Wat als de EU niet bestond? Zonder EU en zonder eurozone, waren de Europese landen niet alleen welvarender en stabieler geweest, maar ieder land zou nog steeds de zeggenschap over het eigen land hebben in plaats van Brussel.
Zonder de EU was Nederland nog steeds een welvarend handelsland. Het had, net als de andere landen in Europa, een zetel in de Wereldhandelsorganisatie (WTO) die handel wereldwijd medemogelijk maakt. Nederland zou dan vrijhandelsverdragen gesloten hebben met landen waarmee het wil handelen. Deze verdragen zouden specifiek op maat gemaakt zijn voor Nederland en de beoogde handelspartner, in plaats van dat Franse of Duitse belangen prevaleren over die van Nederland. Er is genoeg bewijs dat je niet groot hoeft te zijn om een mooi vrijhandelsverdrag te sluiten. Sterker nog, de huidige EU, met haar intrinsieke verdeeldheid, zorgt er juist voor dat het erg lang duurt voor er een vrijhandelsverdrag ligt (zoals nu het geval is met China en Japan, terwijl een niet EU land zoals Zwitserland niet met dit probleem kampt). Kortom, Nederland zou nog steeds handelen, maar dan meer met het eigen belang voorop. Zonder EU zou, naar mijn mening, Nederland juist meer handel drijven van structurele aard (de tijdelijke eurogedreven kredietboom uitgezonderd).
Maar hoe zou het gesteld zijn met de vrede in Europa? Die vrede zou er nog steeds zijn en de organisatie die daar de eer voor mag opstrijken is de NAVO. Zonder EU had Europa dus de NAVO als vredeverzekering, terwijl de handel, zoals hierboven beschreven, als een soort liefdescement de Europese landen verder aan elkaar zou hebben verbonden.
Verder zou er zonder de EU ook geen eurozone zijn. Dit zou voor Nederland een erg groot voordeel zijn. Het is weliswaar zo dat de export naar de eurolanden een flinke vlucht heeft genomen, maar veel van deze vraag naar onze export producten en diensten werd gefinancierd door krediet. Die enorme toename van krediet in de PIIGS (Portugal, Ierland, Italië, Griekenland en Spanje) had zonder de euro nooit op deze schaal kunnen plaatsvinden. Immers, door de euro hadden de PIIGS ineens de kredietdekking van sterke landen zoals Nederland en Duitsland. Hierdoor daalden de rentes in de PIIGS aanzienlijk. Krediet werd dus (onterecht) goedkoper en dus nam de vraag naar kredieten toe. Dit heeft een tijdje onze exporten gefinancierd. Probleem is alleen dat deze kredieten fout zijn aangewend (consumptie, ambtenarij, welvaartsstaat, foute investeringen, et cetera) waardoor nu de rente en aflossing van deze schulden door de PIIGS niet mogelijk is. Onze export heeft daar nu onder te lijden.
Helaas is het verhaal nog erger want deze kredieten zijn veelal, direct of indirect, in het bezit van onze pensioenfondsen, verzekeraar, banken en de Europese Centrale Bank (ECB). Vroeg of laat moet hier een groot gedeelte op worden afgeschreven, en dan zien we de ware kosten van de euro (de export was dus een economische luchtspiegeling). Zonder de EU zou er geen euro zijn. En zonder euro, zou de Nederlandse financiële sector er dus beter (minder slecht) voor staan, de Nederlandse handel op een meer duurzame manier tot stand gekomen zijn (minder kredietgedreven) en zouden er minder sociale en economische spanningen zijn tussen en binnen de Europese landen.
Kortom, de claims dat de EU vrede en welvaart hebben gebracht zijn pertinent onjuist. Zonder EU en zonder eurozone, waren de Europese landen niet alleen welvarender en stabieler geweest, maar ieder land zou nog steeds de zeggenschap over het eigen land hebben in plaats van Brussel. Dat is ook wat waard.
FABMagazine vroeg de partijen die meedoen aan de Europese verkiezingen hun visie op ‘Europa’ te geven. Deze serie columns is het resultaat van die vraag.