AMSTERDAM – Regisseur Miriam Kruishoop woonde de afgelopen jaren in de Verenigde Staten. Zij draaide hier het drama Greencard Warriors, over latino jongeren die het leger in gaan voor een verblijfsvergunning. De film draait vanaf deze week in de Nederlandse bioscopen. Acht vragen aan Miriam Kruishoop.
Veel jonge Nederlandse regisseurs dromen van het maken van een film in de VS. Waarom is het jou wel gelukt?
“Ik had wel enigszins geluk: ik ben getrouwd geweest met een Engelsman die de muziek van bijvoorbeeld The Matrix 2 en 3 mee heeft geproduceerd. Dus vanwege zijn werk kwamen we al vaak in Los Angeles, zodat ik daar een heel netwerk heb kunnen opbouwen in de entertainmentindustrie. Het beviel ons daar zo goed dat we tien jaar geleden Londen, waar we woonden, definitief hebben ingeruild voor Hollywood.”
En zit daar dan iemand te wachten op een Nederlandse filmer?
“Absoluut niet. Dus moet je zelf je weg vinden en een pad banen zodat je toch kan maken wat je wilt. Ik ben iemand die graag risico’s neemt: ik had ook in Nederland kunnen blijven en plannen bij het Nederlands Filmfonds kunnen indienen. Maar in plaats daarvan wilde ik verder kijken dan mijn neus lang was en besloot ik te proberen om in Hollywood een half miljoen bij elkaar te sprokkelen voor een eigen filmproject. Het had heel gemakkelijk fout kunnen gaan.”
Waarom koos je voor dit typisch Amerikaanse onderwerp?
“Omdat het onderwerp me oprecht raakte. Het viel me in Los Angeles op dat er in East LA, de wijk waar veel Latino’s wonen, grote wervende borden voor het leger stonden. In de blanke west side, waar ik toen woonde, was niets te vinden. Dat zette me aan het denken. Amerika is een land dat heel veel grote oorlogen voert, en daar hebben ze natuurlijk soldaten voor nodig. De recruitment richt zich wel heel erg op de Spaanstalige gemeenschap. Waarom? En heeft het effect?”
Hoe ben je er vervolgens in gedoken?
“Ik vond een artikel op CNN waarin stond dat er meer dan 20.000 Latino’s vechten zonder papieren, omdat hen beloofd is dat zij en hun familie die krijgen als ze dienst nemen in het leger. Die belofte wordt bij 7500 van die jongens niet waargemaakt: de ouders worden alsnog gedeporteerd. Of ze sneuvelen, en die hele familie belandt in een soort administratief niemandsland waar ze nooit meer uitkomen. Dan heeft je zoon zijn leven dus letterlijk voor niets opgeofferd. Met die gedachte ben ik de film gaan schrijven.”
Het script is af. En dan?
“De financiering van Greencard Warriors is een heel raar mengelmoesje van private financiers, een beetje salesgeld, een beetje Nederlandse subsidie. Maar met een half miljoen kon ik de film draaien. Ik heb in Los Angeles een superteam om mij heen verzameld. Iedereen geloofde in de film en wilde voor weinig salaris mee doen en extra uren werken. Anders had ik het nooit gered.”
Hoe viel de film in de latino-gemeenschap?
“Die hebben de film echt omarmd. Er zijn niet veel mensen die hun verhaal, hun strijd vertellen. Het is in de VS de op twee na grootste groep, maar ze krijgen nauwelijks aandacht. En al helemaal niet van blanke filmmakers. Ik vind het overigens niet specifiek een latino-verhaal. Het gaat over je weg vinden in het leven, het gaat over de liefde, het gaat over keuzes maken. Dat zijn toch heel universele thema’s waar iedereen zich in kan herkennen.”
Was het lastig om je relatief kleine film in de bioscopen te krijgen?
“Ook dat is wel een strijd geweest, ja. Voor de marketing van een independent film is nauwelijks budget, je moet het vooral hebben van mond-tot-mond-reclame. En het is een film over een minderheid: dit is niet het soort titels waar blanke Amerikanen meteen een kaartje voor kopen. Ik heb het geluk gehad dat de grote keten AMC zijn nek uit wilde steken: draaide mijn film opeens in een zaal naast megablockbuster Guardians of the Galaxy. En HBO heeft de film inmiddels aangekocht, dat is ook een enorme opsteker geweest.”
Voel je je inmiddels al Amerikaan?
“Thuis is waar mijn kleren zijn: of dat nou Amsterdam, Londen, Los Angeles of New York. Ik heb nu een paar plannen in ontwikkeling, in drie verschillende steden. Dus ik zie wel wat ik als eerste kan realiseren. Het maken van kunst is geen proces van snelle bevrediging. En ik doe tussendoor ook heel veel andere dingen: ik heb de afgelopen tien jaar commercials gedraaid, een eigen platenlabel gehad, ik ben getrouwd geweest. Maar Greencard Warriors heeft me wel meer zelfvertrouwen gegeven. Ik denk niet dat het weer tien jaar duurt tot mijn volgende film.”
