BRUSSEL/VLADIVOSTOK Rusland, 7 september (Reuters) – De Europese Unie heeft woensdag een prijsplafond voor Russisch gas voorgesteld, enkele uren nadat president Vladimir Poetin gedreigd had alle leveringen stop te zetten als ze zo’n stap zouden zetten, waardoor het risico van rantsoenering in enkele van ‘s werelds rijkste landen deze winter toeneemt.
De escalerende impasse dreigt de torenhoge Europese gasprijzen nog verder op te drijven, bovenop de toch al torenhoge rekeningen die de EU-regeringen betalen om te voorkomen dat hun energieleveranciers instorten en hun klanten in de komende koude maanden bevriezen.
Europa heeft Rusland ervan beschuldigd de energievoorziening te bewapenen als vergelding voor de westerse sancties tegen Moskou in verband met de invasie van Oekraïne. Rusland geeft die sancties de schuld van de problemen met de gasvoorziening, die het wijt aan storingen in de pijpleidingen.
De EU-ministers van Energie zullen vrijdag een spoedvergadering houden om te bespreken hoe de energiecrisis moet worden aangepakt.
“We zullen een prijsplafond voor Russisch gas voorstellen. We moeten de inkomsten van Rusland, die Poetin gebruikt om deze gruwelijke oorlog in Oekraïne te financieren, verlagen”, verklaarde Ursula von der Leyen, voorzitter van de Europese Commissie, aan verslaggevers.
De Commissie zal ook andere maatregelen voorstellen, waaronder een verplichte vermindering van het elektriciteitsverbruik tijdens piekuren en een beperking van de inkomsten uit energie die uit andere bronnen wordt opgewekt.
In een toespraak eerder op een economisch forum in Vladivostok liep Poetin vooruit op de stap, waarbij hij waarschuwde dat leveringscontracten verscheurd zouden kunnen worden en het Westen waarschuwde dat het bevroren zou worden als de staart van een wolf in een beroemd Russisch sprookje.
“Zullen er politieke besluiten worden genomen die in strijd zijn met de contracten? Ja, we zullen ze gewoon niet nakomen. We zullen helemaal niets leveren als dat in strijd is met onze belangen,” zei Poetin.
“We zullen geen gas, olie, kolen, stookolie leveren – we zullen niets leveren,” zei Poetin. Europa importeert gewoonlijk ongeveer 40% van zijn gas en 30% van zijn olie uit Rusland.
De Groep van Zeven (G7) rijke democratieën kondigde vorige week plannen aan om een prijsplafond in te stellen voor de Russische olie-export, een maatregel die ook het vermogen van Rusland zou kunnen beperken om tankers en verzekeringen te krijgen van landen buiten de G7.
Er waren echter tekenen van verdeeldheid onder de EU-leden over het prijsplafondplan. Een Tsjechische minister zei dat het van de agenda van de vergadering van vrijdag moet worden gehaald. De Tsjechen, die het roulerende voorzitterschap van de EU bekleden, helpen de besprekingen in goede banen te leiden.
“Volgens mij is het geen constructief voorstel. Het is meer een manier om Rusland te straffen dan een echte oplossing voor de energiecrisis in Europa,” citeerde het Tsjechische persbureau CTK de minister van Industrie, Jozef Sikela.
De energiecrisis waarmee Europa wordt geconfronteerd, is acuter geworden nadat het Russische Gazprom de levering van gas via de Nord Stream 1-pijpleiding aan Duitsland volledig had opgeschort nadat het vorige week tijdens onderhoudswerkzaamheden een olielek in de motor had ontdekt.
Poetin verwierp Westerse beweringen dat Moskou gas gebruikt als wapen om het verzet tegen zijn invasie in Oekraïne te breken.
De Russische president zei dat Duitsland en westerse sancties de schuld waren van het niet operationeel zijn van de pijpleiding en dat Oekraïne en Polen op eigen houtje hadden besloten om andere gasroutes naar Europa af te sluiten.
Hij riep Duitsland op om een turbine voor het Portovaya compressorstation van de pijplijn terug te geven, zodat Rusland het gas weer kan oppompen.
Door de sterke prijsstijging worden bedrijven gedwongen hun productie in te krimpen en moeten regeringen miljarden uitgeven aan steun om de gevolgen voor de consument op te vangen.
Ongeveer de helft van de aluminium- en zinkproductie in de Europese Unie is offline gehaald als gevolg van de stroomcrisis, zei een brancheorganisatie woensdag, en zij riep het blok op de kosten te drukken om de permanente sluiting van metaalproducerende fabrieken te voorkomen.
De Europese elektriciteitssector drong er bij de regeringen op aan noodkredieten te verstrekken aan energiebedrijven die kampen met een liquiditeitskrapte als gevolg van de stijgende behoefte aan zekerheden naarmate de stroomprijzen stijgen.
In Duitsland, waar de regering 65 miljard euro uitgeeft om consumenten en bedrijven te beschermen tegen de snel stijgende prijzen, bleek uit een enquête dat meer dan 90% van de middelgrote ondernemingen de stijgende energie- en grondstoffenprijzen als een grote of existentiële bedreiging beschouwen.
