Soms moet je wel eens een bekentenis doen. Vandaag is het de dag dat die bekentenis is gerijpt. Ja, ik ben zwevend en zoekend. Verdomme, op welke partij moet ik stemmen op 18 maart? Moet ik wel gaan stemmen? Waarom zou ik het doen, kijkend naar de grote verdeeldheid in het politieke landschap. Vragen, vragen en nog eens vragen. Zijn de provinciale verkiezingen belangrijk als graadmeter voor de landelijke politiek of moeten we dat juist links laten liggen en onze horizon verleggen naar de provincie? Ik weet het niet en de dames en heren volksvertegenwoordigers in Den Haag denken alleen maar aan het pluche.
Hoe dichter we op 18 maart komen, hoe meer we tegengestelde uitspraken krijgen van Rutte en Samsom. Over onder meer de integratie, de veiligheid, het onderwijs, de zorg en het gas. Ze moeten wel om ons als ‘klootjesvolk’ proberen te verleiden op hun partij te stemmen. Beloften en nog eens beloften, die nooit uitkomen. Ze gaan gewoon hun eigen gang onze politici. Onze politici die ons door de strot werden geduwd na de laatste Tweede Kamerverkiezingen. Onze politici waarvan een aantal een eigen partijtje opzetten of die rotzooien met declaraties. Onze politici waarvan we moeten denken dat ze waarheid spreken over de ramp met de MH17 en over het geld dat we aan de Grieken hebben betaald. Het zijn maar een paar voorbeelden, maar waarheid vertellen doen onze politici niet. We worden gewoon keer op keer in het ootje genomen.
Waarom premier Rutte en PvdA-leider Samsom afzien van meedoen aan een tv-debat voor EenVandaag is inmiddels duidelijk. Kennelijk grote angst door de mand te vallen bij de kiezers wanneer ze onder vuur komen te liggen door de interviewers van het programma. De twee politici zeiden begin januari nog grote zin te hebben in de campagne. Een uitspraak met de gedachte het gevecht aan te gaan om het kabinet overeind te houden. In mijn vorige column schreef ik dat VVD, CDA en D66 al achter de schermen bezig zijn geheime gesprekken te voeren over een mogelijk nieuw kabinet na een desastreuze uitslag voor VVD en PvdA op 18 maart.
In gesprekken met vier Eerste Kamer-lijsttrekkers – Loek Hermans (VVD), Marleen Barth (PvdA), Elco Brinkman (CDA) en Thom de Graaf (D66) – hoor ik hele andere geluiden. Landelijke graadmeter, nee hoor, het gaat in eerste instantie om de provinciale politiek; daar moeten vooral de regionale politici kiezers uitleggen dat hun respectievelijke plannen zorgen voor oplossingen voor tal van problemen in de regio. Geen landelijke politiek roepen de vier bijna in koor. Het is een volstrekt andere benadering kennelijk in de hoop dat deze aanpak kiezerswinst gaat opleveren. En meer stemmen maakt het misschien mogelijk om de Eerste Kamerverkiezing in mei toch nog kansen te bieden voor VVD en PvdA op een redelijke uitslag. Drie van de vier lijsttrekkers durven geen enkele voorspelling te doen hoe straks de kaarten op tafel komen te liggen. Alleen Thom de Graaf voorspelt een ruime verdubbeling voor zijn partij in de Eerste Kamer. En de kiezers? Zij staan voor de keuze wel of niet te gaan stemmen. De opkomst wordt geschat op ongeveer 40 procent en dat is laag. Marleen Barth, PvdA, verklapte nog dat haar partij een lijstverbinding wil aangaan met GroenLinks en de SP. Hoe geloofwaardig is dit of schuwt de PvdA geen enkele manier om stemmen binnen te halen? Uit betrouwbare SP-bron hoorde ik dat de partij daar niets voor voelt. Wat moeten we daar nu van maken, gehakt of hutspot met worst en spek?
De campagnes van alle politieke partijen zijn al begonnen. Maar ook de provincies zelf lijken kosten nog moeite te sparen om kiezers te informeren over de komende verkiezingen op 18 maart. Een kleine greep uit het totaal en willekeurig gekozen: de provincie Gelderland maakt een speciale verkiezingskrant en presenteert een StemWijzer op een speciale website. Kiezers worden uitgenodigd om op 25 februari naar het Huis der Provincie te komen om met alle lijsttrekkers van de deelnemende partijen kennis te maken. Er komt zelfs een speciale galerij die wordt aangekleed met verkiezingsmateriaal. Wat mag dit kosten? De lokale websites van de SP vertellen de kiezers vooral te gaan stemmen om te zorgen dat het huidige kabinet geen meerderheid in de Eerste Kamer krijgt. Op de website van de ChristenUnie in Zuid-Holland zien we vijf grijnzende gezichten die zeggen dat de provinciale verkiezingen vooral gaan om ‘Geloven, durven en doen’. De partij gooit maar liefst 25 kandidaten in de strijd.
De VVD in de provincie Utrecht zet met grote letters op de website: Koersvast. En zegt de kiezers te bieden: lage lasten, goede wegen, beter openbaar vervoer, meer banen en kansen voor ondernemers. Dan moet je als inwoner jezelf toch de vraag stellen: “Wat hebben ze dan de afgelopen vier jaar zitten doen?” De provincie Drenthe komt naast de campagnes van de politieke partijen ook zelf nog eens met een algemene campagne. Of het niks kost. Negen Drentse ambassadeurs worden ingezet die de Drentenaren via gesprekken onder meer online de verkiezingen als ‘broodnodig’ onder de aandacht moeten brengen. De campagne wordt ook nog uitgebreid via regionale televisie en buitenreclame. Over de kosten die landelijk en provinciaal worden ingezet, is nog niets bekend, maar naast de partijen zelf, investeren de provincies ook behoorlijk veel geld is de indruk uit de talloze activiteiten. De belastingbetaler betaalt de rekening dus.
Van één partij, D66 in Gelderland, vond ik een oproep voor het bedelen om geld voor de campagne. Minimaal tienduizend euro moest worden opgehaald volgens de D66-lijsttrekker. Of we nog peultjes lusten.
