Volgens Peter van Ham, senior research fellow bij het sjieke Clingendael, weten we allemaal allang dat Geert Wilders altijd gelijk heeft gehad met zijn waarschuwingen voor Islamitisch terrorisme, maar durven we het niet toe te geven omdat er teveel belangen op het spel staan, en omdat we – de linksliberalen onder ons – niet in staat zijn om ons geloof in de multiculturele maakbaarheid los te laten. We hebben onszelf namelijk een ‘denkverbod’ opgelegd. Het is een licht absurdistisch betoog, een kwaliteitskrant als NRC Handelsblad onwaardig.
Het bizarre is allereerst dat Van Ham eigenlijk helemaal niet uitlegt waarom Wilders nou zo’n gelijk zou hebben: hij stelt dat Wilders al jaren waarschuwt voor islamitisch terrorisme, en dat de terroristische aanslagen in Parijs aantonen dat Wilders dus gelijk heeft. Dat is mal: voor zover ik weet waarschuwt Wilders niet zozeer primair tegen islamitisch terrorisme als wel tegen de aanwezigheid van de Islam in Nederland, en wil hij het liefst minder minder minder moslims in Nederland. De aanslagen in Parijs tonen aan dat Islamitisch terrorisme een reëel gevaar is, maar hieruit volgt niet logischerwijs dat de hoeveelheid moslims in Nederland omlaag zou moeten. Er is dus geen enkele reden om Wilders gelijk te geven in alles wat hij zegt over de Islam en de Nederlandse moslims. Van Ham stelt het standpunt van Wilders veel te welwillend voor.
Het opvallende is ook dat Van Ham eigenlijk helemaal niet aantoont dat de door hem zo verfoeide linksliberalen – hij heeft het over PvdA, D66 en SP, maar bedoelt denk ik PvdA, D66 en GroenLinks – het bestaan of de risico’s van jihadisme ontkennen: hij neemt dat plompverloren aan, en vervolgt met een uiteenzetting over de vermoedelijke redenen. Dat is subtiel lezersbedrog, en daar had de redactie van NRC moeten ingrijpen: als je met zoveel aplomb uitlegt waarom iets zo is, moet je – zeker in een kwaliteitskrant – echt eerst laten zien dat het ook zo is. Met feiten en argumenten, enzo. Van Ham kietelt de gut feeling van de rechtsconservatieven, maar is niet kritisch op zijn eigen aannames. Van een senior research fellow van Clingendael zou je, lijkt me, wat meer mogen verwachten dan dit soort stemmingmakerij. Niet gek dus, dat Clingendael afstand neemt. Zou NRC ook moeten doen.
Het probleem voor Van Ham is dat zijn aanname niet klopt. De laatste weken hebben we in Van der Laan en Aboutaleb prominente PvdA-ers gezien die zich zeer bewust hebben getoond van de realiteit van radicalisering, maar dat is een uitvloeisel van een ontwikkeling die al jaren gaande is. Van Ojik heeft het na ‘Parijs’ weliswaar een beetje plagend gehad over ‘thee drinken’, maar al in September vroeg hij namens GroenLinks het kabinet om een betere aanpak van jihadisme. SP organiseert debatten over jihadisme. Pechtold schreef onlangs nog een lang opiniestuk over het onderwerp – ook in NRC. Met andere woorden: niemand ontkent de realiteit en het gevaar van jihadisme. De linksliberalen hoeven Wilders geen gelijk te geven, omdat ze al jaren zelf nadenken over de radicale islam. Miscchien zelfs al wel sinds 11 september 2001, of nog daarvoor. Dat Van Ham dat niet lijkt te weten, of wenst te ontkennen, is ronduit absurd.
Hiermee valt het hele betoog van Van Ham al in duigen voordat het goed en wel begonnen is – als de aannames niet kloppen, doen alle verdachtmakingen over de linksliberalen die erop volgen ook niet meer ter zake, al is het natuurlijk grappig dat Van Ham meent andermans gedachten en motieven zo goed te kunnen doorgronden. Wat wel ter zake doet is dit: waarom publiceert NRC zo’n apert op foutieve aannames gebaseerd stuk? Welk doel denkt men hiermee te dienen? Provocatie? Of heeft de redactie echt niet door gehad dat hier een loopje wordt genomen met de waarheid?
Maatschappelijk debat is gebaat bij zindelijk redeneren, en bij inhoudelijke argumentatie, niet bij op valse aannames gebaseerd gehakketak over de vermeende belangen, woede en ideologie van mensen met wie je het meent oneens te zijn. Iedereen heeft de vrijheid te zeggen wat hij vindt, en niemand heeft de juridische plicht zijn gut feeling te onderbouwen, maar redacties hebben ook de vrijheid kwaliteitseisen te stellen aan de opinie die ze publiceren. Het is oprecht jammer dat het er juist op dit onderwerp zo vaak op lijkt dat de extremiteit van een opinie voor hen doorslaggevender is dan de degelijke onderbouwing. Als erkend linksliberaal zou ik juist zo graag eens een rechtse opinie lezen die mij zonder stropoppen en met goede, inhoudelijke argumenten een beetje aan het twijfelen bent – als slijpsteen voor de geest, zeg maar.