Het gaat niet om de kapitein, het gaat om het schip. Wat ik onlangs over Diederik Samsom schreef, kan ik vandaag ook over Hans Spekman zeggen. Goed om te zien dat politici betrokken zijn, en soms interessant om iets meer van hun achtergrond te weten, maar het moet vooral gaan om de inhoud. De aankondiging dat we nu echt actief gaan worden, is nu al zo vaak verkondigd, dat het tijd wordt voor daden.
Het aardige van het Volkskrant-interview dit weekeinde is dat het inzicht geeft in de dynamiek die ontstond tussen Hans Spekman, zijn woordvoerder en de journalisten. Je kan aardig zien hoe het interview verliep. Of eigenlijk: de interviews verliepen, want het waren er twee.
Les één van met een journalist gaan praten, en zeker als het gaat over een substantieel interview in een krant die er toe doet, is je voorbereiden, en een relevante boodschap formuleren die door het hele verhaal moet spreken. Zeker in het eerste interview was daar -blijkbaar- geen sprake van. Wel veel persoonlijke verhalen die de achtergrond van Hans Spekman duiden, maar die niet alleen geen enkel nieuwtje bevatten, maar ook nog eens, in deze tijd waarin toch potverdomme wel wat aan de hand is, niet ter zake doen. De verhalen over het vroege overlijden van de vader van Hans, en het overlijden van zijn moeder later; de achtergrond van de ouders en grootouders zijn al eerder in de krant gekomen: in Vrij Nederland in 2008, in Jeugd en Co in 2010, Trouw in 2011, Volkskrant 2014, en ongetwijfeld ook op de radio en TV. Vaak inclusief het verhaal van de mollen en het kwartje dat ma niet mocht houden; in Vrij Nederland in 2008 was dat trouwens een dubbeltje; een dubbeltje kan toch nog een kwartje worden.
Ook het tweede interview begint met een verhaal dat al een paar keer eerder is verteld: over het tragische lot van de zus van Hans: Barbara. Jammer dat de journalist hier niet doorvraagt. Barbara maakte in 1974 een voettocht naar het zuiden van Europa en wilde door naar Israël. Opmerkelijk ook dat met geen woord gerept wordt over de seizoenskaart voor het leven die Spekman ontving voor de lening die hij een bouwbedrijf deed met het oogmerk om een voetbalclub waar hij grote emotionele betrokkenheid bij had; zeker voor iemand die partijgenoten de maat neemt over integriteit (Herfkens, Merkies en een hele integriteitscode), heeft de taak hier iets over uit te leggen.
Maar het interview werd in het tweede deel -eindelijk- wel iets substantiëler. Hoewel… Wat er door Hans in de fractie is verteld, blijft vertrouwelijk, maar hij heeft wel de opdracht gegeven weer vanuit onze sociaal-democratische waarden te gaan handelen. Ik vraag me dan af: welk standpunt nemen we waarover in? En dan niet abstract, maar concreet: wie gaan we waarvoor mobiliseren? Is er niet over doorgevraagd, blijft het bij deze constatering? Ook de andere inhoudelijke onderwerpen blijven grotendeels onbenoemd. Ook blijft onbenoemd wat Hans bedoelt met de comeback van Diederik. Van welke situatie moet hij een comeback maken, en hoe is hij daarin terechtgekomen? Het blijft steken in goede bedoelingen.
Na een kort inhoudelijk intermezzo gaat het weer om Hans zelf. Er moest gerectificeerd worden dat de ruzie met de andere zus van Hans niet tijdens Kerst maar op oudejaarsavond plaatsvond, en uitgelegd waarom het eerder niet goed ging. Iets met woede en pukkeltjes. Laat het gaan, Hans.
Het gaat om de partij, onze idealen en wat we kunnen bereiken. Het bestuur en het bureau moeten dat faciliteren. Ik verwacht van de partijleiding een heldere analyse, stevige visie, en concrete voorstellen over vluchtelingen, Oekraine, Griekenland en waar het potdomme naartoe moet met Nederland en Europa. Ideeën die afkomstig zijn uit onze traditie, en een beetje voorlopen op wat we vinden, in plaats van dat merkwaardige gedrag waarbij we continu onze boodschap afstemmen op wat we denken dat de mensen vinden. Durf nou maar eens het voortouw te nemen. En gebruik dit artikel om een punt te maken. Er had ook voor gekozen kunnen worden om de internationale situatie centraal te stellen, de morele taak om het vluchtelingenvraagstuk met voortvarendheid aan te pakken. Afstand te nemen van Wilders en de fractie oproepen nu helder te zijn in haar sociaal-democratische stellingname. Juist nu. Maar nee.
Het beeld doemt op van een stuurloos schip waarvan de kapitein in de spiegel met veel pathos uitlegt dat we de goeie kant opgaan, en de stuurman eerst vertelt over zijn gezin en uitlegt dat schip binnenkort de koers bij gaat stellen; met meer mensen een andere havenplaats bereikt. Ondertussen dobbert het schip rustig verder. De meeste matrozen rennen druk over het dek en sommigen zitten wat in de hoek te suffen. Een enkeling met een zwabber, maar anderen kijken in de spiegel en debiteren daar het ene goede idee na het andere. Zonder enig succes. Een aantal matrozen is overboord gesprongen of op een eigen reddingboot aan de tocht begonnen. Sommige officieren werken hard om de machinekamer op orde te krijgen, maar anderen hebben een clownspak aangetrokken en proberen de passagiers te vermaken, die elkaar vertwijfeld aankijken en zich afvragen of het ooit nog goed gaat komen met MS De Internationale.
