Eigenlijk wilde ik de column die ik onlangs voorlas op de Lebowski-avond van Johan Fretz en Willem Bosch niet hier online plaatsen. ‘t Was een vriendendienst. Exclusief voor Fretz en Bosch, om te LOL’en. Dat moet je niet nogmaals uitventen op een website denk ik dan. Maar toen zag ik vandaag dit bericht. Een “twittergala in Spui 25”. Zucht. Het is tranentrekkend hoe de werkelijkheid satire telkens inhaalt. Moet het feit dat deze zelfbenoemde UvA-nieuwecultuurelite zo intens veel van zichzelf houdt écht zo vaak openbaar worden gevierd in een of ander gala of ´één van die vele andere voor en door-hipster-hip-hapening-wannabe-literaire-grachtengordel-vossius-teveelwisselgeld-pretentiekids-BKB-academy-hard/hoofd-avonden? De literaire bakfietsenscene wás al zo erg in Amsterdam. Het zou zo fijn zijn als de alternatieve online media daar gewoon buiten kon blijven. Bombastisch, blank, blakend, BKB-gespuis. Met je “bloguitdaging”. Reviaanse ironie schiet hier te kort. Dan maar de column.
Eén miljoen schrijvers
Er zijn dus een kleine één miljoen mensen in Nederland die willen schrijven, of ten minste, hun werk gepubliceerd willen zien. Daar moet je trouwens niet aan denken, dat al dat werk ook gepubliceerd wordt, maar dat terzijde. Van die één miljoen zijn er, pak hem beet, een paar duizend die ook echt geld willen verdienen met schrijven. En met echt geld bedoel ik ook echt geld. Veel geld. Echt zakkenvullenvol bakken met geld. Een beetje wat Willem Bosch verdient met scenarioschrijven zeg maar. Overdag letters tikken, ‘s avonds naar de hoeren en coke snuiven op kosten van de publieke omroep belastingbetaler. Ik vind dat mooi. Daar word ik, als mede grootverdiendend schrijvend megatalent, dus enorm vrolijk van. Geld verdienen rules. Geld verdienen met schrijven is niet alleen geniaal omdat het in principe niets anders is dan je hobby omzetten in klinkende munt maar tevens omdat geld verdienen met schrijven helemaal niet MAG van de fatsoenspolitie in de elitaire cultuurwereld.
Want, voor de meeste mensen is schrijven “Kunst”. Kunst spel je met een grote K, en Kunst met een grote K mag helemaal niet commercieel zijn. Geld verdienen is vies voor mensen met verstand van Kunst met een grote K. Dat leg ik even uit: geld verdienen met Kunst, met een grote K dus, is verboden want FOUT maar geld zomaar krijgen voor Kunst met een grote K, dat mag dan weer wel. Ja, ik vind dat ook heel raar: tegen winst maken en commercie zijn, maar wel gedichten schrijven die echt niemand leest en daar jaar in jaar uit 40.000 euro per jaar van het letterenfonds voor toucheren.
Enfin, Johan Fretz heeft over dit soort zaken ooit een alleraardigst pamflet geschreven dus ik raad iedereen aan dat te gaan lezen. Dat pamflet schreef Johan Fretz overigens voordat hij liedjes met als titel “Rokjesdag” ging maken.
Schrijven is dus kunst met een K. Kunst met een K heeft een intrinsieke waarde die te vergelijken valt met de gemiddelde georganiseerde religie, want de intrinsieke waarde van Kunst is dat het heilig is. En wat heilig is, is automatisch waar en zeker. Wie fuckt met kunst fuckt met de waarheid en wie ooit heeft geprobeerd een discussie te voeren met een gelovige weet dat er helemaal niet te fucken valt met de waarheid. Laat staan dat je kunt discussiëren met een van die één miljoen schrijvers die heel graag willen publiceren maar dat helemaal niet kunnen omdat ze volkomen talentloos zijn. Dat zijn de aller-aller-aller-aller-ergste aanhangers van de schijnreligie die De Heilige Waarde van Kunst heet. Die denken namelijk dat het publiceren van een roman, meestal bij Prometheus want die publiceren sowieso alles, hun leven op slag verandert. Dat zo’n roman dan een bestseller wordt waardoor ze net zulke geinige schoenen kunnen kopen als Jan Siebelink en dat ze dan automatisch een kaartje voor het Boekenbal krijgen. Terwijl iedereen weet: kaartjes voor het Boekenbal krijg je alleen als je je correct genoeg gedraagt. Of als je wekelijks Ontroeronde Gedichton voorleest op de Vara-televisie.
Meestal willen dat soort mensen, die niets kunnen maar wel gepubliceerd willen worden, uitsluitend worden gepubliceerd bij Querido. Iedereen die wel eens een boeklancering met oesters en champagne in het grachtenpand van Querido heeft meegemaakt weet dat elke schrijver met een béétje zelfrespect beslist niet wil publiceren bij Querido. Ach, tegen al dat soort mensen zeg ik altijd maar, en ik citeer hier een beroemde maar dode volksschrijver, dat zeg ik er maar even bij gezien de gemiddelde leeftijd van de aanwezigen hier: “Ze moesten een brandende poppenwagen hun kutwerk binnenrijden”.
Zo. Ik heb gezegd. Want dat wilde ik dan weer even kwijt. En voor het antwoord op de vraag die iedereen nu alweer maanden op de lippen brandt, namelijk wanneer ik ga debuteren met een roman die gaat over een student in Amsterdam die de wereld ontdekt, op zoek gaat naar zijn grote liefde, veel hippe feestjes met drugs en drank afstruint, denkt dat hij net zo gaaf is al Charles Bukowski maar uiteindelijk een fijn en compleet goed beschermd leven zal lijden omdat hij dat nou eenmaal gewend is vanwege de beschermde opvoeding, dus zeg maar het soort roman waar alle twintigjarigen tegenwoordig mee debuteren, heb ik het volgende antwoord: niet. Wat dacht u zelf? Zie ik er uit als een van het Vossius afkomstig hockeymeisje dat bij de BKB-academy zit?
Dan geef ik nu het woord aan Maurice Seleky. Of Ernst Jan Pfauth. Of Daan Heerma van Voss. Die zijn er namelijk tóch altijd op dit soort gelegenheden want het gaat hier over schrijvers. Verder is er vanaf heden gratis bier. Willem Bosch trakteert. Gewoon bij de bar zeggen dat het van Willem Bosch is. Ze weten er van.
Deze column werd uitgesproken op vrijdag 16 maart in Pakhuis De Zwijger.
