Het eerste slachtoffer van een oorlog is de waarheid. Het is verontrustend hoe alle media hetzelfde geluid laten horen als het gaat om de oorlog in Oekraïne. Poetin is slecht. Biden is goed. Zelensky staat op het punt genomineerd te worden voor zaligverklaring. Een afwijkend geluid laten horen zou hevig verzet uitlokken, want de verschrikkingen van de oorlog en de waanzin van de beslissing om een soeverein land als Oekraïne binnen te vallen, maken elke nuancering onmogelijk. Dit laatste is te begrijpen, maar het brengt ons niet dichter bij een oplossing.
In het licht van dit eenzijdige beeld over de partijen die in conflict zijn en de eenzijdige nadruk op het leed en de destructie die worden veroorzaakt, kunnen we van de politici ook geen constructief beleid verwachten. In een emotionele opwelling vragen de twee dames die Zweden en Finland leiden om lidmaatschap van de NAVO, net zoals Merkel destijds in een emotionele opwelling na de catastrofe in Fukushima besloot alle kerncentrales in Duitsland te sluiten. Von der Leyen ging naar Kiev met een vragenlijstje, die Zelensky beloofde binnen een week braafjes in te vullen zodat zijn land spoedig tot de familie van beschaafde landen kan toetreden. Vrouwen in de politiek dat vraagt om kinderachtig gedoe, emotionele reacties en een gebrek aan logica voor een langetermijnplanning. Dat is de reden waarom de drie voormelde dames olie op het vuur gooien, wat het Westen in een zeer risicovolle situatie heeft gebracht. De feminisering van de politiek kan catastrofale gevolgen hebben voor de vrije wereld.
Om die reden is het goed eens te luisteren naar een Amerikaan die aan alles zijn voeten veegt en onomwonden zijn mening zegt. Een mening die gefundeerd is op zijn eigen oorlogservaringen als Vietnamveteraan en op twaalf interviews met Poetin over een periode van twee jaar. Het gaat om Oliver Stone, een filmregisseur die vooral bekend staat om zijn documentaires over Kennedy, Castro, Bush en in 2017 over de Russische president.
In een interview met Michael Shermer van The Skeptics Society, een Amerikaanse vereniging die irrationeel denken bestrijdt, maakt Stone een historische schets van het beleid van de VS ten aanzien van Rusland. In 1962 had de VS 17 keer meer nucleaire wapens dan Rusland. Gevreesd werd dat Rusland tegen 1970 de achterstand zou inhalen. Om die reden stelden invloedrijke Amerikaanse politici, waaronder Dulles, Secretary of State onder president Eisenhower, voor om de Sovjetunie met atoomwapens met een first strike te vernietigen. President Kennedy ging hier tegenin en ondertekende met Chroesjtsjov een verdrag om het kernwapenarsenaal te beperken. Dat idee van een first strike is altijd blijven voortleven. Het plaatsen van antiballistische systemen in Polen heeft de angst van Rusland voor zo’n ’preventieve’ aanval eerder aangewakkerd.
In 1991 werd de kans verkeken om Rusland deel te laten nemen aan de Pax Americana. Rusland zou volgens Oliver Stone een zeer belangrijke partner geweest zijn, bijvoorbeeld om de gevolgen van de klimaatverandering te leren beheersen. Rusland beschikt namelijk over kerncentrales die hun eigen afvalstoffen verwerken. Met de oorlog in Oekraïne wordt nu meer dan ooit gebruik gemaakt dan fossiele brandstoffen want president Biden geeft nu voorrang aan regime change in Rusland.
Stone is boos omdat de opeenvolgende Amerikaanse regeringen niet geleerd hebben van de oorlogservaringen. Na de Tweede Wereldoorlog heeft de VS al zeven oorlogen verloren. Telkens als geprobeerd wordt om via regime change een pro-westerse regeringsleider in het zadel te helpen, wordt het van kwaad tot erger. In Indonesië bijvoorbeeld kwam met hulp van de Amerikanen Soeharto aan de macht die gedurende dertig jaar als een door en door corrupte tiran kon doorgaan. In Chili kwam Pinochet aan de macht, in Iran de Sjah die zijn tegenstanders liet folteren. Andere interventies in Latijns-Amerika liepen ook uit op een mislukking met trieste gevolgen voor de bevolking.
Na 1991 hadden de Amerikanen in feite geen vijanden meer, behalve de terroristen, maar zoveel stellen die niet voor. Bovendien werkte Rusland samen met de VS om het islamitisch terrorisme in Afghanistan te bestrijden. Het idee dat de VS de morele plicht heeft om volkeren die leven onder een dictatuur te helpen is onhoudbaar. Volgens Stone zijn er elk jaar 53 crisissituaties in de wereld. Elk jaar is er een nieuwe Zelensky die martelaar is en om wapens vraagt. Hebben we wel de juiste informatie over wat er in al die landen gebeurt? Wie houdt nu nog rekening met de realiteit? Al die mensen die zeggen dat Rusland hard moet worden aangepakt: hebben zij oorlogservaring, waarop baseren zij hun mening? Kennen zij de geschiedenis van Rusland? Weten zij dat er ook diplomatieke oplossingen mogelijk zijn, dat er verdragen gesloten kunnen worden? Wat is de positie van Poetin? Hoe komen we tot een evenwichtig beleid? Om op deze vragen een goed antwoord te vinden moeten we boven alles blijven praten met de vijand.
Op de vraag hoe we tot een einde van de oorlog in Oekraïne kunnen komen en tot een verzoening tussen Biden en Poetin, iets wat nu onmogelijk lijkt gezien de uitspraken van de Amerikaanse president, zegt Stone dat eerst en vooral de neutrale positie van Oekraïne hersteld moet worden. Oekraïne is altijd een neutraal land geweest. Dit is niet in het belang van de Amerikaanse neoconservatieven, want zij willen dat Oekraïne pro-westers wordt. Er moet iemand komen die gematigder is dan Zelensky. Ten tweede moet de NAVO niet meer streven naar een regime change in Rusland en zich terugtrekken tot de grenzen die door James Baker en George Bush werden afgesproken met Gorbatsjov. Dit laatste wordt ontkend door de neoconservatieven, of ze beweren dat elk onafhankelijk land zelf mag beslissen of ze willen toetreden of niet.
Meer landen toevoegen aan de NAVO biedt geen voordelen. We moeten af van de idee dat Rusland Europa zal overvallen. Dat is een overblijfsel van de Tweede Wereldoorlog. Toen werd de NAVO opgericht en het Oostblok reageerde met het Warschau-pact, terwijl de Sovjetunie nota bene tijdens de oorlog een van de geallieerden was. Toen begon de Koude Oorlog. In 1955 hield Chroesjtsjov een belangrijke rede waarin hij sprak over de misdaden van Stalin en pleitte voor een meer humane politiek. Hongarije begreep dit verkeerd en begon aan een liberalisering. Chroesjtsjov moest reageren want anders zouden de hardliners tegen hem in opstand komen. Vandaar de inval in Hongarije waarbij een beperkt aantal doden viel. Het aantal doden ten gevolge van het Amerikaanse imperialisme in de eerder genoemde landen was gigantisch. Kortom, we moeten af van de idee dat Amerika goed is en Rusland slecht. Een meer genuanceerd beeld is een voorwaarde om vrede te bereiken.
Net zoals Oliver Stone wil ik ook geen blad voor de mond nemen. We staan op de drempel van een catastrofe. Prachtige steden als Odessa en Kiev dreigen te worden vernietigd. Het voortbestaan van de Europese beschaving staat op het spel. Tijdens de Tweede Wereldoorlog hebben de Amerikanen het Duitse erfgoed compleet verwoest, veel erger dan wat de Taliban in Afghanistan hebben aangericht. Nu kan door een heilloze Amerikaanse buitenlandse politiek de rest van Europa in een kernoorlog of ten gevolge van raketaanvallen worden verwoest. Om deze dringende reden moet een einde komen aan de feminisering van de Europese politiek en moet Europa een eigen koers varen, los van de VS.
Wat die eigen koers moet zijn ligt voor de hand. Oekraïne blijft een neutraal land. De Donbas krijgt een autonome status. De Krim hoort bij Rusland. De NAVO trekt zich terug tot de grenzen van vóór 1991. Dit wordt in een conferentie voorgelegd aan Rusland en er wordt onderhandeld totdat er een alliantie ontstaat tussen de landen tussen de Noordzee en de Beringzee. Maar eerst moet een Europese staatsman de macht krijgen om een krachtig beleid uit te voeren. Vergis je niet, het gaat om leven of dood en er is geen seconde te verliezen.
Lees ook van Juliaan van Acker:
KLIK NIET OP DE RODE KNOP!