Vanavond zit ik om 21:10 weer klaar voor Kijken in de Ziel, de serie waarin interviewer Coen Verbraak de ene na de andere beroepsgroep ondervraagt over hun opvattingen en drijfveren. Deze keer zijn de journalisten aan de beurt. Omdat ik niets wil missen, zie ik onvermijdelijk het reclameblok voordat Verbraak begint. Een verschrikkelijk reclameblok.
Kennelijk kijken er naar Kijken in de Ziel disproportioneel veel vrouwen van vijftig-plus – of denken bedrijven die hun producten aan de man (nou ja, vrouw dus) willen brengen dat dit het geval is. Want voordat we in de ziel van journalisten mogen kijken, wordt deze vrouwen ingepeperd wat er allemaal mis kan gaan met hun lichaam.
Achtereenvolgens zag ik vorige week: reclame voor een crème tegen rimpeltjes en lijntjes; voor een cafeïneshampoo tegen uitvallend haar; voor bescherming tegen nachtelijk urineverlies; en voor een middeltje tegen een ‘verdwijnend silhouet’. Daarmee had ik er weer een paar zorgen bij, want van drie van de vier vormen van aftakeling had ik nog nooit gehoord. Uitvallend haar? In bed plassen? Geen taille meer?
Onmiddellijk herinnerde ik me beelden waarin volstrekt normale vrouwen de gedaante aannamen van psychisch labiele, periodiek overmatig zwetende wezens die de regie over hun leven waren kwijtgeraakt door dat ene verschrikkelijke: de overgang. Het monster waarover onze moeders meestal zwegen, en dat vrouwen daarom volkomen onverwacht in de houdgreep neemt.
Overgangsklachten zullen heus voor veel vrouwen heel vervelend zijn, maar het beeld van transpirerende, humeurige vrouwen op leeftijd die hun plas soms niet kunnen ophouden en hun omgeving afsnauwen, is dat ook. Dat beeld wil ik helemaal niet op mijn netvlies hebben als ik een intelligente vijftigpluster haar kennis en opvattingen zie uitdragen. Oud worden heeft heus zijn nadelen, maar jong zijn is ook niet alles.
Er valt ook veel van je af na je 45ste (nadenken over een eventuele zwangerschap hoeft niet meer) en na je 50ste levensjaar (eindelijk nooit meer menstrueren!). Het is een levensfase waarin je je niet alleen lichamelijk, maar ook geestelijk vrijer kunt voelen omdat je jezelf beter kent en je eigen kompas kunt volgen. Hypes en trends hebben minder vat op je en je weet beter wat je in je leven waardevol vindt, omdat je kunt profiteren van eerdere schade en schande.
Dat maakt relativerend en vrolijk, en dat tekent je meer dan opvliegers en een verdwijnend silhouet!