In alle discussies over bezuinigingen op de thuiszorg hoor je er niemand over: het inzetten van honden. Hulphonden zijn relatief goedkoop, kunnen wel 70 vaardigheden aanleren – inclusief een banaan pellen –, hebben geen afgebakende werktijden en zijn, anders dan apparaten, echte maatjes voor een mens.
Mensen die zo lang mogelijk thuis willen of moeten blijven wonen, zullen afhankelijker worden van de bereidheid van anderen om een helpende hand toe te steken. De ‘zelfregie’ in de zorg betekent nu vaak aanmodderen en afwachten. Op zorg die eerst vanzelfsprekend was, wordt bezuinigd. De mantelzorg die daarvoor in de plaats moet komen, is vaak lastig te regelen. En dat is logisch ook. Kinderen wonen lang niet altijd in de buurt, werken buitenhuis, en hebben zelf kinderen om voor te zorgen. Ze hebben geen tijd om de dagelijkse zorg voor hun ouder(s) op zich te nemen. Het sociale netwerk rond de oudere zelf is meestal ook al van zekere leeftijd. Een 83-jarige die wordt geholpen door iemand van 78; mooi dat het gebeurt, maar het zal niet lang meer duren of die 78-jarige heeft zelf hulp nodig.
Dit probleem wordt urgenter, maar is niet nieuw. In de zorg wordt al langer nagedacht over technologische innovaties die mensen ondersteunen bij zelfzorg en die zorg op afstand mogelijk maken. Smart lock , beeldschermzorg en het zorghorloge zijn er voorbeelden van.
Daarnaast worden er – dure – robots ontwikkeld die mensen in de toekomst moeten helpen met praktische taken, herinneren aan hun eten en medicijnen, en aanzetten tot lichaamsbeweging. ‘Sociale’ robots worden ze genoemd, maar het knuffelgehalte is niet erg hoog. En dat terwijl veel oudere mensen zoveel baat hebben bij een echt, levend wezen om hen heen.
Dat er wordt geïnvesteerd in technologie, begrijp ik wel. Maar dat volkomen wordt genegeerd wat een helpende poot kan, daar begrijp ik niets van. Want dat is heel wat, zoals goldendoodle Kaiko demonstreert: de was doen, boodschappen halen, alarm slaan, het uittrekken van jas, broek en schoenen, het omdraaien in bed, helpen met injecteren, en wat al niet meer. Honden kunnen bovendien dingen die gewone mensen – laat staan apparaten – niet voor elkaar krijgen, zoals dit filmpje laat zien.
De Europese Commissie heeft de afgelopen 7 jaar ruim 50 miljard euro uitgetrokken voor het programma ‘Domotica & Smart Living’. Dat had wel een onsje minder gemogen. De opleiding van een hulphond kost 43.000 euro. Daarna werkt de hond 8 tot 9 jaar, tegen kost en inwoning. Met plezier. Vierentwintig uur per etmaal beschikbaar en een vriend voor het leven; daar kan geen mens of robot tegenop.
In Nederland zijn op dit moment 304 hulphonden actief. Stichting Hulphond hoopt dit jaar 89 honden op te leiden, en is druk op zoek naar donateurs en sponsoren.
‘Dogs & Smart Living,’ ik vind het best een paar miljoen waard.
