“Misschien, klinkt het in het dorp, heeft Urk wel een grote natuurlijke immuniteit opgebouwd. De afgelopen anderhalf jaar gingen twee grote coronagolven door het dorp heen. Veel Urkers werden ziek en 116 van hen belandden in het ziekenhuis – aan de hoge kant voor een plaats met zo’n 21.000 inwoners. En Urk heeft ook nog eens een relatief jonge bevolking, waardoor je juist mínder ziekenhuisopnamen zou verwachten.
Dat er nu nauwelijks coronapatiënten worden opgenomen – vorige week werden voor het eerst in twee maanden twee Urkers met Covid-19 opgenomen – is in elk geval niet aan de hoge vaccinatiegraad te danken: slechts dertig procent van de volwassen bevolking is volledig gevaccineerd tegen het coronavirus. Maar een doorgemaakte infectie geeft óók bescherming, volgens sommige onderzoeken zelfs meer dan na vaccinaties. Misschien is Urk inmiddels wel even goed, of zelfs beter, beschermd dan de rest van het land.
Dat Urk een lage vaccinatiegraad heeft, is niet zo verbazingwekkend. Ook bij andere vaccinaties wijkt Urk af. Minder dan 60 procent van de Urkse peuters werd ingeënt tegen polio, rode hond en ziektes als de bof. Landelijk ligt dat percentage boven de 91 procent. Het geloof speelt daarin een grote rol, zegt dominee Uitslag. „Dat is het grootste punt: het feit dat men gelooft in een God in de hemel die hun leven leidt en beschermt, ook tegen ziekte.” Maar dat is maar een deel van de verklaring, denkt Meindert Bakker, fractievoorzitter van de ChristenUnie Urk. „Onder de jeugd zit ook het gevoel: we zijn al zo een lange periode gestraft, niet naar school, niet uitgaan. Een beetje opstandigheid zit er ook wel achter.””
Urk is de gemeente met zo’n beetje de laagste vaccinatiegraad van Nederland. Slechts 30% van de volwassen inwoners is volledig gevaccineerd. Toch lopen de IC’s en ziekenhuizen niet vol met Urker Covid19-patiënten en gaat ook de besmettingsgraad gelijk op met de rest van Nederland.
Sommige online complotwappies beweren inmiddels dat dit juist komt doordat Urkers zo weinig zijn gevaccineerd, maar het eveneens ongevaccineerde Staphorst, en andere Bijbelse gemeenten met een lage vaccinatiegraad, ziet wel een groei in het aantal ernstig Covid19-zieken.
NRC ging op onderzoek uit, maar kwam ook niet verder dan de meest voor de hand liggende theorie: er zijn inmiddels zoveel mensen besmet op Urk dat heel Urk immuun is.
Als dat waar is zou dat veel goeds betekenen voor een toekomst waarin herd immunity is bereikt, al dan niet met hulp van vaccinaties en eventuele boosters.
Toch zou je dat nu dan ook landelijk moeten kunnen terugzien. Nederland heeft een hoge vaccinatiegraad en bij de groep ongevaccineerden kun je er vanuit gaan dat een gedeelte al immuun is door een eerdere besmetting. Maar de angst voor volle IC’s lijkt er niet minder om te worden, net als het aantal besmettingen en daadwerkelijk opgenomen Covid19-patiënten niet minder wordt.
Zou Urk dan toch extra door God worden beschermd, als enige gemeente in Nederland? Of is er sprake van iets anders, iets unieks, wat alleen voor Urk geldt en zit er iets in het water, de lucht of de vis?
Maar het kan natuurlijk ook komen door de geneeskrachtige en heilzame werking van het Urker Mannenkoor.
Lees ook: RIVM hoopt dat ‘indrukwekkende cijfers’ ongevaccineerden overhaalt tot vaccinatie
Lees ook: 83% coronapatiënten op IC niet gevaccineerd
Lees ook: Telegraaf interviewt D66 020 over homohaat door allochtonen, D66: ‘En Urk dan?’
