Hoe eerder de Franse president François Hollande het veld ruimt, hoe liever het meer dan driekwart van de Fransen is. Deze keer heeft zijn regering zich tot de risée van wijnboeren en wijnconsumenten gemaakt door met spoed een reeks anti-wijnmaatregelen in te trekken, nadat daartegen een landsbreed protest was losgebarsten. Nog geen etmaal nadat daarvoor een speciale website was geopend, hadden al 70.000 wijn-sympathisanten geprotesteerd.
Waar gaat het precies om? Vin & Societé is uit naam van de wijnindustrie een campagne tegen de regering begonnen. Deze organisatie komt op voor de ongeveer 500.000 werkers in de wijnsector. Daar loopt de werkgelegenheid in het honderd als de eerder voorgenomen maatregelen zouden worden uitgevoerd. Al geruime tijd overweegt het Franse kabinet aanscherping van wetgeving tegen verslaving. De voorbereiding en straks de uitvoering zijn in handen van de ‘Mission Interministerielle de Lutte contre la Drogue et la Toximanie ( MILDT). In de inmiddels verspreide oude versie van het gezondheidsplan worden de wijnboeren de volgende voornemens door de strot geduwd:
Dat is de wijnsector in het verkeerde keelgat geschoten. Censuur is iets voor totalitaire staten of bananen-republieken. En bovendien gaat het bij wijn niet alleen om gezondheid. De betekenis voor de economie, de cultuur en het toerisme dient evenmin te worden onderschat, vindt ook Vin & Societé. Het buitenland gniffelt al een tijdje over het overtrokken Franse gezondheidsbeleid, van waaruit wijn steeds nadrukkelijker in een kwaad daglicht wordt geplaatst. Bevoogdend in een tijd waarin de eigen verantwoordelijkheid meer in tel is dan staatszorg. De jeugd zou, aldus de kabinetsvisie, die anti-alcoholmaatregelen als een beschermende arm om haar heen moeten ervaren. Want in de staatsoptiek helpt educatie onvoldoende.
Dat er te weinig naar de samenhang bij die voorgestelde maatregelen wordt gekeken en de consequenties voor diverse bevolkingsgroepen onvoldoende worden doordacht, hebben de Fransen intussen massaal laten weten. En wat gebeurt er even later? Er komt- bijna niet te geloven- een officieel bericht uit Parijs waarin staat dat er in die gewraakte versie van het gezondheidsplan door een verkeerde copy and paste-manoeuvre een pre-natale passage over wijnmaatregelen is geschoven die daar nooit had mogen staan. De verantwoordelijken hebben zich gehaast een aangepast gezondheidsplan te laten circuleren, waarin afstand wordt genomen van eerder aangekondigde anti-wijn maatregelen. Maar Vin & Societé gelooft niet erg in die lezing. Want als zelfs de eerste minister z’n handtekening onder die eerdere versie heeft gezet, moet die toch wel voor hoogst serieus worden gehouden. Daarom gaat die lobby-groep door met de campagne. Terwijl het land glimlacht om de regeringskracht waarmee het nationale prestige steeds verder wordt afgebroken.
Wat de regering overigens ongemoeid laat is de vrijheid van wijnboeren om naar believen pesticiden in de wijngaard te gebruiken. Frankrijk kent daarvoor geen maxima, in tegenstelling tot de Europese Unie, die deze waarden naar de mening van de parlementaire oppositie te ruim heeft bemeten. Dezer dagen stelde de consumentenorganisatie Que Choisir vast, dat er in 92 willekeurig gekozen Franse wijnen gemiddeld minstens vier soorten landbouwgif voorkwamen, al werden daarmee de in Brussel vastgestelde maximum grenswaarden niet overschreden. Niettemin haastten Franse belangenclubs zich te verklaren dat Franse wijnen veilig kunnen worden gedronken en dat er in het land voldoende controle gericht op gezond consumeren bestaat.
Inmiddels is 8 % van de Franse wijnboeren overgegaan op spuit-vrije bio-wijnproductie. Niet alleen omdat de consument daar baat bij heeft, maar evenzeer omdat er een rechtstreeks verband is vastgesteld tussen gifspuiterij en het optreden van hersenziekten en aantasting van het zenuwstelsel bij wijnboeren die onbeschermd met bestrijdingsmiddelen werken. In Brussel opereert al geruime tijd een sterke lobby van Franse wijnboeren, die zich verzet tegen het verengen van de maximum grenswaarden voor landbouwgif in de wijn, omdat in dat geval een aantal wijnbedrijven uit de boot zou vallen. De regering van Hollande heeft daar vrede mee, terwijl zij tegelijkertijd opteert voor de bescherming van jeugdigen. Wie daar de logica van inziet, komt dat de onbespoten wijnconsument maar eens uitleggen.
John Bindels, auteur van het satirische boek Wijn met prik, werd in 2010 winnaar van de oeuvreprijs wijnjournalistiek, toegekend door de Wine and Food Association. Hij staat bekend om zijn kruistocht tegen reclamevervuiling in de journalistiek, tegen verhuftering van het taalgebruik en tegen wijntjespluggers die zich voor ’columnist’ uitgeven. Zijn collega Cuno van ’t Hoff noemde hem eerder: ‘Verreweg de scherpste wijncolumnist van ons land’. Wijnauteur Christian Callec kwalificeerde Johns columns als volgt: ‘Prachtige taal. Literatuur’.
