Het gaat niet goed met het klimaat, zo horen we deze maandagavond van RTL-weerman Reinier van den Berg. We zijn in de Jacobikerk in Utrecht, waar de ChristenUnie het lokale klimaatakkoord presenteert. In dit akkoord worden maatregelen opgesomd om het klimaatbeleid van Utrecht een flinke impuls te geven. Vanaf nu zal de gemeente niets meer nalaten om in 2030 energieneutraal te zijn, zo lezen we. Ook zal de gemeente eerlijk zijn over wat er nodig is om dit doel daadwerkelijk te behalen.
Van den Berg vertelt over alarmerende weersverschijnselen en laat ons scenario’s zien waarin de wereld met verschillende snelheden opwarmt. De crisis is echt heel dichtbij, drukt hij ons op het hart. Voormalig ChristenUnie-Kamerlid Carla Dik-Faber ziet een relatie met hebzucht. Er is op de wereld genoeg voor iedereen, maar niet als we ons door onze hebzucht laten leiden. We kunnen allemaal individueel aan het klimaat bijdragen, denkt Dik-Faber, want ‘wie een leven redt, red de hele wereld’.
Zo raakt de context van de gemeenteraadsverkiezingen al snel buiten beeld. Deze zijn over ruim een week en dan moeten burgers een geïnformeerde keuze maken. Klimaat staat in veel gemeenten hoog op de agenda. Je verwacht daarom een verhaal waarom de ChristenUnie de beste klimaatplannen voor Utrecht heeft, waarom die het meest realistisch en effectief zijn en waarom de lasten van dit beleid ook op de juiste wijze worden verdeeld. Wie krijgt de rekening toegeschoven?
Klimaatbeleid is grotendeels landelijk: Urgenda dwingt meer Haags klimaatbeleid af, de klimaatwet geldt in het hele land, Europese regels gelden in de hele EU en Parijs geldt ook nog daarbuiten. De vraag dringt zich op wat er dan nog in Utrecht toe te voegen is, maar daar gaat deze avond niet over. Er is een panel met experts, waaronder Van den Berg en Dik-Faber. De presentator drukt ons op het hart dat zij geen lokale politici zijn, dus vragen over Utrecht moeten we maar bij de koffie stellen aan de mensen die wel kandidaat zijn.
Er blijkt niet zoveel te kiezen. Er zijn landelijke doelstellingen en die gelden in Utrecht ook, of er nou een lokale meerderheid is van GroenLinks of van de PVV. Wilders’ partij zou hooguit meer buikpijn van al die doelstellingen krijgen. De vraag is vooral hoe partijen deze doelen willen bereiken. Voorbeelden zijn energiebesparing, duurzame energieopwekking en andere zaken. Op dat gedetailleerde niveau zijn de verschillen tussen partijen voor de doorsnee kiezer nauwelijks te overzien.
De ChristenUnie wil met dit klimaatakkoord samenwerken met maatschappelijke organisaties zoals kerken en studentenclubs. Zij moeten gaan overstappen op groene banken en duurzame energie, gebouwen isoleren, circulair gaan doen en streven naar een plantaardige keuken. Heel mooi allemaal voor het klimaat, maar het is met de ondertekening van dit akkoord nu al afgesproken, dus daarvoor hoef je in Utrecht niet meer op de ChristenUnie te stemmen. Bovendien zijn deze afspraken niet afdwingbaar.
We lezen nog iets interessants in dit klimaatakkoord: de ChristenUnie wil doen ‘wat echt nodig is’. Dat is dus kennelijk meer dan sowieso al moet. De partij weet dat dat veel geld kost, maar als we niets doen zullen de kosten nog hoger zijn. Daarom worden nu extra hoge kosten gemaakt maar dat levert ook weer extra rendement op. Zo blijft de vraag wat de kosten precies zijn en hoeveel extra uitgegeven gaat worden om te doen ‘wat echt nodig is’ terwijl vele knappe koppen dat landelijk kennelijk niet nodig vinden.
Verrassing: dat staat nergens. Het is niet zo gek dat veel behoudende burgers denken: als het zo onduidelijk is wat de extra gevolgen van al die extra ambities zijn, kunnen we ons voorlopig beter gewoon aan het landelijk beleid houden. Dat zal al genoeg nare verrassingen opleveren.
Meer over deze bijeenkomst met extra beeld via @chrisiserbij.
Lees meer van Chris Aalberts: