Journalisten die mij willen spreken krijgen geen voorlichter aan de lijn en hoeven ook geen afspraak te maken, maar kunnen zo mijn kamer binnen lopen. Ik denk dat er maar weinig parlementen zijn in de wereld waar dit zo gemakkelijk gaat, maar ik vind het goed dat wij zo werken. Vorige week stonden plotseling twee journalisten van NRC Handelsblad in mijn kamer, die mij kwamen ondervragen over een zaak die besproken was in het Presidium, het bestuur van de Tweede Kamer. Een ander Presidium-lid had hen verteld dat VVD, PVV en SP tegen een onderzoek zouden hebben gepleit naar ongewenste intimidatie bij Kamerfracties. Lekken uit het Presidium is strafbaar, omdat hier over personen en over veiligheid wordt gesproken. Ik vertelde deze journalisten dan ook dat ik hier als lid van het Presidium niet op mocht reageren, omdat ik dan zelf ook zou lekken en strafbaar zou zijn. Gelukkig kon ik de journalisten wel verwijzen naar het officiële standpunt van de SP, die een voorstel voor zo’n onderzoek heeft gesteund en als fractie ook zelf een onderzoek gaat doen.
In onze democratie kunnen politici alles zeggen en kan iedereen elkaar openlijk corrigeren. Politici die anoniem dingen beweren spelen dan ook vals spel. Dat gaat zelfs zo ver dat mensen bewust onwaarheden lekken. Dat bleek bijvoorbeeld toen de Volkskrant een artikel schreef op basis van een anoniem lek uit het Presidium, dat de SP tegen het openbaar maken zou zijn van de fractiekosten. Maar onze fractiekosten waren al heel lang openbaar en het was nota bene de krant zélf die daar jaren eerder uitgebreid over had geschreven. Dat leidde tot excuses en tot een rectificatie. Maar stel toch eens dat de Volkskrant hier niet eerder over had gepubliceerd, dan hadden wij ons veel moeilijker tegen de leugens kunnen verdedigen. Dit voorbeeld laat ook zien hoe gevaarlijk het is voor journalisten om dit soort lekken klakkeloos te geloven. De Telegraaf had ooit de moed om naar aanleiding van een anoniem lek uit het Presidium een streep te trekken. Deze krant liet zich niet meer voor het karretje spannen: ‘Er is een grens aan waar de pers dienstbaar kan zijn aan de spelletjes van politici.’
Andere media namen het bericht van NRC Handelsblad graag over, waaronder de NOS, onder de titel ‘Geen #MeToo-onderzoek onder fractiemedewerkers Tweede Kamer’. Deze titel is wel wat misleidend, omdat in het bericht ook staat dat veel partijen hebben besloten om vooral zelf een onderzoek te doen. Dat is ook logisch, omdat fracties zelf verantwoordelijk zijn voor hun personeel. En dat gaat de SP dus ook doen. Maar probeert u zich toch eens voor te stellen dat een Kamerlid de vergadering van het Presidium verlaat en vervolgens gaat lekken naar een journalist, terwijl dit lid weet dat dit strafbaar is. Stel u ook eens voor dat zo’n persoon ook nog eens foutief gaat lekken, om andere leden van het Presidium een hak te zetten, in de wetenschap dat deze leden zich in het openbaar niet kunnen verdedigen. Dit laat zien dat deze persoon geen enkele vorm van fatsoen kent. Zulke mensen horen niet thuis in de Kamer en zulke mensen hoor je ook niet te geloven. Politici die anoniem willen blijven spreken zelden de waarheid. Dat zouden ook journalisten beter moeten weten.
