De stenen gooiende Marokkaanse jeugd in Almere confronteert ons met onacceptabel gedrag en roept allerlei discussies op die meer, maar vooral minder relevant zijn.Thema’s zoals discriminatie, achterstand en machtsverhoudingen passeren al jaren de revue en Zwarte Piet kijkt telkens verontwaardigd op naar de Sint die bromt ‘laat me met rust’ omdat hij nou eenmaal liever aan bier en lekkere wijven denkt. Een nieuw hedendaags fenomeen is het boetseren van de realiteit naar eigen inzicht. Causaliteit, dus oorzaak en gevolg, was altijd een saai lineair concept, waar we in de 21e-eeuw wel op uitgekeken zijn geraakt. Als uitgelaten kleuters creëren allerlei nieuwe realiteitsvormen, al naar gelang de wens of waan van de dag.
Aristoteles’ ‘oorzaken-leer’ is vanuit ons maakbaarheidsperspectief natuurlijk hopeloos naïef om de werkelijkheid te beschrijven. Wat is er veranderd (ruit), hoe is de nieuwe vorm tot stand gekomen (steen), wie heeft de verandering teweeggebracht (Marokkaanse jongens) en met welk doel (rotzooi trappen), is zó before Christ!
Het getuigt van haast goddelijke overmoed om vanzelfsprekende natuurwetten , zoals oorzaak en gevolg, te onderwerpen aan onze zucht naar maakbaarheid. De Grieken noemden dergelijke vormen van hoogmoed hybris en degene die zich daar schuldig aan maakte kwam er niet met de bekende ‘Haagse excuses’ vanaf. Prometheus werd hybris verweten omdat hij vuur had gestolen van de goden. Voor straf werd hij vastgeketend aan een berg, waar een adelaar elke dag zijn lever kwam wegpikken. Nee, de Grieken waren bepaald geen lieverdjes als het op represailles aankwam.
In de old school realiteit zouden we dus vaststellen dat de busruiten met stenen werden vernield door Marokkaanse jongeren. Tegenwoordig is dat te simpel gedacht voor mensen die de realiteit graag geknield aan hun voeten willen zien. Wij willen zélf kunnen kiezen, dat mogen we immers ook bij chips, wasmachines en vakantiereizen.
Dus let’s get creative, gooi je haar los en laat die doldwaze creatieve ‘jij’ maar lekker experimenteren. Busruiten lokken Marokkaanse jongens uit om met stenen te gooien. Dat waren ze namelijk helemaal niet van plan. Ze willen het liefst een baan en gerespecteerd worden door medelanders. Maar omdat ze zich realiseren dat ze die kansen niet krijgen zijn ze zo gefrustreerd, boos en deep down waarschijnlijk ook verdrietig, dat met stenen naar bussen gooien de enige manier is om met die nare emoties te kunnen dealen. Het gevolg is dat ze nu weer in een negatief daglicht komen te staan omdat wij als samenleving boos op ze zijn omdat ze met stenen gooien. Dus we kunnen de realiteit inmiddels zo laten spinnen dat wíj eigenlijk verantwoordelijk zijn voor gesneuvelde busruiten of dat busruiten misschien zelfs discriminatie kunnen uitlokken. Dat u de laatste tijd wat meer last heeft van duizeligheid is trouwens niets om u zorgen over te maken, u bent namelijk niet de enige, het ‘heerst’.
Is deze nieuw geconstrueerde causaliteit een doorgeschoten daad van warmte en empathie naar de raddraaiers van Marokkaanse origine? Op het eerste gezicht zou je het haast denken. Niets is echter minder waar, onder deze complexe reconstructie zit een solide laag Calvinistisch gekrenkte trots. Moeten toegeven dat we structureel ongelijk hebben is veel moeilijker dan de werkelijkheid verdraaien, net zo lang tot je een stijve nek hebt en zij toch lijkt te kloppen. Deze jongens zijn ons zeer waarschijnlijk helemaal niet dankbaar dat we ze ‘zoveel kansen’ willen bieden, dat we ondanks onze etnische superioriteit toch investeren in hun welzijn. De kans is zelfs groot dat ze neerkijken op onze heidense leefstijl en ons zwak vinden.
Wij denken dat we met polderen en nuanceren de hele wereld naar onze hand kunnen zetten? Dat we de werkelijkheid in 3D kunnen uitprinten?
Je moeten overgeven aan de échte realiteit is blijkbaar zó pijnlijk geworden, dat we daar graag een paar busruiten voor over hebben. Want zeg nou zelf, een busruit kan je fixen, maar een gekrenkt ego is knap lastig.