Waarom een echtpaar? Waarom zoekt de Inspiration Mars Foundation voor die reis naar mars naar een echtpaar, man en vrouw? Dat is niet alleen ontstellend burgertruttig – het is ook heel onverstandig.
In zekere, dat wil zeggen: oppervlakkige zin valt die voorkeur te begrijpen. De ruimte die de marsreizigers krijgen, en waarin ze ruim 500 dagen moeten zitten, is heel klein. Zo groot als een caravan, krijgen we voortdurend te horen. (In de NRC: een krappe caravan – maar dat is voor die krant een pleonasme). En dan gaan de gedachten automatisch uit naar een bejaard stel dat drie weken lang ergens op een overbevolkte, bloedhete, doodsaaie camping bivakkeert. Vooral oudere echtparen lijken bij uitstek bestand tegen deze vorm van psychische marteling. En de keus ligt uiteraard ook voor de hand omdat de hele wereld zich tijdens die ruimtereis maar één ding zal afvragen: doen ze ‘het’? En hoe dan? Om alle vunzige verhalen en vragen vóór te zijn, kun je dan het beste een echtpaar de ruimte in sturen. Die mogen ‘het’ namelijk gewoon doen. Maar verder, op puur commerciële én wetenschappelijke gronden, is de keuze volstrekt fout.
Ten eerste de commercie. De reizigers gaan niet landen op mars. Ze hoeven niks te doen, behalve op elkaars lip zitten. Het enige nieuwswaardige aan de reis is hoe die twee met elkaar omgaan. Haat en liefde, spanningen en geruzie, zijn onder zulke benauwde omstandigheden onvermijdelijk, en dat is leuk. En nog veel leuker als de twee marsreizigers nog géén relatie met elkaar hebben. Zullen ze elkaar krijgen? Zal de relatie stand houden? Dat is de soap die de wereld wil zien. En met een huwelijk aan boord is het begin van die soap direct al bloedsaai. De seks is routine, en het enige dat er kan gebeuren is een echtscheiding die, onder die omstandigheden, uiterst vervelend, zo niet psychotisch kan aflopen. Dat is hele slechte televisie, en hele slechte publiciteit voor het project.
Ten tweede: de wetenschap. Iedereen weet dat 500 dagen in de ruimte funest is voor je fysieke gestel. Een mens breekt daar langzaam maar zeker totaal af. Zelfs fikse trainingsessies kunnen dat lichamelijk verval niet keren (zie André Kuipers). De mens is niet gemaakt voor de ruimte; hij (en zij) verandert binnen de kortste keren in een vaatdoek. Daar in die krappe caravan is het volstrekt onmogelijk om oefeningen uit te voeren. Het enige dat je kunt doen is gedroogd voer kauwen, een boekje lezen, naar buiten kijken en ruzie maken (of neuken). Beide ruimtereizigers zijn bij terugkeer volkomen wrakken. Het project ruïneert zo niet alleen twee mensen; als het om een echtpaar gaat ruïneert het ook een relatie, en eventuele kinderen, die verder thuis voor twee gehandicapte ouders mogen zorgen. Ouders die daar welbewust voor gekozen hebben. Dat wel. En dan nog iets. Die twee ruimtereizigers krijgen in die tijd een dosis straling te verwerken waar ze bij Greenpeace pakweg duizend jaar vertontwaardigd over kunnen zijn. Daar komt dus nog de nodige stralingsschade bij – en aan kinderen mogen ze al helemaal niet meer denken. Slechte publiciteit, alweer.
Wie moeten we dan wel naar boven sturen? Laten we eerst even opmerken dat dit hele project niet door zal gaan – althans, de kans is astronomisch klein. Het zou dus veel verstandiger zijn geweest om van de hele aankondiging een maatschappelijk statement te maken, en gewoon te zeggen dat de organisatie voor deze reis twee homo’s zoekt. Zonder relatie, maar wel op zoek naar die ene levenspartner die hun leventje compleet kan maken. Waar ze een ‘klik’ bij voelen. Ten eerste omdat homo’s geen zwaar bestraald nageslacht zullen krijgen, ten tweede omdat twee homo’s in een caravan veel leuker en spannender is dan zo’n bloedsaai gelukkig echtpaartje. En ondertussen krijgt de hele burgertruttige homofobe wereld, van Afrika tot Rusland. een zeer heilzame schok te verwerken: de homo’s bestormen de hemel. Komt dat zien. Zouden ze ‘het’ doen?
