Afgelopen zomer was ik bang dat ik een depressie onder de leden had. De oorzaak? Heel simpel, mijn genetische kwetsbaarheid en een overmaat aan stress door te veel hooi op mijn vork, zoals een drukke baan, een tv-programma, mijn eerste boek en te weinig rust. Als je de term ‘onder de leden’ gebruikt dan denken mensen vaak aan een griepje. Je voelt je slap, duizelig, hoofdpijn, keelpijn en misschien ook wel misselijk met braken. Er kan sprake zijn van koorts en je eetlust en het slapen kunnen gestoord zijn.
Waarom dacht ik zelf aan een depressie? Ik sliep slecht en werd heel vroeg wakker, ik was prikkelbaar en had nergens meer zin in. Op sommige momenten dacht ik zelfs dat ik het niet erg zou vinden als het leven tijdelijk zou ophouden. Mijn stemming was bepaald somber te noemen en de zaken waar ik normaal opgewekt van word, zoals lekker eten en nieuwe schoenen kopen deden me weinig tot niets. Mijn zelfbeeld was ronduit negatief, waardoor ik in ieders ogen alleen maar de bevestiging zag dat ik het niet goed deed en geen knip voor de neus waard was.
Als je zelf psychiater bent dan is het vaststellen van een depressie een fluitje van een cent. Maar voor heel veel mensen is dat helaas niet het geval. Ze gaan vaak maanden of jarenlang door een hel voordat het duidelijk is wat er speelt en wat er eventueel aan gedaan kan worden. De omgeving heeft geen idee wat er mis is en reageert dan ongerust, angstig, geïrriteerd of met goed bedoelde adviezen: ‘Ga eens een weekendje weg, dat helpt mij ook altijd als ik in een dipje zit’.
Hier wringt nou net de schoen want een depressie is niet hetzelfde als ‘een keer een dipje’. Dat veel voorkomende dipje is heel gezond en hoort bij het leven. ‘Vier je dipjes’, zeg ik altijd, want het leven is een zeven, dus niet alleen maar leuk, bijzonder en geweldig en de dipjes horen er gewoon bij.
Een depressie is iets anders. Het is een aandoening die ontstaat door je aanleg in combinatie met een bepaalde hoeveelheid stress in je leven. Als je veel aanleg hebt, dan heb je maar weinig stress nodig om een depressie te krijgen. Hetzelfde geldt voor hart- en vaatziekten: een sterke aanleg voor bijvoorbeeld hoge bloeddruk in combinatie met een ongezonde levensstijl geeft altijd meer risico op een hartinfarct.
Het is inmiddels 2019 en ik verbaas me elke dag over het gebrek aan kennis als het gaat om een aandoening die zo veel voorkomt. Volgens de Wereldgezondheidsorganisatie staat depressie in de top drie van aandoeningen die ernstige ziektelast veroorzaken. Eén op de vijf Nederlanders krijgt in zijn of haar even met en depressie te maken.
We vliegen naar de maan en kunnen daar tegenwoordig zelfs planten laten groeien, maar van depressie hebben we onvoldoende kaas gegeten. Het is onacceptabel dat veel patiënten hierdoor tweemaal moeten lijden: aan de ziekte zelf en aan het taboe waardoor ze zich schamen en enorm eenzaam en onbegrepen voelen.
Op maandag 21 januari vindt alweer het 4e Depressiegala plaats, een jaarlijks terugkerend event om depressie op een luchtige manier onder de aandacht te brengen. Levert zo’n gala nou iets op? Dat is moeilijk meetbaar. Maar ik weet wel dat het minder oplevert als we het niet zouden organiseren en blijven zwijgen over depressie.
Ik herinner me vorig jaar tijdens het derde gala een gesprek na afloop met een vader en zoon uit Zeeland die allebei leden aan een ernstige depressieve stoornis. “Wat goed om te ervaren dat wij niet de enige zijn met een depressie en dat de artiesten op het podium weten waar ze het over hebben en er zelfs grapjes over durven te maken”.
De vader was even stil en zei: “Weet je, het is verdomd lastig om in Zeeland zelfmoord te plegen, want er loopt maar één spoorlijn”.
Hij schrok van zijn eigen incorrecte grapje maar moest tegelijkertijd lachen, ik ook.
U bent van harte welkom en er zijn nog kaartjes te bestellen via www.depressiegala.nl
