AMSTERDAM (ANP) – Het International Documentary Film Festival Amsterdam (IDFA) neemt deze jubileumeditie afscheid van oprichtster en directeur Ally Derks. Na dertig jaar aan het roer te hebben gestaan, vindt ze het tijd voor een nieuwe generatie. De dertigste editie, die woensdag begint, is voor haar een natuurlijk moment om af te zwaaien.
Wat in 1988 begon met tachtig documentaires en 3000 bezoekers, groeide uit tot het grootste documentairefestival ter wereld. Dit keer zijn er zo'n driehonderd films te zien en de organisatie hoopt dat er weer meer kaartjes worden verkocht dan het recordaantal van vorig jaar, toen er 280.000 tickets uit gingen. ,,Dat is iets wat je van tevoren niet verwacht'', blikt Derks terug. ,,In de eerste jaren verdubbelde het aantal bezoekers elk jaar. Echt absurd.''
Hoewel ze het stokje voor deze editie al had overgedragen aan beeldend kunstenaar en filmmaker Barbara Visser, neemt ze nu pas echt afscheid. Tijdens een speciaal jubileumprogramma in De Balie, waar het festival ooit begon, wordt hierbij stilgestaan.
Veel veranderd
Hoewel het afscheid van haar kindje gepaard gaat met ,,een beetje hartzeer'', constateert Derks dat er ,,nog een heel leven buiten IDFA is''. Ze mist de hectiek zo vlak voor aanvang van het festival niet, maar moet er wel aan wennen dat ze niet meer zoveel films ziet. ,,Ik kan gelukkig online de selectie voor de competitie bekijken. Dat kan ik niet laten. Ook al is het mijn werk niet meer, het blijft een hobby.'' Derks keek voorheen na een eerste selectie door haar team maar liefst zo'n zeshonderd films per editie. ,,Dat waren er soms wel tien per dag.'' Toen ze in februari in Berlijn kwam, waar ze een jaar woont, merkte ze dat ze erg moe was. ,,Dat heb ik nooit zo in de gaten gehad, maar die films gaan je niet in de koude kleren zitten. Het zijn vaak zware verhalen, waardoor ik wel eens het gevoel had dat de hele wereld op mijn schouders rustte.''
In de afgelopen dertig jaar is er volgens Derks veel veranderd op documentairegebied. ,,Er wordt veel meer gemaakt en er is ook meer behoefte aan de verhalen achter het nieuws. Mensen houden van verhalen. Nu het nieuws zo vluchtig is, krijg je in anderhalf uur toch de kans voor verdieping, reflexie en persoonlijke verhalen.''
Derks verwacht dat er nog veel moois in het verschiet ligt voor het IDFA. ,,Internationaal bijvoorbeeld, ik heb net gehoord dat de IDFAcademy haar vleugels gaat spreiden. Maar ook als je ziet wat er momenteel online gebeurt. Op een gegeven moment verdwijnen de kaders en zitten we met z'n allen in een documentaire.''
