Terwijl de ogen van Europa gericht zijn op de verkiezingen van het Europarlement, onderhandelt de Europese commissie deze week in alle rust in Washington met de Verenigde Staten over het Transatlantic Trade and Investment Partnership (TTIP), dat handelsbarrières tussen Europa en Amerika moet wegnemen en aan beide zijden van de oceaan tot grote voorspoed zou moeten leiden. Volgens de website van de Europese Commissie kan de EU er 119 miljard per jaar aan overhouden – ‘ofwel: 545 euro voor een huishouden van vier personen’. Omgerekend is dat al gauw vier à vijf biertjes per week. Uw vrijdagmiddagborrel, zeg maar. Wie kan daar nou tegen zijn?
Wel. Er zijn heel veel redenen om sceptisch te zijn over het Transatlantic Trade and Investment Partnership. Natuurlijk, het wegnemen van wat onnodige bureaucratische hindernissen – formaten van autospiegels – kan geen kwaad, en in een ideale wereld biedt zo’n akkoord ook kansen om de twee grootste economieën ter wereld blijvend te verduurzamen, maar laten we vooral realistisch blijven: het risico is ook dat we straks opgescheept zitten met – om maar wat te noemen – flink afgezwakte regelgeving omtrent voedselproductie.
Een liberalisering van de markt voor fossiele energie kan in Amerika leiden tot grootschalige fracking, en in Europa tot het verijskasten van enige ambitie omtrent CO2-reductie. Dan heb ik het nog niet over de mate waarin lokale en regionale arbeidsmarken ontwricht kunnen worden – nog verder dan in Europa nu al het geval is. TTIP zal een paar winnaars kennen, en als we niet oppassen, veel (relatieve) verliezers. Achter de schermen wordt druk gelobbyd, en burgers zijn daar beduidend minder goed vertegenwoordigd dan multinationals. Er zijn grote zorgen om de zogenaamde ISDS-clausule, waarbij het voor bedrijven mogelijk wordt staten aan te klagen bij voor hen nadelig beleid.
Over dat TTIP moest de Europese Commissie dus nog maar eens heel goed nadenken, en dat brengt ons bij het Europarlement. Het Europarlement zit zelf niet aan de onderhandelingstafel, maar moet wel goedkeuring verlenen. Stemt het Europarlement een eventueel akkoord af, dan gaat het hele feest niet door. Het parlement heeft dus stevige invloed: de Europese Commissie heeft dan ook niet alleen beloofd het parlement te informeren, maar zal zich gedwongen zien rekening te houden met wat het parlement zoal acceptabel vindt.
Het debacle van 4 juli 2012, toen het Europarlement met grote meerderheid een door de Commissie onderhandeld akkoord over intellectueel eigendomsrecht (ACTA) afschoot, zal daarbij vermoedelijk een rol spelen: de nieuwe commissie zal straks niet dezelfde fout willen maken als de vorige. De kleur van het Europarlement is dan ook van groot belang voor de onderhandelingsinsteek van de Europese Commissie. Hoe groter het aantal potentiële naysayers, hoe beter er naar het parlement geluisterd zal worden.
En dus moet u morgen vooral gaan stemmen, zeker als u niet zit te wachten op een vrijhandelsverdrag dat multinationals vrij baan geeft en de kwaliteit van ons voedsel onder druk zet. Het Europarlement doet ertoe. Zeker, ook de Raad van Regeringsleiders heeft een stem, maar u weet wie daar namens ons land in zit, en wat zijn ideeën zijn over vrije handel. Uiteindelijk zal ook het nationale parlement goedkeuring moeten verlenen, maar de invloed van de Tweede Kamer op het onderhandelingsproces is gering zo niet nihil. Den Haag kan straks ‘ja’ of ‘nee’ zeggen, meer niet. De meest directe inhoudelijke invloed die Europese kiezers op het verdrag hebben loopt via het Europarlement. En dus kan uw stem morgen wel degelijk verschil maken.
Wat u dan precies gaat stemmen, dat moet u natuurlijk vooral zelf weten (mijn keuze kent u inmiddels). Als TTIP er voor u niet snel genoeg kan zijn, stem dan vooral VVD of D66. Als u wil dat de belangen van burgers fatsoenlijk behartigd worden, stem dan SP, GroenLinks, of PvdA (of Dieren of Piraten). Of de PVV een mening over dit onderwerp heeft, is onduidelijk, maar als u het eigenlijk niet weet, maar wel lekker op de grootste fractie in het parlement wil stemmen, stem dan voor CDA. Hoe dan ook: ga stemmen!
