Moderne multiculturalisten zijn toffe peren. Maatschappelijk bewuste meatless Monday-mensenmensen die vanaf hun bakfiets vol lokale authentieke ambachtelijke andijvie intens genieten van wat Nederland allemaal te bieden heeft. Ze sparen karma-punten alsof het supermarktzegels zijn: afval scheiden, NGO’s op Facebook liken, Wilders verschrikkelijk vinden en vooral opkomen voor minderheden in het guurrechtse klimaat. Godverdomme, wat zijn het toch een stel mooie mensen bij elkaar.
Schedelmeters zijn allesbehalve toffe peren. Op Twitter te herkennen aan de hashtags #landverrader en #PVV, hun uitingen gelardeerd met de nodige spelvauten en een overdaad aan hoofdletters en uitroeptekens. Zien zichzelf vooral als “bezorgde burger” die na elke terroristische aanslag smullend de sociale media afstruinen naar “ja maar”-moslims en -multiculturalisten, maar brandbommen op AZC’s vinden zij de schuld van politici die niet luisteren. Overigens is “moslim” gewoon een synoniem voor “Marokkaan”, iets waarmee opperhoofd Wilders finaal door de mand viel toen hij “minder islamisering” gelijkstelde aan “minder minder” Marokkanen. Godverdomme, wat een vreselijke kuttokkies.
Uiteraard zijn beiden beschrijvingen lichtelijk overdreven en lekker kort-door-de-bocht gegeneraliseerd, maar voor de sake of argument is het belangrijk het verschil in sympathie-score tussen de multiculti’s en schedelmeters te benadrukken. Want juist de mensen in de tweede alinea zorgen voor onrust in Nederland. In ieder geval voldoende onrust om politie aan de deur te krijgen die even “poolshoogte” komt nemen bij de guurrechtse schuimbek-sujetten. Dit neemt niet weg dat de eerstgenoemde schattige, moderne multiculturalisten een evenzo grote uitdaging vormen voor de Westerse waarden (lees: de constitutionele democratie) als schuimbekkend domrechts.
Beide kampen delen namelijk een beeld van cultuur en identiteit die rechtstreeks ingaat tegen het Verlichtingsideaal. Politieke kern van de Verlichting is namelijk dat gelijkwaardigheid alleen te garanderen valt als de overheid burgers als gelijken behandelt, ongeacht ras, religie of cultuur (later kwam men er ook achter dat “sekse” misschien ook in het rijtje thuis zou moeten horen). Het principe van gelijkwaardigheid was de kern van alle argumenten tegen het ancien régime.
Zowel multiculturalisten als schedelmeters hebben vooral met deze kern een beetje moeite. Zij vinden dat mensen niet gelijkwaardig behandeld zouden moeten worden ondanks hun verschillen, maar juist ongelijkwaardig behandeld zouden moeten worden vanwege hun verschillen. Deze verschillen worden ontleend aan de hand van een individu diens identiteit en culturele achtergrond – achterliggende redenering is dat individuele burgers (elke willekeurige Nederlander) niet gelijkwaardig behandeld kunnen worden zolang de sociale of religieuze groep waar zij toe behoren dat niet wordt.
Het multiculturalisme hanteert dezelfde logica als scheldelmetende schuimbekkers: men denkt in groepen in plaats van individuele grondrechten. Groepen zijn zelfs zo belangrijk, dat het in stand houden van deze groepen rechtstreeks in mag gaan tegen individuele grondrechten. Zo vindt regressief links dat sharia-wetgeving ook gewoon moet kunnen, want wij hebben hier ook zwarte kousen en iedereen mag tenslotte zijn eigen traditie hebben. Blijkbaar zit elke willekeurige islamiet te wachten op een systeem waarbij religieuze wetten boven seculiere wetten vallen, en geldt het garanderen van individuele grondrechten niet voor religieuze, gesloten gemeenschappen. Slecht nieuws voor vrouwen en homo’s die de pech hebben toevallig geboren te zijn binnen deze (religieuze) groepering en hierdoor blijkbaar niet worden beschermd door de rechten van hun Nederlands staatsburgerschap. Onder de noemer van “tolerantie” wordt er gepleit voor rechtsongelijkheid, en dus voor regressie in plaats van progressie. Oftewel: hallo “regressief links“.
Volgens schuimbekkend rechts moeten haatimams geweerd worden, nog voor zij een woord hebben gesproken op Nederlandse bodem, want ze zijn tenslotte allemaal hetzelfde die moslims. Ook hier gelden individuele rechten blijkbaar niet voor moslims: iedereen is in Nederland nog altijd onschuldig tot het tegendeel is bewezen. Daarnaast schept dit een gevaarlijk precedent voor de toekomst: vandaag (en zeker na enkele aanslagen) is natuurlijk iedereen tegen “giftig” gedachtegoed. Nederlandse politici van het CDA (die tijdens de discussie in 2010 over weigerambtenaren volop piepten over religieuze vrijheid) en Voormalige Vrijheid en Democratie (VVD) stemden voor het verbieden van salafisme binnen Defensie. Dat wij met deze schijnmaatregel onszelf in de liberale voet schieten maakt niet uit, het land is tenslotte veilig tegen “giftig gedachtegoed”.
Kortom: zowel regressief links als schuimbekkend rechts hebben een haast Darwinistische kijk op moraliteit: alsof morele codes (hoe wij ons behoren te gedragen) erfelijk zijn. Je wordt blijkbaar eenmaal geboren als moslim, je hoort dus tot een bepaalde “groep” met bepaalde eigenschappen en that’s that. Een argument dat iedereen terecht verwerpt als het gaat om de natuurlijke eigenschappen (zo werd dit argument ooit gebruikt om slavernij moreel goed gepraat want negroes zouden born slaves zijn), maar voor culturele eigenschappen is dit argument gek genoeg blijkbaar helemaal okiedokie. Gevolg: beide kampen hebben een blinde vlek voor traditionalisme: “cultuur” dient intact te worden gehouden. Ook als zij ingaan tegen onze eigen kernwaarden van de constitutionele democratie en het Verlichtings-ideaal.
Dat regressief links hun darwinistische kijk op cultuur wat eloquenter weet te brengen dan schuimbekkend rechts, maakt het argument niet minder debiel. En zeker niet minder gevaarlijk.
