Ik ben dol op ondernemers. Mensen die echt met iets nieuws komen, iets wat creatief en origineel is. Mensen die zelf geld investeren en zelf risico nemen. Als het een succes wordt, dan worden ze rijk. Als het misloopt, dan gaan ze failliet. Ben van Beurden, de CEO van Shell, is helemaal geen ondernemer. Hij is al 34 jaar in dienst als werknemer van Shell, waar hij geleidelijk is opgeklommen in de bedrijfsbureaucratie, tot hij in 2014 bestuursvoorzitter werd. Vorig jaar gaf Ben van Beurden zichzelf een ferme loonsverhoging van 61 procent, tot 8,3 miljoen euro. Dat is bijna 23.000 euro per dag. Ook op zondag.
De opwarming van de aarde heeft grote gevolgen voor ‘de leefomgeving van mensen, voor hun toekomstige levensstandaard en voedselvoorraden, met potentieel grote sociale, economische en politieke consequenties van dien.’ Dit zegt niet een nieuwe radicale milieuclub, maar dat zei Shell in de jaren tachtig. Volgens een interne studie van het bedrijf zou die opwarming vooral worden veroorzaakt door het gebruik van fossiele brandstoffen. Shell heeft daarna direct actie ondernomen. Niet door maatregelen te nemen om de eigen uitstoot van CO2 te verminderen en een meer duurzame energie te ontwikkelen. Maar wel door een internationale lobby te starten om alle politieke maatregelen tegen de CO2-uitstoot zo lang mogelijk tegen te houden.
Toen Ben van Beurden in 2014 aantrad als CEO van Shell was hij een grote onbekende. Dat veranderde toen landen in 2016 in Parijs een klimaatakkoord sloten, met als doel de CO2-uitstoot te verminderen. De baas van Shell werd op slag beroemd, toen hij bij Nieuwsuur verklaarde hier niet aan me te werken: ‘Ik pomp alles op wat ik kan oppompen.’ Ben van Beurden werkte al in de jaren tachtig bij Shell, toen het bedrijf juist zelf had onderzocht hoe gevaarlijk de klimaatverandering is, vervolgens weigerde om hier iets aan te doen, maar wel ging lobbyen om politieke maatregelen te frustreren. Toen landen in Parijs besloten om toch maatregelen te nemen, zei de Shell-baas dat het bedrijf desondanks meer wil oppompen, in plaats van investeren in duurzame energie.
Het is ook deze schaamteloosheid die Ben van Beurden laat zien in de omgang met de slachtoffers van de gasboringen in Groningen. Waar de mensen van wie het huis op instorten staat moeten vechten voor elke vergoeding en daarbij door Shell zoveel mogelijk worden tegengewerkt. Ik gun iedereen een mooi inkomen, ook de CEO van Shell. Maar dan moet je dat inkomen wel verdienen. Rustig opklimmen in de bureaucratie van een bedrijf is geen verdienste, het bewust wegmoffelen van klimaatproblemen evenmin. Mensen kleineren van wie je zelf het huis kapot hebt gemaakt is ook bepaald geen grote verdienste. Deze bewoners laten stikken, maar jezelf wel een loonsverhoging geven van 61 procent, dat is schaamteloos. Dan ben je gewoon een ordinaire graaier.
Maandag ging Ronald van Raak op bezoek bij Ben van Beurden, bij het hoofdkantoor van Shell in Den Haag, om hem een gouden hark aan te bieden. Video!