De eufemismen en compromissen waar dit land groot mee geworden is, verworden onder dit huidige kabinet steeds vaker tot leugens en halve waarheden. Neem Jan Kees de Jager, met zijn heroïsche geklets over hoe hij Griekenland alles terug gaat laten betalen. Jokkebrok. Of Gerd Leers, met zijn quotes over immigranten en asielzoekers in het algemeen en Mauro in het bijzonder. Draaikont. Maar misschien is het niet de schuld van dit kabinet hoor. Misschien zit het dieper. Of moet ik zeggen: oppervlakkiger. Laat ik even de koffiepad nemen als model voor de algehele vernepping van onze samenleving.
Tot voor kort was koffiezetten een geheiligd ritueel. Vacuüm verpakte, voorgemalen koffie bestaat nog niet zo heel lang. Hollanders hebben eeuwenlang zelf thuis koffiebonen gebrand en gemalen. Ook koffiezetten met voorgemalen spul heeft nog een zekere diepgang. Je scheurt een pak open, de geur van koffie vult je neusgaten. Je schept een hoeveelheid koffie die je zelf bepaalt in het filter, hup water erbij en dan even een rustmoment, terwijl de koffie pruttelt. Lekker bakkie.
En dan is daar de Senseo. Het apparaat wordt geïntroduceerd met reclames die ultieme romantiek suggereerden: een knappe jongeman van Douwe Egberts botst frontaal tegen een knappe jongedame van Philips aan (of andersom, daar wil ik vanaf zijn), zijn plannen voor koffiepads vallen op de grond en raken vermengd met de hare voor een revolutionair nieuw apparaat. Bam. Liefde op het eerste gezicht. Hun liefdesbaby: altijd direct koffie, nooit meer wachten op het pruttelen, nooit meer zelf filters volscheppen, nooit meer zwarte koffiekwakjes op het aanrecht. Puur Hollywood natuurlijk, maar Nederland is om. We gaat massaal aan de Senseo.
Is senseo koffie?
Ja. Het is makkelijk. Maar smaakt het ook ergens naar? Ik vind van niet. Ik roep al tijden dat het spul slap is en naar filterpapier smaakt. Dat het surrogaatkoffie is voor Henk, Ingrid en iedereen die zijn leven het liefst voorgekookt naar binnen slobbert. Filterkoffie, laat staan koffie van zelfgemalen bonen, is oneindig veel lekkerder en maar een paar minuutjes meer werk. Ben ik daar alleen in? Gelukkig niet. Ik deed van de week een klein onderzoekje op Twitter. Mijn vraag was simpel: “Is Senseo koffie?”. Bij deze een paar antwoorden die verder gingen dan Nee.
– Feitelijk wel, maar smaak-technisch verre van.
– Senseo en Buckler drinkers blijken dezelfde doelgroep te zijn…
– Hier nog de laatste filterkoffiezetmachine …
– Nee! Gatver! Heiligschennis!
– Er wordt altijd gezegd: ‘wil je senseo, want ik heb geen echte koffie.’
– Senseo is koffie voor een tikje avontuurlijke theedrinkers.
– Slootwater #senseo
– Nope. #senseo is geen koffie. Maar zoals veel in de jaren ’10: als het erop lijkt is het al goed genoeg.
– Senseo is niets meer dan een bakje lauw water waar ooit drie koffiebonen naast hebben gelegen.
– Tuurlijk niet! Bocht!
– De eerste die zijn Senseo opgeeft, mag een koffiebonenmaler overnemen voor maar 20 euro!
– Nee, Senseo mag geen koffie heten.
– Senseo is gewoon geen koffie. basta
Een van de respondenten had nog een verklaring ook: volgens hem levert de Senseo-machine niet genoeg druk om de smaak uit Arabicabonen te persen. De pads bevatten daarom alleen tweederangs Robustakoffie. Hij had de informatie direct van een expert, zei hij. Iemand met meer dan twintig jaar ervaring als koffiebrander en importeur. Als dat echt waar is, is het ernstig. Niemand behalve de allerarmsten onder ons haalt het in zijn hoofd om pure Robusta te drinken. Maar doe er een mooi jasje eromheen, en we drinken het blijkbaar allemaal?
Even recapitulerend: we hebben ons massaal aan een mooi vormgegeven apparaat gecommitteerd, met een prachtige reclamecampagne eromheen, dat snel werkt, maar per saldo bocht levert. Dat proeven we wel, maar omdat tante Philips en ome Douwe Egberts blijven volhouden dat het lekker is, blijven we het drinken. Waar doet dat me toch aan denken? Ah, ik weet het alweer: ons huidige kabinet. Naastenliefde en koffie zijn twee belangrijke pijlers die ons land overeind houden. Maar blijkbaar kun je anno nu zelfs zulke pijlers vervangen door slappe aftreksels en ermee wegkomen. “Zoals zoveel in de jaren ’10: als het erop lijkt is het goed genoeg.” De Senseo is een succesnummer. En Mauro wordt met een mooi verhaal over moederliefde het land uitgezet. Nederland in een notendop.
