Twintigjarige Casper zei iets stoms, namelijk dat vluchtelingen naar gaskamers gestuurd moesten worden. Twintigjarigen zeggen wel vaker hele stomme rellerige dingen, daar zijn ze tenslotte twintigjarigen voor, maar Casper zei iets stoms op Twitter. En dat kan natuurlijk niet.
Er is namelijk een nieuw soort entertainment ontstaan. Eén waar (volwassen) deelnemers zich onderdompelen in een collectief verontwaardigings-orgasme, niet zelden voorzien van veel uitroeptekens en #ongepast. Uiteraard roepen deze mensen een 20-jarige die iets stoms zegt niet op het matje voor zichzelf maar voor een betere wereld. Het gebruik van grootste woorden zoals ‘gerechtigheid’, hier en daar wat opgeleukt met nare verwensingen, wekt de indruk dat dergelijke twitteraars in de veronderstelling leven dat ze voortrekkers zijn in de democratisering van rechtvaardigheid. Maar dit heeft niets met rechtvaardigheid te maken, eerder met dom gepeupel die de hooivorken en fakkels hebben ingeruild voor toetsenborden. Iedereen die wel eens Twittert kan zich voorstellen hoe Casper, tweetend vanachter een slotje richting 121 volgers, zich rot geschrokken moet zijn toen een woedende menigte zijn mentions binnenstormden. Want zoals wel vaker gebeurt bij veel boze mensen bij elkaar, daalt het niveau tot de wortel van het aantal deelnemers.
Deze schaamte-campagnes worden steeds frequenter. Sterker nog, EenVandaag krijgt het al enige tijd voor elkaar om een dagelijkse Twitter #ophef-rubriek vol te krijgen. Blijkbaar is er elke dag wel iets aan de hand waardoor ‘Twitter’ (wat dit ook moge zijn) compleet collectief over de zeik gaat. De schaamte-campagnes worden ook steeds willekeuriger. Waar voorheen mensen lekker gezellig een potje gingen Calimero-kankeren op een politicus of een groot bedrijf die iets ophefs-waardigs had gedaan, kunnen nu zelfs nietsvermoedende post-pubers met een kleine honderd volgers al aan hun enkels het Twitter-plein op worden gesleept om door de menigte eens lekker te worden bespuugd, bekogeld en verrot gescholden.
Maar uiteraard is publieke vernedering niet genoeg. Geen Twitter-lynch is compleet zonder te klikken bij de werkgever. Zo ook bij Casper. Blijkbaar kunnen er veel mensen niet mee leven dat je, dankzij de grondwet, hele nare domme dingen mag vinden en zeggen. Blijkbaar is de confrontatie met iemand die iets zegt over vluchtelingen en gaskamers dermate onacceptabel, dat de behoefte bestaat om volledig Middeleeuws te gaan en diegene uit de gemeenschap te verbannen.
Casper is 20 jaar en mag nu niet meer zijn opleiding afmaken omdat het Rotterdamse trambedrijf RET (zoals teveel bedrijven en instellingen in Nederland en daarbuiten) in de publicitaire broek schijt voor een paar zeikerds op Twitter die niet om kunnen gaan met vrijheid van meningsuiting. Aangifte doen wegens het aanzetten tot haat is in dit geval lastig, aangezien het onwaarschijnlijk is dat iemand spontaan zin krijgt om een een treinstation aan te leggen op Lampedusa en te investeren in gasbedrijven in het Oosten na het lezen van een Tweet van een 20-jarige met 121 volgers. Dus nemen de betreffende Twitteraars het heft in eigen handen om dan maar zelf, door de werkgever onder druk te zetten, een passende ‘straf’ af te dwingen. Mob justice dus.
De wrange conclusie is dat het meest misselijkmakende bijproduct van sociale media, de werkgever-klikkers, het grootste effect weet te sorteren. Bedrijven en overheden buigen in toenemende mate voor een minderheid met lange tenen. Een minderheid die vrijheden geniet waar ze niet mee om kunnen gaan. Een minderheid die dan maar de rancuneuze zin doordramt door te klikken bij werkgevers. Zinspelend op de irreële angst voor ‘publicitaire schade’. Om deze schade te voorkomen heeft Rotterdams metrobedrijf RET een 20-jarige jongen op de brandstapel gegooid om de #ophef – Goden te bekoren in de hoop een goed publicitair jaar te kunnen oogsten in de jaar-rapportage.
The mob has many heads, but no brains.