“Van deze politieke elite hoeven we geen initiatieven te verwachten”, zei voormalig Rabo-topman en oud-hoogleraar Herman Wijffels tijdens een wandeling die ik met hem maakte deze week. Hij doelde op de volgzaamheid van politieke leiders tegenover de ondernemingszin van burgers. Hij meende het geruststellend – heb vertrouwen in de samenleving – maar ik voelde geen opluchting.
Zondag is er een extra Europese top over het migratieprobleem. Niet omdat er mensen blijven verdrinken op weg naar Europa, niet omdat de mensenhandel de spuigaten uitloopt en niet omdat steeds meer Europese burgers zich in wanhoop richten tot populistische politici. Er is zondag een extra top, omdat de Duitse bondskanselier een kabinetscrisis heeft.
Haar trouwe Beierse bondgenoot CSU kan de grenzeloze gastvrijheid van Angela Merkel niet langer verdragen en eist een strengere immigratiepolitiek. Merkel wil daar niks van weten en blijft koersen op haar mantra ‘iedereen is welkom’. Zondag gaat zij in Brussel voor een ‘Europese oplossing’ om haar baan te redden.
Ik weet niet hoe dat bij u werkt, maar als ik iemand hoor roepen om een ‘Europese oplossing’ dan is dat iets wat na lange tijd ergens aan de horizon zou kunnen opdoemen. De bondskanselier heeft van haar Beierse vrienden tot 1 juli gekregen. Die tijd lijkt mij te krap voor een Europese oplossing en het zou zomaar kunnen dat Merkel aan haar laatste dagen als bondskanselier bezig is.
Met welke hoop kiezen wij onze politici? Natuurlijk met de verwachting dat ze doen wat ze ons beloven als ze de macht verkrijgen. Maar wat als Wijffels gelijk heeft en de politieke elite almaar meer de neiging vertoont passief te blijven en grote problemen voor zich uit blijft schuiven, tot het niet anders kan, en ook daarna nog?
Het migratiedossier is te groot en te brisant om over te laten aan de ondernemingszin van burgers. Vooral omdat het een alternatief zou zijn voor het opportunisme en het gebrek aan moed bij de politieke elite om met een echte oplossing te komen.
Het immigratieprobleem van de Europese leiders speelt zich niet af op zee of onder de Europese burgers, maar is een langlopende ruzie over het verdelen van het bezoek met de deuren wagenwijd open. Merkel draagt de grootste verantwoordelijkheid voor de spanningen in Europa. Het zou voor iedereen beter zijn als zij het op 1 juli voor gezien houdt.
Het hele gesprek met Herman Wijffels verschijnt binnenkort op rtlz.nl.
Deze column werd eerder gepubliceerd op RTLZ.nl.
