Nieuws uit waterschapsland: de Algemene Waterschapspartij (AWP) heeft een nieuwe naam: ‘AWP Niet politiek wel deskundig’. Uit een persbericht blijkt dat de partij erg blij is: ‘Hiermee geven we klip en klaar aan waar de Algemene Waterschapspartij voor staat’, zegt partijvoorzitter Ron van Megen. De nieuwe naam geeft kiezers ‘een betere herkenning’. Vreemd, want de meeste kiezers hebben nog nooit van de Algemene Waterschapspartij gehoord en ook de afkorting AWP zegt ze niets. Hoe de nieuwe naam dan beter herkend kan worden is een raadsel.
We zien hier het probleem van partijen die speciaal voor de waterschappen zijn opgericht. Naast wat regionale clubs, bestaan er twee landelijke: Water Natuurlijk en AWP. Het probleem van deze partijen is dat ze alleen meedoen aan de waterschapsverkiezingen. Niemand heeft ooit van ze gehoord en dus moeten burgers afgaan op de associaties die deze partijnamen oproepen. Water Natuurlijk klinkt groen en AWP klinkt algemeen. Het gevolg: Water Natuurlijk is de grootste partij in de waterschappen, AWP een politieke splinter met nergens meer dan twee zetels.
Tijd voor een nieuwe naam dus. AWP heeft zichzelf met haar nieuwe naam aangemeld bij de stembureau’s. Een hele rare beslissing: de slogan ‘Niet politiek wel deskundig’ is opeens ook de partijnaam. Zo geredeneerd zou de VVD zich ‘VVD Normaal doen’ moeten noemen en de Partij voor de Dieren ‘PvdD Houd vast aan je idealen’. De ChristenUnie komt als ‘ChristenUnie Geef geloof een stem’ op het stembiljet te staan. Zo’n vreemde naamsverandering komt er alleen als de naam van je partij echt onproductief is. Bij AWP dus.
In het persbericht van ‘AWP Niet politiek wel deskundig’ – afgekort AWPNPWD – lezen we dat de partij deskundige en betrokken mensen in het waterschapsbestuur wil. Er is behoefte aan ‘kennis van zaken, overzicht en een blik op de toekomst’. Het gaat om ‘waterdeskundigheid’, hetgeen belangrijker zou zijn dan ‘politieke bestuurservaring’. Dat is dan ook het onderscheidende kenmerk van AWPNPWD: de partij is nadrukkelijk ‘geen opstapje voor beroepspolitici’.
Dat laatste is inderdaad een punt: in het waterschap treffen we heel wat politici van gevestigde partijen die in het verleden op een ander bestuursniveau actief waren of dat in de toekomst willen worden. Wat dat betreft doet het waterschapsbestuur vaak dienst als baantjesmachine. Maar of dit ook betekent dat AWPNPWD-kandidaten deskundiger zijn dan die van andere partijen is onduidelijk. Het zal moeilijk zijn burgers van dit verschil te overtuigen, zelfs als het verschil echt bestaat. Waarom VVD, PvdA of CDA niet zouden kijken naar relevante kennis en vaardigheden is een raadsel.
Misschien moet AWPNPWD het niet hebben van haar deskundigheid, maar van het feit dat ze niet politiek is. Wie heeft er immers géén hekel aan politiek gedoe? AWPNPWD heeft vijf speerpunten: voor de kinderen, mensen echt serieus nemen, wateroverlast door hoosbuien slim aanpakken, geen viezigheid in het water en plezier met water. Dit zijn inderdaad hele onpolitieke punten waar iedereen het mee eens is: alle partijen willen naar de toekomst kijken, wateroverlast tegengaan en schoon water hebben. Onderscheidend is de AWPNPWD inhoudelijk niet.
Maar het is erger: deze onpolitieke visie is misleidend. Ook die andere waterschapspartij – Water Natuurlijk – zegt ‘onpolitiek’ te zijn, zo hoorden we een week geleden bij haar tienjarig jubileum. Dat is aantoonbaar onzin: Water Natuurlijk is groen, precies zoals de naam suggereert. De partij wil bijvoorbeeld strengere normen voor schoon water dan CDA en VVD. Waarom zo’n standpunt van Water Natuurlijk ‘onpolitieker’ zou zijn dan dat van de concurrentie weet niemand.
Ook het ‘onpolitieke’ uitgangspunt van AWPNPWD verhult dat er in het waterschap politieke keuzes te maken zijn. Het zijn er niet zoveel als elders en de onderlinge verschillen zijn beperkt, maar keuzes zijn er wel. Hoeveel inspraak is geoorloofd als dijken verhoogd moeten worden? Moeten grondstoffen worden teruggewonnen uit afvalwater en wat mag dat kosten? Wie moet de lasten van de waterschappen dragen? En moeten boeren die hun land te nat vinden worden geholpen of moeten ze niet zo zeuren? Ook met het label ‘niet politiek’ maakt een partij politieke keuzes.
AWPNPWD doet al langer ten onrechte alsof ze niet politiek is, maar nu heeft de partij ook nog een nieuwe, slecht te onthouden naam. Dit moet wel een partij in doodsnood zijn.
Chris Aalberts doet tot aan de verkiezingen van maart verslag van de politiek van de waterschappen. Onder de titel #Waterlanders onderzoekt hij wat er bij deze verkiezingen te kiezen valt. Lees hier de hele serie.