Het is altijd zo gegaan en zal altijd zo blijven gaan. Vanuit idealisme of als reactie op een onrechtvaardig ingerichte maatschappij komt een beweging voort die verbeteringen en veranderingen nastreeft. Vaak zijn het de jongeren, die nog wat leniger van geest zijn, die het voortouw nemen in zo’n revolutie.
Dan spelen er natuurlijk ook andere factoren een rol: ze willen de macht overnemen, de baantjes van de ouderen afpakken, bewijzen dat zij wijzer en slimmer zijn dan hun voorvaderen.
Het ego en de portemonnee spreken altijd een flink woordje mee.
De wereld die zij vervolgens opbouwen verkalkt dan na een succesperiode op haar beurt weer langzaam tot een nieuwe starre structuur, die zich klaarmaakt voor de volgende omwenteling, die in een goede democratie met weinig tot geen geweld gepaard gaat. Als het goed is.
En daar zitten we nu midden in, in Nederland, in Europa, in de wereld. De boel is behoorlijk aan het omwentelen. Zonder maar helaas ook met bloedvergieten.
Essentieel in deze dynamiek lijkt nu de rol van de democratie. Willen we nog wel dat het volk aan de macht is? Willen we een rechtstaat? Wat is de prijs die we daar voor moeten betalen? Willen we zuiver zijn of veilig?
En misschien komt dat dan uiteindelijk uit bij de vraag der vragen in deze: als het volk op democratische wijze de macht wil afstaan aan een effectief werkende semidictator, mag dat dan nog democratie heten?
Zeer interessant is wat Duterte aan het doen is op de Filippijnen. Zonder zich druk te maken over een aantal in onze ogen essentiële basisregels van de rechtstaat is hij in rap tempo het leefklimaat aldaar aan het verbeteren. Verbeteren ja, zo wordt het door velen ervaren, door een zeer groot gedeelte van het volk, door de mensen die in een democratie de macht hebben.
De man laat talloze misdadigers zonder pardon dood schieten. Dat hij daarbij zo nu en dan een onschuldige treft, of iemand die zelfs in hun eigen ogen niet schuldig genoeg is voor de doodstraf, nemen hij en een groot gedeelte van zijn volk op de koop toe. Collataral damage. De dood van dit jammerlijke slachtoffer wordt gecompenseerd door de velen die met de schoonmaakactie gered zijn in de toekomst.
Ultiem utilitarisme. Sinds jaar en dag een filosofisch dilemma.
Ook Poetin en Erdogan zijn geen voorbeelden van braafste jongetjes van de klas waarin de mensenrechten gedoceerd worden. Toch worden zij gewaardeerd door hun bevolking en is minstens te veronderstellen dat zij hun land meer goed dan kwaad doen. Verlangt de wereld immers niet een beetje terug naar Sadam Hoessein en Kaddafi?
In Nederland komt het establishment voort uit de linkse traditie van de jaren zestig en zeventig van de vorige eeuw. Weliswaar is er de laatste decennia een lichte buiging naar rechts, de sfeer in Den Haag, de media en de publieke opinie worden nog immer gedomineerd door dat wat voortgekomen is uit die nieuwe wereld van vrijheid en tolerantie van toen.
Die structuur is nu echter vastgeroest, gedogmatiseerd. En zoals vanzelf komt er dan een tegenbeweging, die, interessant genoeg, wederom tegen de elite is en op komt voor het volk. Omdat dat niet of te weinig gehoord werd, omdat er te weinig rekening mee werd gehouden, omdat het genegeerd werd. Blijkbaar.
Het is opvallend dat die elite zich ook steeds minder democratisch en minder intolerant betoont. Aanhangers van de virtueel grootste partij van de Nederland bijvoorbeeld, de PVV, worden afgedaan als neanderthalers, die maar het beste het zwijgen moeten worden opgelegd. Zij zijn het volk, maar mogen zich niet roeren, worden met de nek aangekeken als zij gebruik willen maken van hun democratische rechten, namelijk op te komen voor de partij die hun keuze is.
Ontegenzeggelijk een misstand.
Er lijkt op meerdere plekken hetzelfde te gebeuren. Er gaan namelijk straks ook stiekem in het stemhokje heel wat zwarten en latino’s op Trump stemmen en dat is een enorme gemiste kans voor de werking van de democratie. Zouden zij op voorhand zonder gevaar uit mogen komen voor hun voorkeur, er zou nog een dialoog mogelijk zijn, die misschien zelfs her en der tot nieuwe inzichten zou kunnen leiden.
Dat is waarom de semilinkse establishments intolerant en ondemocratisch zijn, omdat ze elementen die hen niet welgevallig zijn willen uitsluiten.
En hoe zwaarder het verzet, hoe groter en heftiger de revolutie.
En zo krijgen de Wildersen en de Trumps steeds meer macht. Die wordt hen gegeven door hun fanatiekste tegenstanders, die steeds maar weer blijk geven van minachting voor het volk.
Wilders is niet de schuld van Wilders, Wilders is de schuld van de PvdA.
Of willen we geen democratie meer?
