Nog een paar dagen tot aan de Amerikaanse Congresverkiezingen en de mensen achter het hippe ijsmerk Ben & Jerry’s konden niet langer hun mond houden. Na maanden van zelfbeheersing moest het er deze week uit: een oproep tot verzet. Een campagne tegen de Amerikaanse president Donald Trump.
Uit de verklaring op de eigen website: ‘Ben & Jerry’s kan niet langer zwijgen over het afbraakbeleid van Trump op het gebied van discriminatie, gendergelijkheid, klimaatverandering, LHBTQIA-rechten en immigrantenrechten’. De timing verraadt een strategisch plan met een dringend advies: stem volgende week Democraten!
Nu kennen we deze ijsfabrikant als een maatschappelijk betrokken onderneming, maar zo partijdig heb ik ze nog niet gezien. Eigenaar Unilever heeft over de stellingname van Ben & Jerry’s formeel niets te zeggen, maar ik vraag me af of een grote onderneming zich zo’n politieke keuze kan permitteren.
Ben Cohen en Jerry Greenfield begonnen hun ‘love, peace and ice cream’-onderneming in 1978. Hun eerste ijswinkel was in een oud tankstation in de staat Vermont.
De onderneming groeide snel en in 2000 verkochten ze hun keten voor 326 miljoen dollar aan Unilever. Ben hield er 39,3 miljoen dollar aan over en Jerry 9,6 miljoen dollar.
In de eerste jaren na de overname verdween het idealisme grotendeels en maakte plaats voor de kille cijfers. Maar dat veranderde weer in 2010 met de komst van de Noor Jostein Solheim. Hij mocht van Unilever-baas Paul Polman Ben & Jerry’s ‘her-radicaliseren’.
Dat her-radicaliseren was aan Solheim wel besteed. De man kende zijn klassiekers. “De wereld is nog nooit veranderd door een redelijk mens” was zijn variant op wees realistisch, vraag het onmogelijke van de Argentijnse revolutionair Ernesto Che Guevara.
Maar het elan van de Noor leverde geen radicale, eerder veilige acties op voor redelijke zaken. Zoals voor de bescherming van het Great Barrier Reef en voor het homohuwelijk in Australië, gendergelijkheid en natuurbescherming in de VS en in Nederland een samenwerking met Vluchtelingenwerk.
Het meest ‘onredelijke’ was nog de keuze voor samenwerking met de Amerikaanse radicale beweging Black Lives Matter.
Maar sinds afgelopen zomer heeft Ben & Jerry’s een nieuwe aanvoerder en ook hij heeft bij zijn aantreden beloofd het bedrijfsactivisme naar een hoger plan te tillen. Speerpunten van deze Matthew McCartney zijn de thema’s waar linkse activisten menen een patent op te hebben: sociale rechtvaardigheid, milieu, anti-racisme. Het klinkt allemaal bekend en vertrouwd.
Het kan niet verbazen dat Ben & Jerry’s niet langer om hun partijpolitieke agenda heen draait. Op de eigen website noemen zij de Congresverkiezingen van volgende week ‘een belangrijk moment in de moderne geschiedenis’.
Een historisch moment om de Trump-revolte te stoppen. Pak de Republikeinen hun meerderheid in het Congres af; stemt allen Democraten!
Dat Ben & Jerry’s met een stemadvies komt moeten ze natuurlijk zelf weten, maar het maakt hun andere mantra ongeloofwaardig en onuitvoerbaar: we willen dialoog en samenwerking met de andere kant.
Voor ook maar een begin van een gesprek is een uitgestoken hand nodig. Niet het afserveren van de overkant als plek van angst, onverdraagzaamheid en haat.
Deze column werd eerder gepubliceerd op RTLZ.nl.
