De leden van de Partij van de Arbeid zijn vanavond uitgenodigd een feestje te vieren na afloop van de eerste dag van het tweedaagse congres in café Korenbeurs in Utrecht. Feestje? Valt er een feestje te vieren voor de sociaal democraten? Het is niet te geloven. Een PvdA die zo in de shit zit als deze partij vindt het nodig een party te organiseren. Wie zijn de deejays? U raadt het al Hans Spekman en Diederik Samsom. Er wordt begonnen met de internationale in hip-hop en daarna met rap van PvdA-prominent Wouter Bos. Wat dacht u van mastodont Wim Kok die in cool jazz de nieuwe koers van de partij voor de PS-verkiezingen gaat presenteren? Wow. Het achtergrond koortje bestaat uit de staatssecretarissen Dijksma en Klijnsma en de ministers Dijsselbloem en Asscher. Dat wordt een fantastische voorstelling. Maar goed voordat het zover is, komen de leden van de partij naar De Fabrique in Utrecht waar de interne strijd over de koers van de partij in 3-D zal worden uitgeprint. Na de opening na de klok van een uur bijt voorzitter Spekman het spits af om ‘arme en rijke’ leden van de partij toe te spreken.
Het is een tweedaags congres waar veel valt te zeggen, te schreeuwen, te verwijten en te verbijten. Onderwerpen zijn er genoeg. Er zijn talloze onderwerpen waarmee de partij in de problemen zit. De belangrijkste zijn het leiderschap van de partij, de interne ruzies in de fracties van Eerste en Tweede Kamer. En ook de koers van de partij voor de komende PS-verkiezingen. Ik vraag mij zelfs af hoe sterk de vraag naar voren komt of de partij maar niet moeten worden opgeheven. Het zit er dik in dat de partij voor de derde keer op rij een gevoelige nederlaag zal gaan leiden. Na de grote winst in 2012 bij de Tweede Kamerverkiezingen daalde Samsom c.s. in een duizelingwekkende vaart in de peilingen.
De Europese verkiezingen en de gemeenteraadsverkiezingen werden dik verloren. De partij staat op een dieptepunt in de peilingen. En niemand denkt dat de Provinciale Statenverkiezingen een keerpunt zullen worden voor herstel. Sterker nog: als de PvdA fors verliest zal het ongetwijfeld gevolgen krijgen voor het voortbestaan van het kabinet. VVD en PvdA zitten al in de hoek waar de klappen vallen. Een verkiezingsnederlaag voor beide partijen betekent een regelrechte knock-out voor het kabinet. Hoewel Rutte en Samsom eendrachtig in koor roepen de rit uit te zitten tot in 2017 zou dit een minachting zijn van de kiezers. Vrij vertaald heet dit: schijt aan het kiezersvolk.
Op zo’n congres is het een warboel van gevoelens. Uiteenlopende meningen van mensen die worden geuit voor opgestelde microfoons. Harde taal en verwijten klinken over en weer. Het komische duo Spekman en Samsom zal alles uit de kast halen om een scheuring of opheffing van de partij te voorkomen. Samsom zei al klip en klaar in het KRO-NCRV-programma Jinek, dat hij als leider van de sociaal democraten NIET in staat is zijn beleid aan kiezers uit te leggen. Ook niet als het kabinet zou vallen. Wie heeft er dan nog vertrouwen in Samsom en zijn partij?
In de sociale media klinkt de kritiek steeds meer door van echte PvdA’ers. Samsom geeft ook toe dat belangrijke mensen binnen de partij met kritiek een beetje gelijk hebben. Maar een beetje ‘zwanger’ bestaat ook niet. Het is heel duidelijk zware kritiek. Vandaag komen ook aan de orde de gaswinning in het noorden van het land en de vrije artsen keuze. Daar zullen harde noten over worden gekraakt. Ook over de zichtbaarheid van de PvdA in het kabinet. Ze zouden zich teveel opstellen als technocraten. Nederland sterker en socialer. Wie gelooft daar nog in.
Is er dan helemaal geen lichtpuntje voor deze zieltogende partij? Jazeker, Diederikje krijgt een nieuwe spindoctor. Ja u leest het goed. Een zekere Sherlo Esajas, politiek assistent van minister Dijsselbloem moet van Samsom weer de man maken waardoor de PvdA straks op een tsunami aan zetels kan rekenen. Tenminste wie daar in wil geloven. Op 18 maart zullen u en ik het weten in welke staat de PvdA zal verkeren.