STOCKHOLM (AP) – Drie Zweedse centrumrechtse partijen hebben vrijdag aangekondigd dat zij een akkoord hebben bereikt om een coalitieregering te vormen zonder de anti-immigratiepartij Zweden-Democraten, maar afhankelijk van hun steun in het parlement.
Het akkoord komt na een maand van besprekingen na de verkiezingen van 11 september die de Zweedse Democraten, een partij met extreemrechtse wortels, een ongekende invloed in de Zweedse politiek gaven.
Oppositieleider Ulf Kristersson zei dat zijn conservatieve gematigde partij een centrumrechtse coalitieregering zou vormen met de liberalen en de christendemocraten. De Zweedse Democraten zouden buiten de coalitie staan, maar vanaf de zijlijn het regeringsbeleid helpen vormgeven. De centrumrechtse coalitie is afhankelijk van de steun van de Zweedse Democraten om een meerderheid in het parlement te krijgen.
De partij heeft zich onder Jimmie Akesson, die de partij in 2005 overnam, ontwikkeld van een randbeweging tot de op één na grootste partij van Zweden, met meer dan 20% van de stemmen.
Akesson zei dat hij liever kabinetszetels voor zijn partij had gehad, maar hij steunde de deal die zijn partij invloed zou geven op het regeringsbeleid, onder meer op het gebied van immigratie en strafrecht.
“Voor ons is het absoluut doorslaggevend geweest dat een machtswisseling een paradigmaverschuiving moet zijn als het gaat om immigratiebeleid,” zei Akesson, eraan toevoegend dat de Zweedse asielregels niet ruimer mogen zijn dan vereist door de Europese Unie, waarvan Zweden sinds 1995 lid is.
Samen met Duitsland viel Zweden in Europa op door zijn ruimhartige ontvangst van asielzoekers uit het Midden-Oosten en Afrika, totdat de migratiecrisis van 2015-2016 leidde tot een strengere controle op de immigratie.
Een toename van bendegeweld in buurten die worden gedomineerd door immigranten heeft geleid tot een wijdverbreide roep om nog strengere controle op immigratie en strengere straffen en deportaties voor buitenlandse burgers die misdaden plegen in Zweden.
Kristersson, die naar verwachting de volgende regering zal leiden, zei dat zijn coalitie en de Zweedse Democraten waren overeengekomen de gevangenisstraffen voor bendeleden, ook die onder de 18 jaar, te verhogen en speciale bezoekzones voor de politie in te voeren om de criminaliteit aan te pakken.
“We zullen ook het hele strafrecht grondig herzien, met strengere straffen voor gewelddadige en seksuele misdrijven”, zei Kristersson op Facebook.
Kristersson zou vrijdag een ontmoeting hebben met de voorzitter van het parlement, die hem naar verwachting zal belasten met de formele vorming van een kabinet. Een parlementaire stemming over de verkiezing van Kristersson als premier wordt maandag verwacht.
Premier Magdalena Andersson van de centrumlinkse sociaal-democraten blijft als waarnemend regeringsleider aan totdat een nieuwe regering is gevormd.