Scholieren die de Tweede Kamer bezoeken krijgen een advies op welke partij ze zouden moeten stemmen. In een Stemwijzerwinkel kiezen ze vijf ‘producten’, met stellingen waar ze ‘voor’ of ‘tegen’ zijn. Over ontslagbescherming, hypotheekrenteaftrek of concurrentie tussen zorginstellingen. Met hun boodschappenmandje gaan de scholieren naar de kassa, daar worden hun aankopen gescand en krijgen zij een bonnetje waarop staat voor welke politieke partij ze zouden zijn. Elk jaar krijgen zo’n 150.000 jongeren op deze manier stemadvies. Op basis van vijf willekeurige vragen, maar wel met een stempel van goedkeuring van de Tweede Kamer.
Elk jaar bezoeken honderdduizenden mensen de Tweede Kamer. Een groot deel van die bezoeken wordt georganiseerd door ProDemos, het ‘Huis voor democratie en rechtsstaat’, recht tegenover de Tweede Kamer. Deze organisatie doet goed werk, vooral voor jongeren. Het instituut – dat ook wordt betaald door de Tweede Kamer – verzorgt lessen op scholen en ontvangt klassen in Den Haag, waar op een leuke en toegankelijke manier wordt uitgelegd hoe de politiek werkt. Daarna geeft ProDemos leerlingen een rondleiding door de Tweede Kamer. Dat ons parlement de voorlichting uitbesteedt is bijzonder, in het buitenland doen parlementen dat meestal zelf.
Voorlichting door een onafhankelijke organisatie kan, zolang ProDemos ook echt onafhankelijk is. Het geven van een stemadvies past daar niet bij. In de Stemwijzerwinkel krijgen leerlingen vragen voorgelegd over een Europese regering en Europees toezicht op banken, de belasting op vlees en de aanleg van wegen, het stelsel van kinderbijslag en de Europese begrotingsnorm. Dit zijn willekeurige onderwerpen, op basis hiervan kan niet anders dan een dubieus advies worden gegeven. Ik weet ook wel dat rond verkiezingstijd stemwijzers worden gemaakt die niet veel beter zijn, maar die dragen niet het stempel van de Tweede Kamer.
ProDemos doet veel goed werk, maar moet scholieren niet meer vertellen voor welke politieke partij ze zouden zijn.