Blijk ik er straks meteen al met mijn allereerste column voor ThePostOnline naast te zitten? De andere Europese landen hebben zich immers tijdens de flitsende rondreis van de nieuwe Griekse premier Tsipras weinig toeschietelijk opgesteld. Maar misschien is het nog te vroeg om dat te concluderen. In elk geval zou het zeer onverstandig van Brussel zijn als ik ongelijk zou krijgen, zoals dat laatste meestal op onverstandig optreden van politici wijst.
Iedereen die even nadenkt weet dat Athene nooit volledig het geleende geld kan terugbetalen. Daarvoor zou permanent een begrotingsoverschot noodzakelijk zijn dat zelfs Nederland de afgelopen halve eeuw maar een paar jaar voor elkaar heeft gekregen. En als Griekenland failliet gaat, zijn de schuldeisers alles kwijt.
“EU eist nieuwe verkiezingsuitslag Griekenland”, aldus de satirische nieuwssite De Speld op 30 januari. De site komt vaak met geestige parodieën, maar hier kwam zij wel navrant dicht bij de werkelijkheid. Want hoe graag had Brussel niet een andere verkiezingsuitslag gewild, en vooraf ook openlijk bij monde van en Juncker en Merkel – of de Grieken vooral niet ‘fout’ wilden stemmen! – op een andere verkiezingsuitslag aangedrongen.
‘Denk aan de Amerikaanse reactie op de overwinning van Hamas bij de eerste democratische verkiezingen in Palestina’
“De overwinning van Syriza is een klap in het gezicht van de Europese bevolking”, aldus Juncker. “Voor ons is dat onaanvaardbaar. Maar het is ook in het belang van de Grieken dat Samaras weer aan het roer komt.” Dit, voor alle duidelijkheid, is een door De Speld verzonnen citaat.
Het ligt echter zo dicht bij wat Juncker ongetwijfeld dacht dat ik niet verbaasd zou hebben opgekeken als dit via een Wikileaksje daadwerkelijk als zijn commentaar-achter-de-schermen bekend was geworden. Zoals ook het VVD-Kamerlid René Leegte – what’s in a name – met zijn cynische telefoontje aangaande door de NAM geterroriseerde burgers zijn ware aard verraadde.
Nog een tweede dodelijke reactie van ‘Juncker’ uit De Speld wil ik U niet onthouden: “De Grieken hebben ons de democratie destijds opgelegd, maar laten we niet vergeten dat vrouwen en slaven toen niet mochten stemmen. Nu ze wel mogen meedoen, zien we hoe achterhaald dit systeem feitelijk is. Het brengt meteen de communisten aan de macht.”
Hoeveel Arabieren zouden dit niet als een correcte weergave van de westerse houding jegens democratie in hún contreien beschouwen? Dat democratie alleen maar geaccepteerd wordt als de uitslag bevalt en die bepaalde belangen dient? Denk aan de Amerikaanse reactie op de overwinning van Hamas bij de eerste democratische verkiezingen in Palestina.
Of aan het commentaar van Leegtes partijgenoot Hans van Baalen – nog zo’n groot liberaal denker – die weliswaar in Kiev de democraat stond te spelen, maar na Sisi’s staatsgreep in Egypte, waarbij duizend mensen werden vermoord, zei dat ‘het leger het juiste had gedaan’. Met die opvatting kun je het bij de Volkspartij voor Vrijheid en Democratie kennelijk ver brengen.
‘Als Tsipras nu door Brusselse onbeweeglijkheid niets voor elkaar krijgt, worden de volgende verkiezingen gewonnen door de neonazi’s van Gouden Dageraad’
En over de door oliebelangen bepaalde hypocrisie jegens Saoedi-Arabië, waar ze gewoon al decennia lang vrijwel alles – het levend verbranden van piloten uitgezonderd – doen dat wij nu bij ISIS (terecht) als barbaars verafschuwen, hoef ik U ook niets uit te leggen. In plaats van medeleven met die tot duizend stokslagen veroordeelde blogger kwam Willem Alexander echter zijn medeleven betuigen bij het overlijden van zijn eigen collega-koning.
Tsipras’ voorganger Samaras mag de staat financieel op orde hebben gekregen, het land had hij maatschappelijk geruïneerd. Laat Brussel daarom blij zijn dat Syriza gewonnen heeft – als Tsipras nu door Brusselse onbeweeglijkheid niets voor elkaar krijgt, worden de volgende gewonnen door de neonazi’s van Gouden Dageraad. Niet zonder grond herinnerde Tsipras juist de Duitsers eraan waartoe sociale misère politiek kan leiden.
Wat Syriza wil is ook helemaal niet zo radicaal: een klassiek Keynesiaans program. Alleen: het doorbreekt het neoliberale frame – in dat opzicht was het verfrissend om de Griekse minister van Financiën Varoufakis te zien weigeren in de sleetse bezuinigingsretoriek mee te gaan. Syriza kan in dat opzicht als een nuttig breekijzer fungeren om aan dit vastgeroeste denken in Europa, dat aan de economische stagnatie schuldig is, een einde te maken.
Een van Syriza’s speerpunten is om ook Griekse miljonairs eens fatsoenlijk belasting te laten betalen. De redersfamilie Onassis en zo. In Nieuwsuur vertelde een belastingambtenaar dat hij zelfs met moord bedreigd werd als hij waagde om die structurele belastingontduiking aan te pakken. Want wee wie aan de speeltjes van de elite komt! Het herinnert aan de ongehoorde wijze waarop Asscher als wethouder van Amsterdam door Zalm en wat bank-bonzen onder druk werd gezet omdat hij weigerde Schiphol te verkopen.
‘Moskou denkt in economische zaken namelijk in strategieën, Brussel in regeltjes’
Dat was ook een van de speerpunten van de neoliberale trojka in Griekenland: afgedwongen uitverkoop van havens, spoorwegen en vliegvelden. Tsipras weet nu nog net te verhinderen dat de Griekse havenstad Piraeus in handen van China komt, waarmee een omgekeerd Hong Kong zou zijn gecreëerd – met alle geopolitieke gevolgen voor de lange termijn vandien.
Dat geldt ook anderszins. Als Griekenland straks in geldnood komt, omdat het door Europa in de steek gelaten wordt, wil Poetin vast wel wat voorschieten, om zo Athene in zijn invloedssfeer te trekken. Moskou denkt in economische zaken namelijk in strategieën, Brussel in regeltjes.
Het behoud van Griekenland voor het Westen – en dat is iets wat Obama, gezien waarschuwende geluiden uit Washington wèl beseft – is van honderd maal groter gewicht dan wat onmin bij het driemaal-modaal verdienende VVD-kader of het primitieve koopmansblaadje Elsevier (‘terugbetalen of wegwezen’). Als, nu het oude Oost-West-conflict met Poetins ontwrichting van Oekraïne weer oplaait, hun bijziendheid het wint, dan wordt over pakweg twee jaar de vraag onvermijdelijk: wie verloor Griekenland aan de Russen?
