De tolerantie voor andere meningen bij links is fake. Als je aan progressieve idealen komt blijft er van verdraagzaamheid niets over.
In Parijs op het Place de la République protesteren linkse jongeren tegen de socialistische regering en het kapitalisme. Dat is een breed front aan vijanden waar je niet op een zondagmiddag klaar mee bent. De protesten duren al drie weken en Occupy 2.0 maakt geen aanstalten er binnenkort mee op te houden of morgenochtend weer aan het werk te moeten. Het protest gaat zo goed als vreedzaam, maar de lontjes zijn kort.
Het ging mis toen de Franse filosoof Alain Finkielkraut afgelopen weekend een kijkje kwam nemen. Finkielkraut is voormalig held van links, maar de laatste jaren heeft zijn idealisme plaats gemaakt voor pessimisme over de islam en uit hij felle kritiek op het multiculturele denken (Lees: Ongelukkige identiteit uit 2013, Bezige Bij). Zijn oude makkers verachten hem om zijn draai en afgelopen zaterdag werd de filosoof belaagd, uitgescholden voor fascist en weggejaagd van het plein van vrijheid, gelijkheid en broederschap. Er gebeurt iets met de horde der verdraagzamen als er andere meningen in de buurt zijn.
Even verderop – in Berlijn – filmde journalist Jan Fleischhauer (Der Spiegel) op straat een raadslid van de CDU. De christendemocraat deelt in de wijk Kreuzberg flyers uit tijdens een 1 mei-demonstratie. De onverdraagzaamheid laat niet lang op zich wachten. Een aanhanger van Die Linke ontsteekt in woede als hij de man en zijn stapeltje flyers ontdekt. Het CDU-raadslid is ‘een provocateur’, hij krijgt een vergelijking met de nazi’s naar zijn hoofd en dient onmiddellijk op te hoepelen. Het blijft boeiend om te zien hoe linksmensen die de beschaving prediken in een handomdraai – in taal en gedrag – veranderen in hooligans. Een wildvreemde die er anders over denkt, meer is er niet voor nodig.
Intolerantie tegenover andersdenkenden komt in de ‘beste families’ voor, maar juist de agressie bij links is zo opvallend. Gelijkheid en het accepteren van anderen is blijkbaar gebonden aan strenge voorwaarden.
De agressie ligt besloten in het onvermijdelijke dat op links politiek altijd persoonlijk wordt. Iemand deugt of iemand deugt niet. Deugt ie niet, dan zijn de rapen gaar. Monumentaal televisiemoment is de kortsluiting in het hoofd van Marcel van Dam tegenover Pim Fortuyn. We zien Van Dam in 1997 vechten tegen iemand die zijn wereldbeeld niet langer deelt. Van Dam laat de argumenten voor wat ze zijn en gaat over op de persoonlijke aanval. Met als niets verhullend hoogtepunt: “U bent een buitengewoon minderwaardig mens.”
De afvalligen zijn misschien wel het meest bedreigend. Fortuyn, Finkielkraut, iedereen die zich heeft losgemaakt van de progressieve dogma’s en voor zichzelf is gaan denken. Het debat met hen – voor zover al gevoerd – wordt inmiddels openlijk door Volkskrant-columnist Peter Middendorp afgeraden.
Noem ze liever rancuneus, provocateurs, fascisten of minderwaardig, maar mijdt het inhoudelijk debat. Een discussie die je niet voert kun je ook niet verliezen.
Hoedt u voor hen die verdraagzaamheid pretenderen, zij zijn ten diepste onverdraagzaam.
Dit artikel werd eerder gepubliceerd op RTL Z.
Kijk ook naar ‘Dunk’, met Roderick Veelo, elke donderdag om 21:30 uur op RTL Z.