Over het algemeen wordt de wereld geregeerd door mensen die hun emoties in bedwang hebben. Dat willen we ook. Het is niet verstandig je over te geven aan bijvoorbeeld kwaadheid en daar dan ook ogenblikkelijk iets mee te doen. Even tot tien tellen voordat je een atoombom gooit of laat gooien is echt wel verstandig.
Hoewel dus gevoelens in de politiek en in het debat niet echt thuis horen, taboe zijn zelfs, emotionaliteit is namelijk zwakte schijnt het, spelen ze voortdurend een enorme rol. Heb ik het gevoel. De weerzin van velen tegen Trump en Wilders is meer gebaseerd op hun uitstraling en taalgebruik dan op iets anders. Bij velen roepen die twee niet een fijn gevoel op en vervolgens gaat iedereen zijn uiterste best daar een mooie rationele draai aan te geven.
Want nog even voor de zekerheid: wat Ahmed Marcouch twee weken geleden voorstelde, namelijk het uitsluiten van PVV’ers voor de politiemacht, Berufsverbot dus op basis van politieke overtuiging, is inhoudelijk vele malen erger en meer discriminerend dan een roep om minder – criminele – Marokkanen. Marcouch heeft echter een fijne en beminnelijke uitstraling, dus een rel komt er niet van. Hier en daar sputtert iemand even en dat is het dan.
Wat ook de bedoeling is bij zoiets natuurlijk. Zo ging het toch altijd? Iemand roept iets, iedereen valt er over, moord en brand in de krant van morgen en overmorgen is het weer klaar en piest de poes erover heen. In de plaats van een juridisch proces van jaren.
Maar nee. De gevoelens van walging waren destijds zo groot dat er echt iets moest gebeuren en de heksenjacht werd ingezet. Het mugje dat rationeel veel minder schade aanrichtte dan iedereen wil doen voorkomen, het prikte venijnig en onaangenaam, meer niet, werd om emotionele redenen zo groot als een dolle olifant.
Het waren de gevoelens die het debat een bepaalde richting op stuurden en een beetje Gerard Spong is slim genoeg om er dan gezwind een rationele draai aan te geven. Zo wordt dan gedaan of er van emotie ratio is gemaakt.
Ook onze rechtspraak geschiedt rationeel, zegt men, en daar waar gevoelens mee spelen worden die rationeel in ogenschouw genomen. De rechters die Wilders deze week veroordeelden waren echter voor mijn gevoel geen vastbesloten rationele mensen die zich uitsluitend lieten leiden door wetten en logica. Het kwam mij voor als een emotioneel vonnis en niets meer dan dat.
Dit is de kern: het gevoel gediscrimineerd te worden is niet fijn, zachtjes uitgedrukt. De strijd van velen, aan beide zijden, is een strijd tegen die onaangename gevoelens. Ik heb nogal krachtig het gevoel dat iedereen tegen kwetsende discriminatie is, iedereen. De vraag is dus, waar steggelen we dan over?
Gaat het om dubbele moraal of om verschuiving van macht of ego’s die gelijk willen krijgen? Het zal een beetje van alles zijn. Misschien is het hoe dan ook een idee dat beide partijen respect opbrengen voor wat voor allen zo onwaarschijnlijk belangrijk blijkt te zijn: het gevoel voor rechtvaardigheid.
We vechten allemaal voor rechtvaardigheid. Wat eigenlijk heel mooi is. Ik krijg daar best een fijn gevoel van.