John O’Brien, voorzitter van ‘Catholics for Choice’, verwelkomt ons donderdagochtend in het Europees Parlement.. Hij meldt meteen wat het centrale probleem van de conferentie is: religie wordt vaak misbruikt om de vrijheid van andere mensen te beperken. Catholics for Choice vindt het onwenselijk dat mensen vrijheden als het huwelijk of anticonceptie wordt ontnomen met een beroep op religie: mensen moeten zelf keuzes kunnen maken. O’Brien hoopt op een constructieve dialoog met andersdenkenden. Die zijn alleen niet komen opdagen. En dat heeft zo zijn gevolgen.
Evelyne Paradis van ILGA-Europe – een Europese homo-organisatie – verwelkomt ons eveneens. Volgens haar worden religie en mensenrechten in het publieke debat vaak gebruikt als tegengestelden terwijl dit juist geen of-of discussie zou moeten zijn. Het is volgens haar onzin dat als je voor homorechten bent, je tegen religie bent en dat gelovigen het homohuwelijk sowieso afwijzen. We leren al snel dat mensen zeer ingewikkelde identiteiten kunnen hebben. Zo vertelt een man dat hij een ‘gay christian from Romania’ is. Dat klinkt inderdaad heel ingewikkeld.
De conferentie “Religion, human rights and a secular Europe: Can faith and freedom co-exist?” duurt de hele dag. Europarlementariërs lopen hier af en aan. Sophie in ’t Veld (D66) mag een aantal woorden spreken aan het begin. Tussendoor komen ook de Zweedse liberaal Cecilia Wikström, de Finse Heidi Hautala van de Groenen en de Sloveense sociaaldemocraat Tanja Fajon langs. Meerdere Europarlementariërs verontschuldigen zich dat ze er niet de hele dag bij kunnen zijn, want dit onderwerp is ‘ontzettend belangrijk’, drukken ze ons op het hart.
De bijeenkomst zit vol sprekers van Europese homo-organisaties en wetenschappers die dezelfde visie delen: religies mogen niet bepalend zijn voor wat in Brussels jargon “seksuele en reproductieve rechten” heet. Men bedoelt daarmee alles rond homoseksualiteit, homohuwelijk, abortus en anticonceptie. We leren hier dat gelovige mensen anderen niets mogen opleggen.
De grote vraag is natuurlijk: over welke religies gaat het eigenlijk? Wie doen dit? Het gaat vandaag vooral om de katholieke kerk: zij houdt abortus in sommige landen tegen, keert zich tegen condoomgebruik en is tegen het homohuwelijk. Zo komen “de seksuele en reproductieve rechten” in gevaar, leren we. Er staan 120 lobbygroepen geregistreerd die dit soort doelen nastreven. Ze krijgen hier zonder uitzondering labels als “extreem” en “fundamentalistisch”. Een vrouw meldt verontwaardigd dat er een Nederlandse politieke partij bestaat die vindt dat vrouwen niet mogen stemmen.
Sociaaldemocraat Tanja Fajon van S&D (fractie met o.a. PvdA) klaagt over Marine le Pen. Le Pen zegt immers voor minderheden op te komen. Dat is natuurlijk niet zo, meldt Fajon, maar volgens haar trappen Franse homo’s er toch steeds vaker in. “Islamofobie is onze grootste vijand!” roept ze. De nieuwe fractie van het Front National in het Europees Parlement (waar ook de PVV in zit) is volgens Fajon een groot gevaar want: ‘de rechten van de ene minderheid mogen niet uitgespeeld worden tegen die van de andere’.
Deze hele conferentie is georganiseerd rond de bedreiging van homo’s en vrouwen door radicale katholieken. Maar door Fajon blijkt de organisatie een belangrijke religie te zijn vergeten: de islam. Deze komt een hele ochtend in slechts drie zinnen terug. Pas in de middag zal een moslima spreken over muslim women in education.
Dat islamofobie ‘onze grootste vijand’ is wordt door niemand in deze zaal tegengesproken. Ook durft niemand iets te zeggen over de benarde positie van vrouwen en homo’s in de islamitische wereld. Dit is pregnant omdat labels die normaliter voor de islam worden gereserveerd zoals “extreem” en “fundamentalistisch” hier continu op katholieken worden geplakt. Maar als de katholieke kerk een bedreiging voor homo’s en vrouwen vormt, dan is de islam dat ook.
Hoe kunnen we verklaren dat er in de maatschappij aanzienlijke discussie bestaat over de islam en niet in deze sessie in het Europees Parlement? Hoe kunnen we verklaren dat de islam een hele ochtend lang niet aan bod komt? De verklaringen stemmen niet hoopvol over het Europees Parlement.
Dit soort sessies lijken vooral een intern doel te hebben: discussie tussen Brusselse beleidsmakers, lobbyisten en actievoerders. Andersdenkenden worden sowieso niet uitgenodigd en komen ook niet uit zichzelf langs omdat ze weten dat hier politieke correctheid uit de jaren tachtig heerst. Inhoudelijk kom je hier nooit één stap verder.
Ook in de uitstraling naar de buitenwereld is hier niets te halen: Europarlementariërs krijgen er geen kiezer meer of minder door. En dus hoeft de PVV zich hier niet te roeren om in de media te komen en dus hoeft D66 geen enkele ingewikkelde vraag te beantwoorden over urgentere problemen dan die hier op de agenda staan.
Dit jaar doet Chris Aalberts onder de titel Bruslog – Brusselse logica – verslag van Europese politiek in Brussel en Den Haag. Voor zijn verslaggeving is ook jouw financiële steun essentieel.
