Het Financieele Dagblad schreef vanochtend dat het kabinet van VVD en PvdA zijn vizier gaat richten op de grote en groeiende groep ZZP-ers in ons land. Dit door hun fiscale voordelen (zoals de zelfstandigenaftrek) en die van hun opdrachtgevers in te perken. Lees: door de lasten voor zelfstandigen, ondernemers en bedrijven opnieuw te verzwaren. Het is een slecht plan. Om vier redenen.
Allereerst is het economisch onverstandig om de lasten voor zelfstandigen, ondernemers en mkb-ers met een half miljard te verhogen. Van hen moet onze kwakkelende economie het nu namelijk juist hebben. Zij creëren banen en brengen nieuwe producten of diensten naar de markt. Dat demotiveren is niets anders dan het remmen van groei.
Het lijkt er overigens op lastenverzwaring voor bedrijven de nieuwe hobby van de VVD is geworden. Voor de derde keer in korte tijd kiezen ze voor het belasten van ondernemerschap. Eerst met hun onzalige plan voor een startersboete via de Kamer van Koophandel. Daarna door de verplichte ondernemersheffing van de product- en bedrijfschappen alsnog in stand te houden. En nu weer deze ZZP-boete. Opvallend patroon: de grote ondernemingen blijven bijna buiten schot, de kleine bedrijfjes worden het hardst geraakt.
Ten tweede doet dit plan onvoldoende recht aan de arbeidsmarktpositie van ZZP-ers. Naast de onzekerheid van de zelfstandigheid en het risico van het ondernemerschap komen er bij het ZZP-schap extra kosten kijken, bijvoorbeeld om je goed te verzekeren en je pensioen op te bouwen. Door eenzijdig de lasten te verzwaren, wekt het kabinet niet de indruk dit totaalplaatje helder te zien.
Ten derde is dit een schijnoplossing voor de schijnzelfstandigheid waar het kabinet iets aan wil doen. Dat is op zich terecht, maar niet op deze manier. Schijnzelfstandigheid gaat over mensen die (na ontslag) gedwongen worden min of meer hetzelfde werk te doen tegen mindere arbeidsomstandigheden, namelijk niet in vaste dienst en/of tegen minder betaling. Dit probleem speelt vooral in bedrijfstakken als de bouw, de zorg, de schoonmaaksector en de postmarkt. Dan moet je daar dus doelgericht aan de slag en niet alle ZZP-ers en hun opdrachtgevers over een kam scheren met meer belasting. Het idee alleen al.
Ten vierde is zelfstandigheid zonder personeel een onderdeel van de arbeidsmarkt geworden. Zoals flexibiliteit een onderdeel van de samenleving is geworden. Daar kun je van alles van vinden maar het is niet te ontkennen. Velen zijn het er inmiddels wel over eens dat “flex” wel wat minder flex mag (vanwege de nadelen en uitwassen) maar ook dat vast wel wat minder vast mag (omdat de kansen voor nieuwkomers op de arbeidsmarkt onevenredig slecht zijn). Zo is de arbeidsmarkt en daarmee de economie gebaat bij een versoepeld ontslagrecht dat bedrijven de ruimte geeft meer mensen aan te nemen. Maar daar doet het kabinet veel te weinig aan.
Wie economische hervormingen achterwege laat, moet niet komen met eenzijdige lastenverzwaringen. Zeker niet gericht op de groep die de economie het hardst nodig heeft.
Van tafel dus dat plan!
Kees Verhoeven is Tweede Kamerlid voor D66
