Het beeld werd gezet door een een bericht op Twitter: Europees parlement loopt leeg als premier Rutte zijn speech over voorzitterschap Europa begint. Dit meldde Arjan Noorlander, de Brusselse correspondent van de NOS. Voor een nagenoeg leeggelopen Europese plenaire zaal kreeg onze minister-president het om de oren van de felle Brit Nigel Farage. Over tal van punten; de belangrijkste: Schengen, de Brexit en de migratiecrisis. Rutte zit er krampachtig bij en moet het gelaten over zich heen laten komen. Hij, de minister-president, premier en politiek leider van de VVD. De overwinnaar van de laatste Tweede Kamerverkiezingen die wel even zou gaan scoren in Brussel als voorzitter van Europa. Hij wilde zijn snode plannen uitleggen en toelichten; de migratiestroom to nul reduceren en miljoenen banen creëren, vooral voor jongeren.
Hij zag zichzelf als een glorieus veldheer en keizer het EU-parlement binnenschrijden. Heil ceasar, heil ceasar zouden de parlementsleden scanderen. Hij zag zichzelf al staan achter het spreekgestoelte met een lachende grijns en de duimpjes omhoog. Ja, hij wilde iedereen wel een ‘poepje’ laten ruiken. Hij, Rutte, de grote man en politicus van de toekomst. Eerst de langstzittende liberale premier ooit en dan de eerste liberale keizer in Europa. Hij schrok wakker uit zijn droom. Na zijn visieloze toespraak is nauwelijks belangstelling van de media. Rutte druipt af, want het wekelijkse NOS-gesprek met de minister-president wacht en Rutte denkt dat de Nederlandse media zijn optreden in het parlement niet hebben opgemerkt. Ach, denkt Rutte, de staatsomroep in Nederland heb ik in mijn zak, maar de waarheid pakt anders uit.
NOS-interviewer Ron Fresen confronteerde Rutte onmiddellijk met het echec. Van de leeggelopen zaal. “Uiterst pijnlijk”, zo betitelt Rutte zijn optreden in het EU-parlement. De interviewer: “ Maar u bent toch de Nederlandse premier en de voorzitter van Europa?” Rutte laat zijn vingertje zien. “Dit kan helemaal niet. Ik roep nog naar de mensen blijf zitten want ik heb heel erg belangrijke zaken te bespreken.” Fresen: “Zoveel hebt u niet te vertellen in Brussel, eigenlijk niks.” Rutte voelt dat hij in het nauw wordt gedreven: “Ik zou daar van alles over kunnen zeggen, maar het pijnlijke moment hebt u hiermee duidelijk pijnlijk gemaakt.” Fresen gaat door met zijn confronterende aanpak: “U hebt kennelijk wat belangwekkendst gezegd, namelijk binnen zes tot acht weken moet er resultaat zijn van die vluchtelingen stromen .. … .. anders, ja anders wat?” Rutte komt dan met zijn bekende riedel van we moeten dit en we afspraken zo, maar het zijn holle frasen die kijkers te horen krijgen. Op doorvragen, zegt Rutte dat als de stroom niet afneemt er wat anders moet gebeuren. Maar wat dan?
Wat moet er dan veranderen of worden aangepakt. Grenscontroles bij Duitsland? “Ik ga daar niets over zeggen.” Dit stereotiepe antwoord komt in de rest van het gesprek veelvuldig voor. De Turkse premier komt in februari naar Nederland en dan moet er gepraat worden over maatregelen en natuurlijk geld. Rutte wil daar nog niet op vooruit lopen. “Ik dan daar niets over zeggen.” Interviewer vraagt nu: “Als het aantal asielzoekers niet naar beneden gaat, is het NL-voorzitterschap dan mislukt?” Rutte kronkelt alle kanten op en zegt dat dit pas na een half jaar moet worden bekeken: “Ik heb nu mijn handen vol aan allerlei zaken die we voor elkaar proberen te krijgen. Dus ik kan daar weinig over zeggen. Een discussie over het werkelijke aantal vluchtelingen dat er dit jaar naar Nederland komt loopt uit op niets. Er worden met aantallen gegoocheld als 58-duizend en 93-duizend, maar Rutte roeptoetert alleen dat het aantal naar beneden moet. En dat verhaal kennen we onderhand uit ons hoofd.
Fresen: “Is die 93-duizend nu de uiteindelijke bovengrens?” Rutte schokt met zijn schouders en zegt: “Ik ga daar helemaal niets over zeggen.” Het wordt een gekissebis heen en weer en tenslotte zegt Rutte: “Het aantal vluchtelingen hangt af van zoveel factoren, ontwikkelingen in Turkije en Syrië; het is gewoon niet te zeggen. Als het niet lukt dan moeten we grijpen naar alternatieven. Nou dan denk u, nu komt de vraag ‘waar denkt u dan aan’, maar nee het gesprek eindigt als een nachtkaars. Rutte ’s droom om in Europa te heersen als een Romeinse Ceasar spat uit elkaar. Rutte is in Europa een flinke maat te klein.
