De Nederlandse Zorgautoriteit bewierookt in een ronkend persbericht zorgverzekeraar CZ voor het openbaar maken van ziekenhuistarieven. Maar die verklaring is hypocriet. De NZa zit namelijk zelf op deze gegevens en houdt ze angstvallig geheim. Zorgverleners betalen voor veel behandelingen via een standaard codering. Zo is te zien wat bijvoorbeeld het behandelen van een bepaalde beenbreuk kost. De prijs verschilt per ziekenhuis en contract. Het kan zijn dat jouw zorgverzekeraar meer betaalt dan een andere. En ben je niet verzekerd dan betaal je weer een ander tarief.
Dankzij de codering moeten wij als patiënten gaan shoppen en de NZa, de marktmeester in de zorg, moet de transparantie bevorderen. De zorgautoriteit beschikt namelijk over een grote database met daarin alle behandelingen, die zijn gedeclareerd. Je kunt dus heel precies zien wat behandelingen kosten en het zou patiënten enorm helpen als die gegevens controleerbaar zijn.
Dus vroeg de Stichting Open State Foundation in 2014 met een beroep op de Wet openbaarheid van bestuur om die database geheel of gedeeltelijk openbaar te maken. Vervolgens zette de zorgautoriteit alles op alles om juist deze gegevens onder de pet te houden. Er viel nergens over te praten en voor tussenvormen van openbaarmaking stonden ze ook niet open.
Toen ik voor de stichting naar de rechter stapte, zette de NZa de landsadvocaat in om juist transparantie te blokkeren. Flink investeren in schimmigheid om de zorgkosten geheim te houden. Dat dit betaald wordt van ons belastinggeld en onze zorgpremies laat deze overheid koud.
Inmiddels ligt de zaak bij de Raad van State waar NZa hun ‘no can do’-evangelie blijft verkondigen. Een belangrijke lijn van redenering is de angst dat zorgverzekeraars de kosten van zorgverleners zouden drukken. Zorgverleners zouden dat niet willen. Maar in het hoger beroep hebben we een verklaring van de MC Groep die namens vier ziekenhuizen zegt geen enkel bezwaar voor openbaarmaking te zien.
Hoe hypocriet is het dat zodra CZ deze tarieven openbaar maakt NZa in een persbericht de loftrompet gaat steken over transparantie? De NZa hoopt dat deze stap een versnelling betekent in het beschikbaar stellen van informatie over kwaliteit en kosten van zorg; en dat andere zorgverzekeraars het voorbeeld van CZ volgen.
Of met statements zoals van René Jansen, lid van de Raad van Bestuur van de NZa:
“Een volgende stap is dat ook andere zorgverzekeraars aan de slag gaan met het inzichtelijk maken van de kosten van ziekenhuisbehandelingen. En uiteindelijk zouden verzekeraars ook meer informatie moeten gaan geven over de kwaliteit van de zorg; patiënten willen graag weten waar je het beste terecht kunt voor een bepaalde behandeling. Dat betekent dat verzekeraars bij de inkoop ook afspraken gaan maken over de kwaliteit van zorg.”
Het cynische van het verhaal is dat de sleutel voor een groot deel bij de NZa ligt. Zij kunnen vandaag nog dit probleem oplossen. In juli wezen we de NZa nog publiekelijk op wettelijke mogelijkheden hiervan. Maar dan moet je wel willen.
De oplossing is simpel: maak vandaag nog zorgkosten openbaar of anders gezegd: niet lullen maar poetsen!
