‘Waarom spioneren Amerika, Israël en Italië eigenlijk in ons land?’ ‘Hoe komt u erbij dat Italië bij ons spioneert?’ Dit gesprek had ik ooit met een hoge functionaris binnen de AIVD. Soms volstaat een retorische truc om een geheim te achterhalen. Maar eigenlijk was het geen geheim, we weten al veel langer dat Amerika bij ons spioneert. Deze week werd ik door de dienst bijgepraat over het afluisteren van Tweede Kamerleden. Ook al onze sms’jes, e-mails en bestanden kunnen worden bekeken.Komende woensdag komt minister Plasterk op mijn verzoek naar de Kamer om uitleg te geven.
Vodafone, de provider van de Tweede Kamer – en van de hele overheid – schoot in de verdediging en verklaarde dat ‘Vodafone Nederland’ op verzoek alleen gegevens verstrekt aan Nederlandse diensten en zich daarbij houdt aan de Nederlandse wet. Deze verklaring is een gotspe. De provider is immers ook gevestigd in de Verenigde Staten en valt daardoor onder de Patriot Act. De Amerikanen kunnen providers verplichten om alle gegevens te leveren, over alle burgers, waar ook ter wereld.
Amerika is niet alleen actief met economische, maar ook met politieke spionage. De Europese Commissie, het Europese parlement en de NAVO worden bespioneerd. Net als politici in Europese landen. De Duitsers vroegen om opheldering, Franse politici kregen beveiligde telefoons, een Engelse oud-ministers klaagde dat de Engelse regering niet weet wat de eigen dienst allemaal uitspookt. Maar hoe zit het hier, waarom blijft onze regering zo stil?
Dat de Amerikanen zo ver kunnen gaan komt vooral omdat niemand echt protesteert. Ook onze regering spreekt zich niet uit tegen deze schending van onze fundamentele rechten. Als een Amerikaanse spion wordt opgepakt, wordt die in alle stilte uitgezet. Als Amerika wordt betrapt op spionage, wordt dat niet met de Kamer besproken. Het lijkt erop dat onze regering helemaal niet wil weten wat de Amerikanen hier allemaal uitspoken. Terwijl wegkijken ons juist in deze problemen heeft gebracht.
Ronald van Raak is Tweede Kamerlid voor de SP