Om de groeiende vraag naar woonruimte bij te benen, stelt de bouwsector voor om een miljoen nieuwe woningen te bouwen. Die huizen en appartementen moeten vooral in de Randstad en Noord-Brabant komen. Daar is de vraag het grootst en dat zal de komende jaren ook zo blijven.
Bijbouwen is het credo van projectontwikkelaars en politici, maar de drukte is nu al niet te harden en de ruimte raakt een keer op.
Het plan van de bouwers komt niet uit de lucht vallen. De sector is hard geraakt in de crisisjaren en heeft wat in te halen. Maar bovenal is er een tekort aan koop- en huurhuizen. Daardoor stagneert de doorstroom en worden prijzen verder opgedreven.
Gisteren hebben bouwers en overheid afgesproken sneller en meer te gaan bouwen. Voor nu en voor later, want regeren is vooruitzien.
Bijbouwen is altijd de oplossing geweest voor een tekort op de woningmarkt. Zo zijn onze steden en dorpen meegegroeid van 12 miljoen inwoners in 1964 naar 15 miljoen in 1990 tot de ruim 17 miljoen vandaag.
Dat aantal zal, volgens het Planbureau voor de Leefomgeving, de komende 25 jaar blijven doorgroeien. De prognoses kennen een hoge mate van onzekerheid, maar het CBS schat dat Nederland tegen 2060 kan uitkomen op 20 miljoen inwoners.
Wie, net als ik, wel eens buiten de Randstad een stuk door Nederland fietst kan zich nog aangenaam verbazen over de uitgestrekte weilanden en de prachtige natuur. Toch is Nederland het dichtstbevolkte land van Europa en staan we op de vierde plek van dichtstbevolkte landen ter wereld.
Het spreekt vanzelf dat in de grote steden de bevolking het dichtst op elkaar leeft. Daarbij spant de gemeente Den Haag de kroon met 6000 mensen op elke vierkante kilometer.
Wat bevolkingsgroei en het tekort aan woonruimte betreft wijzen prognoses, politici en projectontwikkelaars allemaal in dezelfde richting. Juist in de drukke steden komen er nog eens honderdduizenden nieuwe inwoners bij. En omdat ruimte al schaars is en elke vierkante meter maar eenmaal bebouwd kan worden, gaan de plannen de hoogte in.
Huisvesting van al die nieuwe mensen is een eerste zorg, maar de rest van het verhaal is minstens zo zorgelijk. Want een paar honderdduizend extra inwoners in de Randstad betekent ook meer auto’s, meer openbaar vervoer, meer wegen, meer scholen, meer kantoren, meer supermarkten, meer ziekenhuizen, meer files, meer CO2, kortom: meer drukte in dezelfde ruimte.
De vraag is hoeveel ruimte nog leefbaar is en wanneer drukte onleefbaar wordt? De beantwoording van die vraag is lastig, omdat het welbevinden van mensen van meer afhangt, dan alleen van de drukte op straat en volle treinen.
Ruimtegebrek en drukte komen niet voor als harde cijfers in de statistieken. Een reden is dat de bevolking ‘onmerkbaar’ groeit, zoals een kikker in een pan water die niet in de gaten heeft dat het water heter wordt.
Mensen weten zich aan te passen aan de nieuwe drukte. Zoals we gewend geraakt zijn aan de dagelijkse files en de afwezigheid van stilte.
Maar dat wil niet zeggen, dat we de groei van de bevolking niet ervaren. Nog een miljoen mensen of meer erbij gaat een verschil maken in ons land. Meer drukte zorgt voor meer stress, meer ergernis, meer intolerantie en meer gezondheidsproblemen.
De gemeente Amsterdam erkent nu dat er een grens zit aan het aantal toeristen voor de stad. Drukte als maatstaf voor wat nog leefbaar of inmiddels onleefbaar is.
Als regeren vooruitzien is, dan mogen we ons wel eens afvragen welk vooruitzicht we eigenlijk wensen en hoe we daar komen. Blijven bijbouwen voor een ongeremde bevolkingsgroei of kiezen voor geleidelijk minder druk en minder vol? U mag het zeggen.
Deze column werd eerder gepubliceerd op RTLZ.nl.
