UTRECHT – Utrecht heeft verreweg de meeste gekaapte computersystemen, zogeheten bots. De Domstad is daarin hoofdstad van Nederland en staat zelfs in de Europese top, blijkt uit een onderzoek van beveiliger Symantec. Utrecht heeft maar liefst dertien keer zo veel besmette computers als nummer twee Amsterdam en ongeveer veertig keer zo veel als nummer drie Den Haag.
Bots zijn computersystemen die op afstand kunnen worden overgenomen, doordat hackers de beveiliging hebben weten te kraken. Als zulke computers aan elkaar worden gekoppeld, ontstaat een krachtig netwerk, een botnet. Zo'n 'leger' kan worden gebruikt voor cyberaanvallen. De computers kunnen bijvoorbeeld allemaal tegelijk naar een bepaalde site worden gestuurd om die plat te leggen, een DDoS-aanval. De computers kunnen ook worden gebruikt om spam of virussen te versturen.
Volgens het onderzoek telt Nederland ruim 830.000 bots. Daarvan bevinden zich meer dan 710.000 (bijna 86 procent) in Utrecht. De stad staat op de vierde plek van heel Europa, na Madrid, Istanbul en Moskou.
Geen verklaring
Symantec heeft geen verklaring voor de vele besmettingen in Utrecht. Het kan zijn dat inwoners en bedrijven slordig zijn met hun wachtwoorden en beveiliging (hun 'cyberhygiëne').
De hackers achter de bots kunnen over de hele wereld zitten. ,,Een geïnfecteerd apparaat in Europa kan bijvoorbeeld bijdragen aan een aanval in Azië en ergens in de Verenigde Staten worden beheerd door een cybercrimineel'', aldus Symantec.
Apparaten en speelgoed
Het aantal bots neemt toe. Dat komt onder meer door het internet der dingen. Tegenwoordig zijn niet alleen computers en telefoons verbonden met internet, maar ook slimme huishoudelijke apparaten en speelgoed. Die kunnen ook overgenomen worden, zonder dat de gebruiker dat doorheeft. Zo werd eind vorig jaar het internet in de Verenigde Staten ontregeld door een gecoördineerde aanval met tientallen miljoenen gekaapte babyfoons, printers en bewakingscamera's.
Gebruikers kunnen heel moeilijk ontdekken of hun apparaat een bot is. De hackers proberen onzichtbaar en verborgen te blijven, totdat ze apparaten de opdracht geven om een taak uit te voeren. Er zijn wel een paar symptomen. Zo wordt een gekaapt apparaat langzamer, en kan het zonder duidelijke reden vastlopen.
