In het ‘leiderschapscentrum’ van CBE Group (Consultants in Business Excellence) van Pim Pollen aan de Herengracht in Amsterdam leren eenvoudige schoolbestuurders dat hun kamer een ‘boardroom’ is en hun school een multinational, zo lazen we zaterdag in de Volkskrant. In een bijzin lazen we ook dat Sywert van Lienden in opleiding is geweest bij CBE en Pim Pollen diens G500 gratis kantoorruimte geeft aan de Herengracht.
De eerste politieke vernieuwer waarmee ik te maken kreeg was in 2004 publicist Dick Pels. Die wilde samen met ‘progressieve denkers’ van linkse partijen een denktank beginnen voor een ‘sociaal-individualistische’ politiek. Een politieke denktank, dat vond ik niet erg vernieuwend. Maar dat ‘sociaal-individualisme’, wat was dat? Ik kwam er niet achter, behalve dat het erg leek op de Paarse politiek van meer markt en eigen verantwoordelijkheid die PvdA, VVD en D66 de jaren daarvoor hadden gevoerd. Dick Pels ging werken voor GroenLinks, dat gaandeweg steeds minder links werd.
In 2005 richtte Mei li Vos het Alternatief voor Vakbond (AVV) op. Dit was een vakbond die vooral geen vakbond wilde zijn: niet staken, niet actievoeren, niet demonstreren. Maar de FNV deed dat evenmin. Het AVV wilde vooral een ‘progressieve’ politiek in de vakbeweging, van meer markt en eigen verantwoordelijkheid. Maar die hadden we dus al. Het AVV wilde ook ‘aan tafel zitten’ en mee-onderhandelen met de andere vakbonden en met werkgevers en de overheid. Mei li Vos werd Tweede Kamerlid voor de PvdA – ook niet echt een politieke vernieuwing.
De jongeren van G500 staan eveneens voor een nieuwe politiek. Dat doen ze door massaal lid te worden van oude politieke partijen, zoals VVD, PvdA en CDA, zodat ze op partijcongressen moties kunnen indienen. De enige ‘vernieuwing’ die ik hierbij zie is dat deze partijen meer leden krijgen – en dus meer subsidie. Inhoudelijk zie ik ook hier de vernieuwing nog niet, het is opnieuw meer markt en eigen verantwoordelijkheid. Paarse politiek uit de jaren negentig, verpakt in de lobby-taal van CBE. Ik ben dol op vernieuwing. Maar waarom zijn politieke vernieuwers zo ouderwets?
Ronald van Raak is Tweede Kamerlid voor de SP
