Nog niet zo heel lang geleden was de SP de thuishaven van allerlei linkse activisten, maar die tijd is definitief voorbij. De SP royeerde de laatste tijd tientallen leden omdat ze lid zouden zijn van een andere politieke partij: de voormalige SP-jongerenorganisatie Rood of de discussiefora Communistisch Platform of Marxistisch Forum. Opeens zitten tientallen activisten zonder partij. De logische uitkomst is een verdere versplintering van het politieke landschap, met als grote verliezer: de SP.
Deze zondag is er een vergadering die de aanloop tot een nieuwe linkse partij zou kunnen vormen. De middag heet ‘Landelijke bijeenkomst democratisch en socialistisch perspectief’. Zo’n honderd linkse activisten zijn van de partij en ze hebben allemaal wel wat met de SP. Sommigen zijn onlangs geroyeerd, anderen zijn nog lid maar uiterst kritisch en weer anderen zijn al tijden geleden weggelopen of weggestuurd. De vraag van deze middag lijkt te zijn of hier een nieuwe partij van te brouwen valt.
Onlangs verscheen een manifest dat volgens de aanwezigen inmiddels honderden keren is getekend. Het is een reactie op de interne crisis: de SP is volgens de ondertekenaars opgeschoven naar rechts op het punt van migratie en is niet meer principieel tegen een coalitie met de VVD. De SP is bovendien ingehaald door allerlei sociale bewegingen. Kritiek op de koers wordt bij de SP niet op prijs gesteld en interne democratie is er niet. De SP moet weer echt socialistisch worden, vinden de ondertekenaars.
Een deel van hen ontmoet elkaar deze zondag in Zoom, waar ze praten over hoe het verder moet met de socialistische strijd, nu de SP steeds minder socialistisch is maar eerder ‘een ideologieloze partij voor de zorg’, zoals een aanwezige het noemt. Er zijn al wat lokale initiatieven. Afgelopen week werd duidelijk dat geroyeerde SP’ers in Utrecht overwegen deel te nemen aan de gemeenteraadsverkiezingen. In Amsterdam hebben allerlei SP-kandidaten zich teruggetrokken. Ook hier lijkt ruimte voor een nieuw initiatief.
In Rotterdam heeft de SP een tijdje terug een kandidatenlijst vastgesteld. Een aantal kandidaten is geen SP-lid meer maar bleef kandidaat. Het landelijke SP-bestuur heeft de afdeling daarom geschorst en bekijkt of men met een andere lijst mee kan doen aan de verkiezingen. De Rotterdamse SP-leden willen sowieso met de oorspronkelijke lijst meedoen. Liefst onder de naam SP, omdat ze daar altijd aan verbonden waren. Als dat niet kan, gaan ze onder een eigen naam meedoen. Die deelname wordt nu voorbereid.
We luisteren zondagmiddag naar de voormalige SP-Europarlementariër Erik Meijer die de situatie erg ingewikkeld vindt. De SP is geen ideologische partij meer en wil ondertussen van allerlei mensen af. De vertrokken leden zullen door de SP geframed worden als extremisten. Een nieuw initiatief moet daarom positief zijn en geen wrok uitstralen richting de SP, maar anderen overtuigen van de socialistische visie en samenwerking met andere activisten zoeken. Veel aanwezigen zijn het met Meijer eens.
Wat het nieuwe initiatief precies gaat worden, is nog niet duidelijk. Het woord partij wordt deze middag vakkundig vermeden. De aanwezigen wachten met vervolgstappen tot na de socialistische verkiezingsdeelname in Utrecht en Rotterdam. Een man denkt dat de SP de verkiezingen gaat verliezen en dat de vertrokken SP’ers daar de schuld van zullen krijgen. Ondertussen hadden de aanwezige activisten zich best in willen zetten voor de SP, maar dat lijkt inmiddels uitgesloten.
Zo leren we vooral over de domheid van de SP. Men jaagde een aanzienlijk deel van de actieve achterban weg waardoor het moeilijker is dan ooit om grote acties op touw te zetten en kiezers te bereiken. Het gevolg is dat de SP nog minder uitstraling heeft dan voorheen. Ondertussen creëerde de SP ook ruimte voor een potentiële concurrent. Iedereen kon mijlenver zien aankomen dat deze activisten niet thuis achter de geraniums zouden gaan zitten, maar in plaats daarvan de SP voor de voeten gaan lopen.
Lees ook van Chris Aalberts:
