Het klopt dat ik het had opgehangen, maar mijn vader had het ook niet weggehaald. De pin-up van Patricia Paay, in het duivenhok. Veel kwaad kon het niet: het fleurde de boel een beetje op – en de duiven vlogen er niet minder om. Waar ik de pin-up vandaan had, dat weet ik niet meer, waarschijnlijk uit de leesmap. Ik vond als kleine jongen Patricia wel sympathiek. Dat kwam ook door haar eerste ‘hit’, die bij ons door de radiopiraat vaak werd gedraaid: Je bent niet hip. Een eenvoudig liedje uit 1967, Patricia was toen 17 jaar – Theo Maassen was net geboren. Patricia zong ‘Je bent niet hip, je bent niet vlot. Je oude fiets die is altijd kapot’ en ook ‘Je bent niet rijk, je bent niet knap. Je drinkt geen bier maar tomatensap.’ Voor jongens zoals ik was dat een hele geruststelling. Ik zag mezelf niet als ‘hip’ en al helemaal niet als ‘vlot’. Maar toch zouden er meisjes zijn die voor mij konden vallen: ‘Maar jij bent lief en reuze trouw. Jij hoort bij mij en ik bij jou’. In haar eigen leven heeft Patricia zich niet aan deze stelregel gehouden. Ze is meermalen getrouwd en zeker haar derde man, media-ondernemer Adam Curry, was wel degelijk ‘hip’ en ‘vlot’. Een jaar geleden trouwde mevrouw Paay, ondertussen 67-jaar, voor de vierde keer, met een geliefde van 32 jaar, niet veel ouder dan dochter Christina.
Na het bescheiden tiener-hitje ‘Je bent niet hip’ scoorde Patricia Paay grote wereldhits, vooral met The Star Sisters (‘Stars on 45’). Maar ‘La Paay’ werd vooral een ‘media-persoonlijkheid’, dat is iemand die vaak in de media komt vanwege haar ‘persoon’, zoals in het programma ‘Diva’s draaien door’ (met Patty Brard en Tatjana Simic). Ik hou eigenlijk niet van dit soort media-persoonlijkheden, ook omdat ze helemaal niet zichzelf zijn, maar vooral een toneelstuk opvoeren om aandacht te krijgen. Patricia is voor mij echter altijd sympathiek gebleven, eind jaren zeventig in het duivenhok van mijn vader, maar nog meer eind 2009 in De Wereld Draait Door, waar de ervaren diva voor het eerst werd geconfronteerd met een heel ander soort van persoonlijkheid, met Theo Maassen. Aanleiding was de reportage van Patricia in het blad Playboy, waarvoor zij als 60-jarige het oudste naaktmodel ooit werd. Dan denk je al snel, wat moet dat malle mens op die leeftijd in dat rare blad, dat is goedkoop aandacht trekken om wat geld te verdienen. Op dat sentiment wilde Theo Maassen graag scoren. Patricia werd een ‘zieke aandacht-junk’ genoemd, die hiermee een ‘slecht voorbeeld’ zou zijn voor vrouwen: ‘Een vriend van mij is necrofiel en ik denk dat die dit wel kan waarderen.’
Dit was ‘live’ tv en presentator Matthijs van Nieuwkerk werd zichtbaar ongerust. Maar mevrouw Paay bleef soeverein als een dame en serveerde de gevierde cabaretier af als een schooljongen: ‘Dit is dwars willen zijn en laten zien wat je allemaal wel durft te zeggen.’ Haar elegantie verdween zelfs niet toen zij hem verveeld toevoegde: ‘Hou toch je bek’. Ik ben het nooit meer vergeten, deze omkering van waarden. Want de vrijzinnige intellectueel was nu een oude zedenprediker geworden en het rijpe model was plots een symbool van emancipatie. Onlangs had ik een interessante discussie met een jonge vrouw over modern feminisme, waarin ik ook mijn waardering uitsprak voor Patricia Paay. Tot mijn verrassing was zij het daar helemaal mee eens en ze noemde daarbij ook dit fragment uit DWDD. Modern feminisme begint niet met grote theorieën, maar wel met stoere vrouwen. Patricia Paay heeft altijd gespeeld volgens de regels van het spel, van de eisen van de commerciële popmuziek tot de formats van de reality-tv. Maar ze heeft zich toch nooit door die regels laten vangen, een reden waarom generaties jongeren haar inspirerend bleven vinden. Op radio of tv, in een blad of in een duivenhok. Daarom deze ode aan Patricia Paay.
Ik wens haar en u allemaal fijne Kerstdagen.
Ronald van Raak schreef eerder over Cowboy spelen met Ennio Morricone, Nina Simone en de ziel van zwart Amerika, het Bonaire van Harry Belafonte, de weemoed van Major Tom, Karen Carpenter (en veertig jaar punk), de whiskybar met Lotte Lenya, Jim Morrison en David Bowie, de hemelse muziek van Hildegard von Bingen, het evangelie van Armand, over de wilde boerendochter van Ivan Heylen, de opmerkelijke punk van Drukwerk, de bescheiden superster Toni Willé, de tranen van Arno en Gradje, de politieke poëzie van Dorine Niezing, liefde en verlangen van Nusrat Fateh Ali Khan, de ongewassen stem van Blind Willie Johnson, de boodschap van Grandmaster Flash, dollen met Donna Summer en nostalgie met Maggie MacNeal.
