Het hoge woord is eruit: na fractievoorzitter Halbe Zijlstra heeft nu ook VVD lijsttrekker Mark Rutte gezegd dat er na de verkiezingen van 15 maart geen coalitie van de VVD met de PVV zal komen. In het TV programma Buitenhof zei hij letterlijk : “De kans daarop is nul procent; het zal niet gebeuren.”
Ik ben daar erg blij mee. Ik heb altijd zeer grote bezwaren gehad tegen de gedoogcoalitie van VVD en CDA met de PVV in 2010 en dat geldt uiteraard des te meer voor een kabinet waar de PVV in zou zitten.
Dat het sociaal-economisch beleid van de PVV zeer ver staat van dat van de VVD is naar mijn mening geen reden die partij tevoren uit te sluiten van kabinetsdeelname. Immers, ook met de PvdA was het in 2012 mogelijk om op basis van compromissen een vruchtbaar regeerakkoord op te stellen.
De reden waarom de VVD niet met Wilders in zee kan gaan is de opvatting van Wilders en de PVV over democratie, gelijkwaardigheid van alle mensen en de rechtsstaat. Deze staat haaks op die van een liberale partij als de VVD. Het gaat niet alleen om uitspraken als “Minder-minder Marokkanen”,maar ook over zijn opvattingen over moslims en de islam in het algemeen , waarbij de (vele) goeden en de slechten over een kam worden geschoren. Zijn grievende uitspraken over het Openbaar Ministerie, over rechters en over een ‘nepparlement’ zijn een ondermijning van de rechtsstaat en ons democratisch bestel.
Wilders opvattingen staan haaks op alles waar een liberale partij voor staat: gelijkwaardigheid, vrijheid voor iedereen, verdraagzaamheid.
Nadat Rutte afgelopen zondag in Buitenhof de PVV definitief uitsloot, riep Wilders, niet verrassend, moord en brand. Rutte zou de democratie om zeep helpen, omdat miljoenen (dat moeten we nog afwachten) PVV-kiezers niet vertegenwoordigd gaan worden.
Dat is een misvatting. De PVV kiezers stemmen, net als iedere kiezer, voor zetels in de Tweede Kamer. Hoe meer stemmen, hoe meer zetels en hoe meer invloed. Natuurlijk maken partijen die het goed doen in de Tweede Kamer verkiezingen grotere kans op deelname aan de nieuwe coalitie. Maar dat is geen vanzelfsprekendheid. Voldoende inhoudelijke overeenstemming en vooral gelijkgezindheid over de fundamenten van onze democratie en rechtsstaat zijn daarvoor de belangrijkste voorwaarden. En daaraan is bij Wilders en de PVV niet voldaan.
Tenslotte: het verraste mij zeer dat PvdA lijsttrekker Lodewijk Asscher enkele uren na Ruttes uitspraak over het niet samenwerken met de PVV in zijn congrestoespraak nog steeds waarschuwde voor een coalitie van VVD en PVV . Hieruit sprak wantrouwen in de oprechtheid van de woorden van Rutte. Helaas herhaalde Asscher- en ook Dijsselbloem – deze ‘waarschuwing’ ook deze week enkele malen. De PvdA zou er beter aan doen te spreken over de inhoud van de eigen opvattingen dan de woorden van de VVD om doorzichtige electorale redenen in twijfel te trekken. Dat is zeer ongeloofwaardig.