Als oppositiepartij kun je misschien nog wat naroepen. Maar Nederland heeft zich gecommitteerd.
Maar in het debat weigerde Rutte dinsdagavond per voorgestelde maatregel de voorstellen te becommentariëren en dus te zeggen wat hij écht wil.
Uit het zicht van de camera’s, om 23 uur ’s avonds (de kranten waren al geschreven), diende de Kamer onder andere deze moties in. Er wordt vanmiddag al over gestemd en Rutte kan dan vanavond naar de top toe voor een eerste bespreking erover. Na de zomer zullen er dan wellicht besluiten genomen worden in Brussel.
Kijk wat partijen vanmiddag zullen stemmen. Dan weet u waar de regering verder mee moet werken. Let dan vooral op deze moties:
Motie Segers (CU/CDA/SGP/VVD): Lidstaten moeten zelf over hun economisch beleid gaan
Motie Merkies (SP): wijst het stabilisatiefonds af (dat herverdeelt tussen Lidstaten)
Motie Omtzigt (CDA/CU): vraagt regering snel te vertellen wat zij van elk voorstel vindt.
Na de stemmingen vanmiddag zal er al heel veel meer duidelijk zijn over welke ruimte de regering heeft om zomaar verder te gaan. Als deze drie moties verworpen zouden worden, kan de regering met heel veel instemmen, zelfs zonder de Kamer te informeren.