Alexander Pechtold ziet zichzelf als premierskandidaat. Niet geheel onlogisch. Met zoveel partijen die dicht bij elkaar staan is een sterk optreden, in de week die ons nog rest tot de verkiezingen, wellicht genoeg om andere partijen achter je te laten. Het nadeel is natuurlijk dat dit ook voor anderen partijen geldt. De VVD en de PVV hebben nog een aardige voorsprong en voor de SP, CDA, GroenLinks geldt hetzelfde als voor D66. Als de eindsprint sterk is dan is het mogelijk om op 15 maart de grootste worden. Er is dus veel te winnen. Maar net zoveel te verliezen.
Het is niet ondenkbaar dat een grote groep zwevende kiezers echt tot het allerlaatst blijft zweven. Er heerst een flink anti-PVV sentiment bij de kiezers uit het middenveld. Tot enkele weken geleden leken veel van die stemmers nog naar de VVD te gaan. Iedereen ging toen nog uit van een tweestrijd tussen Wilders en Rutte. Maar omdat die strijd uitblijft en omdat er op dit moment ook een flink anti-VVD sentiment heerst kan een derde partij er met de buit vandoor gaan. Zoals GroenLinks nu echt zetels van de PvdA lijkt binnen te halen zo zal D66 nu flink de aanval op de VVD moeten inzetten. Nog een paar zeteltjes winst en het is niet onmogelijk om ook nog de linkse stemmer voor je te winnen. Zij zien liever een D66-er dan een VVD-er of PVV-er in het torentje.
De cruciale vraag is natuurlijk: waarmee kan D66 de kiezer verleiden? Het is een elitaire partij. Eigenzinnig in zijn keuzes. Dat is te waarderen. Maar je loopt wel ver voor de grondtroepen vooruit. Hun onvoorwaardelijke liefde voor Europa wordt door een heel klein deel van de Nederlanders gedeeld. Als enige pleiten ze niet voor het terugdringen van het eigen risico in de zorg. Toch een heikel punt. En de aloude kroonjuwelen zijn al tijden geleden in de kliko verdwenen. Directe democratie is de Democraten inmiddels een doorn in het oog.
Pechtold heeft aangegeven dat hij stopt als lijsttrekker als D66 niet in een coalitie terechtkomt. Ik vind dat nogal een boude uitspraak. Hiermee maak je je eigen onderhandelingspositie niet sterker. Jouw opponenten weten nu ook wat de insteek is van D66. Meeregeren is een must. Dus geef D66 een plaatsje aan het raam en ze zullen verder niet te moeilijk doen. Macht lijkt met deze insteek belangrijker dan principes.
Waarschijnlijk zal D66 overigens niet de grootste partij van Nederland worden. D66 is vooral de tweede partij van veel mensen. Oud politiek leider Hans van Mierlo verzuchte al: Hield men maar een beetje minder van ons en stemde men maar iets meer op ons.
