‘Of begrijpt Van Raak zelf eigenlijk ook wel dat dit een bezopen, dichtgetikt, en vooral goedkoop, populistisch plan is?’ Dat vroeg Miko Flohr zich af, nadat ik vorige week een wet had ingediend om het riante wachtgeld voor politici af te schaffen en ook voor hen de WW te laten gelden. Die vraag kwam helaas net te laat, want ik dacht nu juist dat ik een serieus wetsvoorstel had gemaakt, om een serieus probleem aan te pakken, dat ook direct raakt aan het vertrouwen van mensen in de politiek. Tientallen pagina’s wetstekst – en vele maanden werk. Gelukkig kan ik dan nog altijd rekenen op mijn progressieve vrienden, zoals GroenLinkser Miko Flohr. Als ik aandacht vraag voor problemen met de arbeidsmigratie en oplopende spanningen in volkswijken, zijn zij altijd bereid om mij uit te leggen hoe belangrijk de interne markt is voor Europa. Als ik mij zorgen maak over onze nationale democratie, omdat we steeds meer dictaten krijgen vanuit Brussel, is er altijd een progressieve vriend die mij vertelt waarom ik meer zou moeten geloven in de Europese politiek. Of als ik pleit voor een bindend referendum, zodat de mensen hun politici kunnen corrigeren, is er altijd een GroenLinkser bereid om mij uit te leggen waarom mensen eigenlijk te dom zijn om zulke ingewikkelde keuzes te maken.
Ik weet niet waarom het juist GroenLinksers waren die zo massaal en zo fel reageerden op mijn wetsvoorstel, maar opmerkelijk vond ik het toch wel. Ik moest denken aan een stuk van Femke Halsema uit 2005, over ‘Een linkse lente’, in het boek Vrijheid als ideaal. Daarin nam de toenmalige leider van GroenLinks in ferme woorden afstand van de sociale verzorgingsstaat. Het pensioen, de AOW en de WW en allerlei andere sociale voorzieningen zouden nogal verstikkend zijn. Mensen zouden geen sociaal vangnet willen, maar keuzevrijheid opeisen. Al die gemeenschappelijke voorzieningen zouden bij de mensen vooral ‘afhankelijkheid en inactiviteit’ kweken en hun eigen vrijheid en ontwikkeling juist in de weg staan. Ik vond dat opmerkelijke retoriek, die ik ook altijd hoorde bij VNO-NCW, als de werkgevers weer eens pleitten voor bezuinigingen op de sociale voorzieningen. Ik had echter nog nooit een werknemer horen zeggen dat zijn pensioen te hoog was of dat zijn uitkering omlaag moest. Ook had ik niet meegemaakt dat een werkloze zei dat de WW een gevaar was voor zijn vrijheid of zijn ontwikkeling. Maar telkens als ik pleitte voor méér sociale zekerheid, stond er altijd wel ergens een GroenLinkser op om mij te vertellen dat ik het weer helemaal verkeerd begrepen had.
‘Ik zou misschien best een paar jaar de politiek in willen, maar onder de huidige regeling is dat eigenlijk al een onverantwoord carrièrerisico: je geeft een vaste baan op, en het afbrandrisico is enorm. Als nu ook nog het wachtgeld wegvalt: vergeet het’. Miko Flohr, verbonden aan de universiteit van Leiden, komt in zijn kritiek op mijn wetsvoorstel met een interessant argument. Hij zou ook best een paar jaar Tweede Kamerlid willen worden, maar als het wachtgeld wordt afgeschaft en voor hem gewoon de WW gaat gelden, kunnen we dat wel vergeten. Ik ben blij om te horen dat ik het destijds toch niet helemaal verkeerd begrepen had en nu ook GroenLinksers het belang zijn gaan zien van een vaste baan en een sociaal vangnet. Maar ik heb zelf het Kamerlidmaatschap nooit willen zien als een carrièrerisico, maar vooral als een manier om te strijden voor mijn idealen. Maar dat zal ik wel weer verkeerd begrepen hebben, net als al die mensen die mij de afgelopen dagen mails stuurden en lieten weten dat zij blij zijn met het voorstel om het wachtgeld voor politici af te schaffen. Omdat zij niet begrijpen waarom politici die werkloos worden betere regelingen nodig hebben. Mensen zijn het ook erg met ons eens dat als de WW te weinig is voor politici, die ook niet hoog genoeg is voor andere mensen.
Daarom heb ik toch maar besloten om door te gaan met mijn wetsvoorstel, ondanks de waarschuwingen van mijn progressieve vrienden. Die gun ik in de Kamer alle ruimte om mij nog eens uit te leggen waarom mijn wetsvoorstel goedkoop en populistisch is en waarom ik het weer verkeerd heb begrepen.
Ronald van Raak schreef eerder over de onnavolgbare opvattingen van GroenLinks over het correctief referendum, de opmerkelijke ideeën van Jesse Klaver over linkse politiek en de arrogante houding van Tofik Dibi over het wachtgeld voor politici.
